Başiskele’de Millî Mücadele – 22

127

6  Haziran 1921     Harekâtı

Seymen önlerindeki Kılkış Zırhlısı Marmara’ya geçerken, Averof Zırhlısı da İzmit

önlerine gelmiştir.

 

v            8  Haziran      1921     Harekâtı

Seymen İskelesi’ne baskın yapan Bahçecik Mıntıka Kumandanlığı’na bağlı

kuvvetler, Yunanlılara epeyce zayiat verdirmişler ve Bahçecik – Seymen yolunu kontrol altına almışlardır. Yunanlılar bu baskın karşısında karadan ve denizden şiddetli top ateşi açarak Seymen İskelesi’ndeki binaları yakıp yıkmışlardır.

 

v            10  Haziran    1921     Harekâtı

Bir gün evvel Seymen İskelesi’ne baskın yapan Değirmendere Müfrezesi kayıp

vermeden mevzilerine dönmüş, Yunanlılar bu baskınının intikamını almak için etraftaki hedeflere topla ateş etmeye başlamışlardır. Fakat Değirmendere Müfrezesi’nin bulunduğu Servetiye Armutboğazı’na açılan ateşin yoğun olmasına karşılık tesiri olmamıştır.

 

v            14  Haziran    1921     Harekâtı

Değirmendere Müfrezesi, bir torpidodan Seymen’e çıkarılan 50 kadar asker ile 30

kadar askerin muhafazasında Bahçecik’ten çıkan 8 arabalık bir nakliye kolunun birleşmelerini önlemiş ve Yunanlılara 4 ölü verdirmiştir.

 

v            15  Haziran    1921     Harekâtı

Değirmendere Müfrezesi gece Bahçecik’e baskın yapmış, Seymen’e gönderilen

müfreze, torpidonun projektörle aydınlatma yapması sonucu etkili olmamıştır. Fakat baskından telaşa düşen Yunanlılar sabaha kadar ateşlerini sürdürmüşler ve kuvvetlerinde değişiklik olmadığı anlaşılmıştır.

Yunanlılar, yerli Rum ve Ermeni muhacirleri eşyalarıyla birlikte İzmit’ten tahliye etmeye başlamışlardır. Ay içerisinde İzmit çevresindeki 25 bin Rum ve 5 bin Ermeni, Trakya Bölgesi’ne sevk edilmeye başlanmıştı. Bahçecik ve Ermeşe (Akmeşe) Ermenilerinden 1800’ü Tekirdağ’daki eski Türk kışlasına yerleştirilmişlerdi.

 

v            16  Haziran    1921     Harekâtı

Bahçecik baskınında Yunanlıların epeyce telefat (kayıp) verdiği anlaşılmış ve

yaralıları tahliye için Seymen İskelesi’ne Kızılhaç bayrağı taşıyan bir motor gelmiştir. Körfez’de bulunan bir nakliye gemisinden Kazıklı (Kavaklı) İskelesi ve Tatar İhsaniye Köyü’ne 8 mermi atılmış, 1 kız çocuğu ağır ve bir kadın hafif yaralanmıştır.

 

v            17 Haziran     1921     Harekâtı

Bahçecik’te bulunan taburun kumandanı, Değirmendere Müfrezesi’nin yaptığı

baskında aldığı yaralar sonucu ölmüştür. Sabahleyin Yunanlılar, 80 kişi tahmin edilen bir kuvveti 2 motora bindirerek Bahçecik’e çıkarmışlardır.

Yunanlılar, Bursa yönünde çekilme yolunu emniyete almak üzere Bahçecik

doğusundaki Soğuksu tepesine bir miktar asker ile 2 dağ topu yerleştirmişlerdir.

 

v            18 Haziran     1921     Harekâtı

Mürettep Fırka Bölgesi’nde: Geyve Boğazı’nda ateş teatisi olmuş, Yunanlılar bir

miktar piyade ile 2 cebel (dağ) topunu Derince’den Mahmutpaşa Çiftliği – Başiskele yolu ile Servetiye’nin Soğuksu tepelerine yaklaştırmışlar ve burada bir taarruz ihtimali belirmiştir.

Saat 14 00’te düşmanın, torpidolarının himayesinde asker ve çete karışık olarak bir tabur kadar kuvvetin Tatar İhsaniye şarkında (doğusunda) Yazlık ve Manastır (Panayır) tepelerine vuku bulan taarruzu, karşı taarruzla tard edilmiştir (kovulmuştur). 20 kadar telefat (kayıp) verdirilmiştir. Kovanlardan muhtelif çapta silah kullandıkları anlaşılmış ve bir araba tahrip edilmiştir.

