Bugün yaşadığımız siyasi olayların daha iyi anlaşılabilmesi için, sürecin geçmişini gözden geçirmek faydalı olacaktır.
Öncelikle ABD’nin Büyük Ortadoğu Projesi kapsamında Irak’a müdahaleyi planladığı tarihlere dönüp, o tarihlerde yaşanan gelişmelerden bir kaçını voanews.com (Amerika’nın Sesi) sitesinden aldığımız haberlere göz atarak hatırlayalım.
26/02/2003 “Gül: Anlaşmaya Varıldı” başlıklı haber: Başbakan Abdullah Gül, ABD’yle görüşmelerin tamamlandığını ve her konuda anlaşmaya varıldığını açıkladı. Abdullah Gül, daha önce Amerikan askerlerinin Türkiye’de üslenmesi ve Türk askerlerinin yurtdışına gönderilmesiyle ilgili tezkerenin mecliste bu hafta mutlaka oylanacağını söylemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell, Çarşamba sabahı Başbakan Gül’e telefon ederek TBMM’nin 62 bin Amerikan askeri ve 255 savaş uçağının Türkiye’de üslenmesine izin veren tezkereyi hızla oylamasını istemişti. (Üslubun ne kadar rencide edici ve küstahça olduğuna dikkat çekmeye lüzum var mı?)
Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan, ABD’nin, Türkiye’ye verdiği bu desteğe karşılık hibe ve kredi garantisi olarak 30 milyar Dolar yardım önerdiğini söyledi.
01/03/2003 tarihli gazeteler: TBMM Başkanı Bülent Arınç, Anayasa’da öngörülen ‘salt çoğunluk’ sağlanamadığı için asker göndermeye ve asker kabulüne ilişkin Başbakanlık Tezkeresi’nin reddedildiğini açıkladı.
04/04/2003 “Parris: İlişkiler Zaten Değişecekti” başlıklı, Yonca Poyraz Doğan’ın haberi: Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın sürpriz Türkiye ziyaretini ve Türk-Amerikan ilişkilerini, Türkiye’de Amerikan Büyükelçisi olarak görev yapmış olan Mark Parris’le konuştuk.
Powell’la Türk yetkililerin Ankara’daki görüşmesinden sonra yapılan açıklamalara göre Kuzey Irak’taki Amerikan askerlerinin gıda, yakıt ve malzeme ihtiyacı Türkiye üzerinden karşılanabilecek. Ayrıca Irak’a insani yardım aktarımında Türkiye yardımcı olacak.
Büyükelçi Parris, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ün, Ankara’da Powell’la düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamaların da Washington’da memnuniyetle karşılandığını söyledi.
“Gül’ün, Türkiye’nin koalisyonun bir parçası olduğunu açıkça ifade etmesi, ki sanırım bu ilk defa dile getirildi, Washington’da çok iyi karşılanacaktır.”
20/03/2003 “Tezkere Meclis’te” başlıklı haber: Amerikan uçaklarına Türk havasının açılmasını öngören tezkere Meclis’te görüşülüyor. Tezkere bugün oya sunulacak.
Amerikalı yetkililer, Türkiye’nin tek başına Kuzey Irak’a girmesini istemiyor. Bu arada İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw Abdullah Gül’e telefon ederek, İngiliz uçaklarına da Türk hava sahasını kullanma izni verilmesini istedi.
15/04/2003 “Powell: Türkiye’den Memnunuz” başlıklı haber: ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell, Türkiye’nin son haftalarda Irak konusunda yaptığı işbirliğini memnunlukla karşıladıklarını söyledi.
Türkiye’nin Irak konusunda son haftalarda izlediği tutumdan memnun olduklarını belirten Powell, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’le sürekli temas halinde olduğunu söyledi.
Abdullah Gül’ün Başbakan iken Colin Powell ile yaptığı gizli antlaşma
24 Mayıs 2003 Vatan Gazetesi. “Irak’ta yaşananlar bölgeye örnek olsun” başlıklı röportaj. Balgat’ta bulunan Dışişleri Bakanlığında, AKP’nin müstakbel köşk adayı Abdullah Gül, Sedat Sertoğlu’na röportaj veriyor.
