Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 19 Eylül’de
yaptığı öğrenci burslarına dair açıklamasındaki üslup haklı olarak
tartışma konusu oldu.
“Biz göreve başladığımızda üniversite
öğrencilerinin bursları 45 liracıktı. Ya elinize dilinize dursun ya. Şu
anda bunlar 650 liraya çıktı. Nereden nereye geldi?”
Bu bir demokratik devletin başkanının
söyleyeceği söz değil. Ülkeyi şahsi mülkü, halkını da vatandaş değil “kul”
sayan kralların, padişahların söyleyebileceği sözlerdendir bunlar.
Demokratik ülkelerde anayasa ve yasalarda
belirlenmiş kamu hizmetlerinin yürütülmesi için Başbakan veya
Cumhurbaşkanlarına belirli süre ile görev ve yetki verilir. Yöneticiye verilen
yetki kamu kaynaklarını yani milletin parasını harcayarak güvenlik, sağlık,
eğitim gibi temel ihtiyaçları karşılamak içindir.
Kamu görevlilerinin ve Devlet
Başkanlarının yaptıkları kamu hizmetleri bir ihsan veya lütuf değildir.
Görevini iyi yapmış yani milletin parasını
çarçur etmeden verimli bir şekilde kullanmış ise bunun takdirini millet
yapar.
Milletin parasını harcayan makamlar (kamu hizmetlerinin adil, nitelikli ve ihtiyaca göre
yeterli şekilde yapılmasını talep edenlere) “elinize, gözünüze, dizinize
dursun” diyemez.
R. T. Erdoğan benzeri lafları bir kere
söylese “dili sürçtü” der geçebiliriz. Fakat bu sözlerin benzerlerini defalarca
söylemesi tesadüf olamaz.
Google’dan bir araştırınca aşağıdakine
benzer sözlerini bulabilirsiniz:
2017’de “Şimdi asgari ücreti 14,3 artışla
1603 liraya çıkardık. Beyefendiler beğenmiyor. Ya eline diline dursun,
nereden nereye?”
2018’de “Üreten ekonomi yok diyenler gözünüze,
dizinize dursun. Üreten ekonomi olmasa sen IMF’ye borcu ödeyebilir miydin?”
Bağımsız ve özgür bir medyamız olsa
Erdoğan zamanında uyarılır ve bir daha böyle demokratik nezaketsizlikler
yapmazdı.
Anlaşılan Cumhurbaşkanlığı danışmanları
ve konuşmalarının metin yazarları pek çalışkan değil. Daha önce iki
başbakana aynı konuşma metnini değiştirmeden verip okutan bir ekip söz konusu.
Muhtemelen Erdoğan’ın eski konuşmalarının metinlerinden kopyala/yapıştır
cümleler veya ifadeler yeni konuşmalara monte ediliyor.
Eğer böyleyse, bizim de bu danışmanlara
aldığınız paralar “elinize, gözünüze, dizinize dursun” deme hakkımız
doğar.
Tabii ki yöneticiler “danışmanların
hatası” diye sorumluluktan sıyrılamazlar.
Demokratik ülkelerde patron halktır,
millettir. Patron kendisine hakaret eden
çalışanlarına, bir Ajda Pekkan şarkısının nakaratı ile tepki verir:
“Eline, gözüne, dizine dursun / Buraya
kadar, sana uğurlar olsun.”
******************************
VERİLEN KAMU HİZMETİ YETERSİZ
Erdoğan’ın “elinize, gözünüze, dizinize
dursun” diye başımıza kaktığı kamu hizmetlerinde aslında hiç de
övünülecek bir başarı göstermediğini rakamlarla ortaya koyanlar oldu:
“45 liracık ile o zaman bir buçuk çeyrek
altın alındığını, bugün 650 lira ile bir çeyrek altın alınamadığı” gerçeğini
hatırlattılar.
Ama burada asıl olan 650 TL burs ile
üniversitede okumaya çalışan gencin derdine derman olup olamadığımız değil
midir? Kaldı ki bu burs hibe/yardım değil, öğrenciyi daha hayata atılmadan borç
ödemeye mahkûm eden bir kredidir.
20 senede “Bir milyon yatak kapasiteli
lüks yurtlar yaptık” diye övünmenin de anlamı yok. Yurt yapmak, fakir
öğrencinin de okumasını sağlamak devletin görevidir. Bu bir lütuf veya ihsan
değil, görevdir.
Daha da önemli olan gerçek, bu görev
gerektiği kadar iyi yapılmamıştır.
****
Halen üniversite öğrencileri devlet
yurtlarında yer bulma sorunu yaşamaktadır.
Türkiye’de 8 milyon 241 bin üniversite
öğrencisi var. Kredi Yurtlar Kurumunun yatak kapasitesi 698 bindir. İstanbul’da
ise durum daha vahim, “bir KYK yurdunun tek bir yatağına yaklaşık 44 öğrenci
düşmektedir.”
Öğrencilerin bir kısmı yurt istememekte,
bir kısmı “nasıl olsa bana çıkmaz” diye başvurmamaktadır. Başvuranların da
önemli bir kısmı yurda yerleştirilememiştir.
******************************
JÖLELİ BAŞDANIŞMAN
Cumhurbaşkanının Ekonomiden Sorumlu
Başdanışmanı, Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Politikaları Kurulu üyesi Yiğit Bulut’un
“1 dolar 1 TL olacak” demesinin üzerinden 11 yıl geçti.
“Dolar 3 TL’yi geçerse yüzüme
tükürün” dediğinin üzerinden ise 5 yıl geçti.
“Jöleli”
namıyla tanınan bu Başdanışman daha 31 Mayıs 2017 tarihinde ”Dolar 5 TL
olacak diyenler… Adamsanız çıkın bu milletten özür dileyin…”
demişti.
Başdanışmanı ve diğer danışmanlarının
verdiği bilgilere göre konuşan Cumhurbaşkanının döviz kurları üzerine
yaptıkları hiçbir açıklaması doğru çıkmadı. Tavsiyesine uyarak, döviz
bozdurup TL’ye yatıranlar zarar etti.
Bu yüzden artık kendi taraftarları dahil imkânı
olan herkes dövize yatırım yapmakta. Dolarizasyon oranı yani bankalardaki
yabancı para mevduatının toplam mevduat içindeki payı, TL oranını geçti. Devlet
iç borçlanmayı bile dövizle yapar oldu.
Sonuç bu yazının yazıldığı gün dolar
kuru 8,63 TL idi.
Sosyal medyada “Adamda yüz yok ki
utansın” diye yorumlar yapılıyor.
Üç ayrı makamdan dolgun maaş alan
başdanışman yerine, eleştirilerin bu başdanışmana itibar eden Erdoğan’a yöneltilmesi
gerekmez mi?
Faiz yüksek, kur yüksek, enflasyon yüksek…
Böyle bir başarı(!) herkese nasip olmaz.
Erdoğan’ın asıl bu Başdanışman ve diğer
başarısız danışmanlara “Eline, gözüne, dizine dursun / Buraya kadar, sana
uğurlar olsun” demesi doğru olmaz mı?