 

v            19  Haziran    1921     Harekâtı

Servetiye Milli Taburu’nun 3.Bölüğü tarafından savunulan Servetiye – Taştepe

mevzilerine taarruz eden Yunanlılar tard (def) edilmiş, Seymen İskelesi’ni tamir eden Yunanlılar, torpidodan çıkardıkları bir cebel (dağ) topunu Çuhahane’ye yerleştirerek mevzilere ateş etmeye başlamışlardır. Ayrıca 50 kişilik bir kuvveti Derince’den Seymen’e göndererek Bahçecik’teki kuvvetlerini arttırmaktadırlar. Yunan uçakları da Geyve Boğazı’ndan Bahçecik ve Değirmendere’ye kadar olan bölgede keşif uçuşları yapmışlardır.

v       20  haziran    1921     harekâtı

Değirmendere bölgesinde Yunanlıların 50 kadar nizamiye askeri Yeniköy ile

İleriköy arasından İcadiye’ye kadar sokulmuşlar ve “müteşebbis 4 neferin” yetişmesi üzerine mağlup edilmişlerdir. 6 Yunan askeri öldürülmüş, 6 silah ve 1 adet 10’lu tabanca ele geçirilmiştir.

20 Haziran gecesi Sakarya’nın bir kıyısından öbür kıyısına sallarla geçen kuvvetlerimiz düşman üzerine atıldıktan ve Yunanlılar, İzmit ile Seymen İskelesi istikametinde çekilmeye başladıktan sonra düşmanın muntazam çekilmesine fırsat bırakmamak gerekiyordu. İzmit istikametine çekilen düşman kuvvetlerini Miralay Emin Bey’in (sonradan İstanbul Merkez Kumandanı Emin Paşa) kumandasındaki kuvvetlerimiz ve Seymen istikametine çekilen kısmını da Nurettin Bey’in emrindeki kuvvetlerimiz takip ediyordu.

 


Averof Zırhlı Kruvazörü: 1910 model, 11 bin ton, 22.5 mil sürat, 4 adet 233 mm.’lik top, 8 adet 190 mm.’lik top, 16 adet 12 librelik top, 3 adet 450 mm.’lik sualtı kovanı (ÜZMEZ, Ali, Milli Mücadele’de Servetiye Cephesi, Sayfa 98, KBB Kültür Yayınları, 3.Baskı, İzmit, 2008).

ÇAM, Dr. Yusuf, Milli Mücadele’de İzmit Sancağı, Sayfa 149, İzmit Rotary Kulübü Yayınları, İstanbul, 1993 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds.11, Fhr. 72/41), (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr. 72/4).

A.g.e. Sayfa 150 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 33/3)

A.g.e. Sayfa 151 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 35/2)

A.g.e. Sayfa 153 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 45)

A.g.e. Sayfa 154 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 45/1)

A.g.e. Sayfa 154 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 49)

SELVİ, Yrd. Doç. Dr. Haluk, Ermeşe (Akmeşe) Manastırı ve Ermeni Olaylarındaki Yeri, ASAM Kongre Tebliği, Sayfa 9 ( www.satemer.sakarya.edu.tr/pdf/ermese.pdf ).

ÇAM, Dr. Yusuf, Milli Mücadele’de İzmit Sancağı, Sayfa 155, İzmit Rotary Kulübü Yayınları, İstanbul, 1993 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds.11, Fhr. 50).

Yunan tabur komutanı muhtemelen binbaşı rütbesinde, Yunan komutanla öldürülen İngiliz generalden sonra Bahçecik Cephesi’nde öldürülen üçüncü üst düzey komutan.

ÇAM, Dr. Yusuf, Milli Mücadele’de İzmit Sancağı, Sayfa 155 – 156, İzmit Rotary Kulübü Yayınları, İstanbul, 1993 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds.11, Fhr. 50).

SOFUOĞLU, Doç. Dr. Adnan, Milli Mücadele Döneminde Kocaeli, Sayfa 174, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006 (Türk İstiklal Harbi’nden).

Aşağı Yuvacık’ın doğu mahallesi.

ÇAM, Dr. Yusuf, Milli Mücadele’de İzmit Sancağı, Sayfa 157, İzmit Rotary Kulübü Yayınları, İstanbul, 1993 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds.11, Fhr. 58/2).

A.g.e. Sayfa 159 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 62/3)

A.g.e. Sayfa 160 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds. 11, Fhr 64/3)

Muhtemelen Ferhadiye.

ÇAM, Dr. Yusuf, Milli Mücadele’de İzmit Sancağı, Sayfa 162, İzmit Rotary Kulübü Yayınları, İstanbul, 1993 (ATASE Arş., Kls. 1166, Ds.11, Fhr. 1/7).

ÖZALP, Org. Kazım, Milli Mücadele (1919 – 1922) II Belgeler, Sayfa 178, TTK, Ankara, 1989.