Tarihe ilgi duyan ve okumaya meraklılar için önemli bir eser olduğunu düşündüğüm Kocaeli’nin ilk Osmanlı yöneticisi Süleyman Paşa kitabını bir solukta, elimden bırakmadan okudum. Çok dolu ve doyurucu bir eser. Müellifi Prof. Dr. Enver Konukçu’dur. Bu eseri bize sunan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları yöneticilerine ve müellifine teşekkür ederim.
Eser, Osmanlı Devletinin kuruluş sürecini, yaşadığımız şehir Kocaeli ve çevresinin Türkler tarafından yurt edilişinin hikayesini gözler önüne sermektedir. Günümüz insanının ve yöneticilerimizin istifade edeceği bilgi ve hikmetleri bizlere sunmaktadır. Bir düşman saldırısı öncesi, topladığı asker ve komutanlarına verdiği şu mesaj ne kadar ufuklu ve yerindedir:
Şu gördüğümüz olağanüstü işler, yaptığımız akıl almaz girişimler, şimdiye dek zaferleri rehber edinen ordumuzun yeni ülkeler almasına sebep olmuştur. Bu fetihler, gerçekte Allah-ü Teâla’nın yardımı ve Cenab-ı Hakkın, peygamberin mucizesinden başka bir şey değildir. Yoksa bu kısa zamanda, bu kadar az bir askerle böyle bir destek ve yardım olmasa, bu kadar çok iş görmek kolay şey değildir. Meydana gelen fetihler, ilây-ı kelimetullah için gerçekleşmiştir.
Sağlam inançlara sahip kişiler, cihâd yolunda gayret edip, başkoymak yolunu seçmek zorundadırlar. Hele şimdi, sonu kötü olan düşmanın toptan harekete geçmesi, asker toplaması bunu gerektirir… Hayat, herkese giydirilen emanet bir elbisedir. Bununla akıllı kişiler öğünmekten ar eyler. Bize gerek olan, iyi hatıralar bırakmaktır. Her kişinin nefesleri sayılı, sonu da bilinmektedir, yaşamaktan sonra ölüm gerçek iken, cihanı yaradan da, hayat ve ölümü yarattı buyurmakla buna işarette bulunmuştur… Doğru yolları gösteren Allah’a sığınarak, Peygamberlerin efendisi olan zatın ruhaniyetine bağlanarak, hasımlarımıza karşı direnmede sabır ve tahammül idesiniz.”
Süleyman Paşa Osmanlı devletinin kurucusu Osman Gazi’nin torunu, ikinci padişah Orhan Gazi’nin büyük oğludur. Kardeşi Üçüncü padişah Birinci Murat’tır. Kocaeli bölgesinin Osmanlı Devletine katılmasında Akçakocabey; Düzce, Bolu Bölgesinin fethini sağlayan Konuralp; Gerede – Yeniçağ – Mengen bölgesini feth eden Hızır Beyler onun büyükleri ve fetih arkadaşlarıdır. Ayrıca Gelibolu Bölgesinin fatihidir. Babası Orhan Gazi’nin bilgisi dahilinde Rumeli’de fetihlerde bulunmuştur.
Süleyman Paşa yöneticiliğinde adalet ve yumuşaklıkla hem halkının gönlünü kazanırken, yönetimine aldığı yerlerdeki gayr-i müslim halkın da güvenini kazanmıştır. Kendisinin kahramanlık, yiğitlik, cesaret gibi vasıflarıyla örnek özellikleri vardır. Üç erkek evladından birisi Gelibolu Fetihleri esnasında şehit olmuş. İsmail ve İshak isimli diğer iki oğlu ise amcaları 1. Murat zamanında Rumeli Fetihlerinde Akıncı beyleri olarak hizmet etmişlerdir. Kızları ise Anadolu’nun itibarlı beyliklerinden evlilikleriyle akrabalık tesis etmişler ve Osmanlı Beyliği’nin güçlenmesine katkı vermişlerdir.
Süleyman Paşa’nın türbesi Gelibolu – Bolayır ‘da bulunmaktadır. Bir avlanma sonrası atının tökezleyip düşmesi sonucu yaralanıp vefat etmiştir. Atıyla beraber defnedildiği söylenir. Hayvanlara karşı derin sevgisi olan Süleyman Paşa, tökezleyen atını da beraberinde gömdürmüştür. Böylece kendi ruhunda simgeleşen Bozatlılar da hem kendi türbesini koruyacaklar, hem de düşman ayağını buralara sokmayacaklardır.
Süleyman Paşa’nın türbesi Osmanlılar döneminde de ziyaret edilen bir yerdir. Burada ayrıca Namık Kemal’in de mezarı vardır. Özellikle Kocaeli’den Çanakkaleye gidilen ziyaretlerde buranın da programa katılması ve Kocaelilerin kendi bölgelerindeki ilk Türk yöneticilerini tanıyıp bilgilenmeleri gerekir inancındayım.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin tarihi mekanlarla ilgili çalışmaları yanında bu tür kültür eserleriyle de kendi tarihimizi bilip tanımak yönündeki bu tür eserleri kazandırdığı için Sayın Başkan İbrahim Karaosmanoğlu’na ve ekibine teşekkür eder, çalışmalarının devamını dileriz…
