Yaşadığımız toplumda bireyler genellikle günlük yaşam içinde önüne
ne gelirse onunla yetinerek yaşamayı kendilerine yol seçmişlerdir. Asıl
amaç insanların bir gün, bir hafta, bir ay sora ki veya yıllarını
planlaması o kişinin düzenini ve hayattan olumlu beklentiler içinde
olmasını sağlar.
Biz çocuklarımızın hayatları boyunca nasıl planlı çalışmaları ve
hayatlarını bu düzen içinde sağlamaları gerektiğini anlatacağız.
Çocuklara sorumluluk vermek, başarılı bir yetişkin olabilmeleri
için gereken adımların ilkidir Anne babaların bilmesi gereken nokta,
alışkanlıkların kazandırılmasının belli zamanlar gerektirdiği, doğal
ortamlarda sabırlı yaklaşmanın esas olduğudur. Sonuçta tüm çabalar
küçük küçükte olsa sonuçlarını verecektir.
Çocuklarınızın zamanlarını iyi değerlendirebilmeleri, günü
yakalayabilmeleri için Bu gün ne yapacaksın? sorusu çok önemli bir
sorudur. Gününü planlama alışkanlığı kazanamayan çocuklar, yakın
gelecekte görev ve sorumluluklarını erteleme, yarım bırakma, vazgeçme
gibi davranışlar sergilerler. Oysa planlama, çocuğun özdenetim
becerisini kazanmasında temel koşullardan biridir.
Bu gün ne yapacaksın? sorusunu sormak:
Çocuğun bir gün öncesinden yarın ne yapacağının planını yapmasına
teşvik ediniz. Planlamada her türlü kararı kendisinin vermesini
sağlamak planın uygulanmasını kolaylaştıracaktır. “Yarın ne yapacağını,
ne zaman yapacağını, ne kadar zamanda yapacağını belirleyebilirsin.
Bunları belirlerken iyi düşün, planlama yaptıktan sonra değiştirme
şansın olmayabilir.”
Tüm bunları çocuklarımıza yaptırırken ebeveynler olarak onlara
yardım ve desteklerimizi esirgememeliyiz. Bunlardan daha önemlisi
bizler de hayatımızı örnek bir planlama ile yönlendirmek ve örnek olmak
zorundayız.
Neler yaptırabiliriz?
- Günlük işleri bütünle ilişkilendirmesine yardımcı olunabilir.
Aylık ve haftalık takvim üzerinde önceden belirlenmiş ve istenen
sorumluluklar yazılabilir. - Günlük yapılacaklar listesi hazırlatılabilir.
- Yapılacaklar listesindekileri tamamladıktan sonra çocuk ödüllendirilebilir.
- Hatırladığı
ve düzenli olduğu her davranışı fark edilmeli, bunu nasıl başardığı
sorulmalıdır. Bu belli stratejiler geliştirmesini sağlayacaktır.
Sonrasında takdir edilmelidir. - Büyük işler küçük parçalara bölünebilir.
- Kontrol listesi hazırlanabilir.
- Belli eşyaları ait oldukları yere koyma konusunda yer belirlenip, kural oluşturulabilir.
- Hatırlama konusuna odaklanılmalı. Unuttuğu ve aksattığı iş için
kendini suçlu hissetmesine izin vermeden, bir daha böyle bir sorunda ne
yapması gerektiğine dikkat çekilebilir. - Sürekli kurtarıcısı olunmamalı. Sorumlulukları ve yaptıklarının sonuçlarıyla baş başa bırakılabilmelidir.
- Kızmak yerine daha düzenli olması için neler yapması gerektiği
öğretilmelidir. Küçük yaş çocuklarının yaşının üzerinde beklentiye
girmeden yönlendirilmeye, yardıma, tekrara ve onlar için hazırlanmış
programa ihtiyaçları vardır.
Ayrıca bunun bir oyun olmadığını ve onların bu programın
kendileriyle ilgili bölümünü üstlenmelerini beklediğinizi bilmeleri
gerekir. Çocuğun organize olmakta zorlandığı etkinlik için basit bir
plan hazırlanıp odasına asılabilir. Arada “planın nasıl gidiyor?” gibi
yumuşak bir hatırlatma yapmak çocuğun hedefe yaklaşmasına yardımcı
olabilir.
Belki de en önemlisi ebeveynler olarak yaptığımız planları
planladığımız şekilde uygulamak olmalıdır. Çocuklarımız için yapılan
plan ayrıntılarında onları kesinlikle ihmal etmemeliyiz. Çünkü en
önemli ayrıntı çocuklarımızdır.