Abdullah Gül bu röportajda bir ay önce dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell’la yaptığı görüşmeyi Sertoğlu’na anlatıyor ve şunları söylüyor;
“Ben bu gezileri yapmadan önce, şimdi senin oturduğun koltukta ABD Dışişleri Bakanı Powell oturuyordu. Onunla 2 sayfalık 9 maddelik bir plan üzerinde anlaştık. Ama ben her yaptığımı kalkıp açıklayamam ki. Powell Suriye´ye giderken de benimle konuştu. Gizli olan bir sürü gelişme var.”
Bu gizli anlaşmanın içeriğine dair ilk ipuçlarını da yine Abdullah Gül, 17 Temmuz 2003 günü Filistin Dışişleri Bakanı Nebil Şaat´la görüşürken Powell’la yaptığı gizli mutabakatın ayrıntılarını şu sözlerle verdi:
“Tezkerenin reddinden sonra Powell’ın Türkiye´ye yaptığı ziyarette, bölgede yapılması gerekenleri beraber kararlaştırdık.”
Ahmet Erimhan’ın kaleme aldığı “Çuvaldaki Müttefik” adlı kitabın 376. sayfasından başlayıp 386 sayfaya kadar olan bölümünde Gül’le Powell’ın imzaladıkları gizli anlaşmanın maddelerinin neler olduğunu aktarılıyor. Bu maddeleri okuyunca aradan geçen süre içerisinde birçoğunun yerine getirilmiş olduğunu anlaşılıyor.
Var olduğu iddia edilen bu gizli anlaşmanın hükümleri arasında neler yok ki? Türk askerinin Kuzey Iraktan çekilmesi, sınır dışı harekât yapmaması, asker ve silah sayısında azaltma gibi TSK’ya yönelik maddeler var. Ayrıca Kıbrıs’ta Denktaş’ın etkisizleştirilmesi, Annan Planı’nın kabulü ve Ege konusunda Yunan/Rum tezlerine yaklaşılması. Ermenistan’la ilişkilerin normalleştirilmesi sağlanacak. Bu konularda hayli mesafe alınmış olduğu herkesin malumudur.
Henüz gerçekleştirilememiş, ancak kimine göre 2011 seçiminden önce yapılması, kimine göre de hazmettire hazmettire yapılmasının uygun olacağı düşünülen şu hususlar var:
Irak’ın kuzeyinde kurulan Kürdistan bölgesi bağımsızlığını ilan ettiğinde, Türkiye bu devleti tanıyacak.
Dört kişi hariç tüm PKK’lılara af çıkarılıp, PKK yasal parti olarak tanınacak, üyelerinin siyaset yapmalarına izin verilecek.
Powell ile Gül arasındaki mutabakatın içeriğinin iddia edildiği gibi bu konuları havi olup olmadığını ispat edecek durumda değiliz. Ancak gelişmeler ABD’nin böyle bir planı olduğunu, Türkiye üzerinde baskı ve yönlendirmelerle bu planı uygulamaya çalıştığını gösteriyor. Devletimizin tepesinde de, ABD ile böyle bir mutabakatın olduğuna dair işaretler hayli fazla. İşte birkaç işaret:
26/09/2003 “Powell-Gül Görüşmesinde PKK Ele Alındı” başlıklı Şebnem Şenyener / New York haberi:
Amerikan ve Türk Dışişleri bakanları, Colin Powell ve Abdullah Gül arasında 24 Eylül Çarşamba akşamı New York’ta yapılan görüşme, af yasasının uygulanması garanti altına alındığı takdirde PKK’nın silahı bırakmayı kabul ettiğini ortaya çıkardı.
14 Mart 2006 günlü Radikal gazetesinin birinci sayfa başlığı: “Gül: BOP içinde ABD ile Birlikte hareket ediyoruz” Gül, alt başlıkta, BOP’un amacının “İslam ülkelerine özgürlük ve demokrasi getirmek” olduğunu belirtiyor. (Başbakan Erdoğan da BOP’un eşbaşkanı olduğunu sık sık ve gururla ifade ediyor.)
14 Eylül 2007 tarihli gazeteler – ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Nicholas Burns, Gül ve Başbakan Erdoğan için, “Güvenilir isimler. Bize verdikleri sözleri tuttular” dedi.
Burns, diğer yandan İran politikasını ABD ile daha uyumlu hale getirme, Ermenistan’la sınırı açma, 301’inci maddeyi kaldırma, Heybeliada’daki Rum okulunu açma gibi telkinlerde bulundu. PKK konusundaki işbirliğinin gözle görülür somut neticeler vereceği hususunda umut verdi.
Son iki yılda olanları da sizin hatırlayacağınıza inanıyorum.
