Yıllardır süren ihmal ve gaflet, kültür politikalarındaki çelişkiler, kimlik bunalımı yaratmıştır. Milliyetçiliğe ırkçılık diye bakan, milli değerlerle yabancılaşan, laik-antilaik çatışmasının dışına çıkamayan, milli kimlik konusunda tarafsız kalmayı bilimsellik zanneden çarpık anlayış, ülkeyi bugün zora sokmuştur. Sadece tören Atatürkçülüğü ile işi idare edeceğini zanneden, bize yabancı fikir ve düşüncelerin, ideolojik rüzgârların etkisine açık olanlar, bugünkü durumdan sorumludur. Geçmişte görevini tam yapmış iktidar da bulmak zordur. Soğuk Harp şartlarının, klâsik ideolojik çatışmaların değişmeden aynen devam edeceğini zannedenler, değişen şartlar karşısında açmaza düşmüşlerdir.
Dış patentli -%67 ile %70 arasında halk tarafından onaylanmayan- açılım oyunları ve küreselleştirme, bize yabancı olan etnik konuları gündeme taşımıştır. Türkiye’nin gündemini dışarısı belirlemektedir. Asıl tartışılması gereken konular; sanayi ve tarım sektörlerinin geleceği, yanlış destekleme politikalarıyla tarım alanlarının boşalmasının şehirlerde yaratacağı başta işsizlik olmak üzere çeşitli sorunlar, bugün sanayi toplumlarının karşılaştığı sorunlarla ileride karşılaşmayan bir ülke olabilmek için neler yapmak gerekir gibi konulardır.
Biz bu ve benzerlerini tartışmıyoruz. Bize ufalanmanın ve çözülmenin etnik tuzakları tartıştırılmaktadır. Sorun, Kürtlere değil; Kürtçülere ve Kürt olmayan Kürtçülere özgürlük alanı açmak, etnik ırkçılığı mazur görmek, etnik fitne yaratarak insanları birbirine mesafeli hale getirmektir. Bu yolda ülkeyi yönetenler, yapmaları gerekenin tam aksini yapmakta, çözülmeyi ve farklılıkları abartarak kutsallaştırmayı demokratikleşme zannetmektedirler. Etnik rüzgâr ülkeyi tesir alanına almıştır. Yeterli yetersiz birçok araştırma yapılmaktadır. Bunlardan bir kısmının amacı; Türkiye’de Devlet ve Türk düşmanlığından hareketle farklı yapay milletler yaratmak ve milli kimliği orasından burasından didiklemektir. Türk’e ve Türkçe’ye karşı açıkça bir saldırı ve tahrik vardır. Bunun istenmeyen sonuçları ortaya çıkarsa; bu çirkin tahrik ve saldırıyı yapanlar sorumlu olacaktır.
Yapılan bir araştırmada etnikliği tam fark edemeyen insanlara etnik kökeni soruluyor. Etnik kökenler sıralanırken milliyet ve milli kimlik de etniklik kapsamında düşünülerek ele alınıyor. Maksat; milliyeti ve milli kimliği, hâkim kültürü dışlama nöbetidir. Tabloda Kürtlükle ilgisi olmayan Zazalara yer verilmemekte; anlaşılan bunlar Kürt etnisitesi içinde eritilmeye uygun görülmektedir. 1515 katılımcıya 81 ilde başvurulan bu araştırmada (Konsensus) örneklem sayısı yeterli değildir. Meselâ; 1993 yılında Milliyet Gazetesi tarafından yapılan araştırmada İstanbul’un 27 ilçesinde 15.683 kişiye başvurulmuştu. Bu araştırmada “Ben Kürdüm” diyenlerin oranı; %4-5 arasında çıkmıştı. Bu maksatlı araştırmada ise; %13,6 bulunuyor. Etnik kimlik sorusu yerine anadillerden hareket edilse daha anlamlı sonuç alınabilirdi. Nitekim, daha önceki araştırmalarda anadili Türkçe olanların oranı %84-86 dolayında çıkmıştı. Kaldı ki, anadili Türkçe olmamasına rağmen, kendini milli kimlik içinde yani Türk kimliği içinde görenlerin oranı, anadili Türkçe olanlardan daha fazla çıkmıştı. Demek ki; Türk Milletine mensup olma duygusu anadil ve tam fark edilemeyen etnik kimlikten çok daha öndedir.
Bu arada Zazaları Kürt, Zazacayı da Kurmançça içinde gösteren maksatlı zorlamalar vardır. Zazaların yoğun olarak yaşadığı yerlerde sanki bu insanlar yok farzedilerek Kürt nüfusa ithal edilmişlerdir. 1965 Nüfus Sayımında Tunceli’de neredeyse Zaza yok gibidir. Bu gayriciddiliği ve yanlışı resmi kanal yapmamalıydı. Yine aynı nüfus sayımında “İslâmi azınlık dilleri”nden bahsediliyor. Bu, sorumsuzluğun alâsıdır. Zamanla Türkmen aşiretlerinde Kürtleşme görüldüğü gibi; Zazaların da bu sürece girdikleri anlaşılmaktadır. Dersim ayaklanması ve diğer bazı isyanlar birer Zaza ayaklanmasıdır. Çoğu Alevi Türkmen olan bu insanlar askere alınmamak, vergi vermemek, inançları dolayısıyla eza, cefa çekmemek için kendilerine Türk demekten çekinmişlerdir.
Tunceli (Dersim) bölgesinde dede ocaklarının tümünün Horasan’dan gelen Türkmen aşiretidirler. Zazalar, Horasan ve Harezm Türklerine dayanmaktadır. Bu konuda; V. Minorsky’nin İslâm Ansiklopedisi’nde yer alan Kürt maddesinden David Mc Kenzie ve M. V. Bruinessen’in çalışmalarına ve G. Kojima’ya kadar bu böyledir. Yerli araştırmacılardan Yalçın Küçük, Cemal Şener, M. Şerif Fırat (Doğu İlleri ve Varto Tarihi adlı eser), Dr. Mahmut Rişvanoğlu, Tuncer Gülensoy, Ahmet Duran, Ali Tayyar Önder (Türkiye’nin Etnik Yapısı) ve Prof. Dr. Orhan Türkdoğan’ın Etnik Sosyoloji isimli eserine bakılabilir.
