Aile içinde bireylerin birbirleriyle iletişimbozukluğu olmamalıdır.Bundan en fazla çocuklar etkilenirler. Ailenin ortak sorunları rahatça konuşulabiliyor ve birlikte paylaşılabiliyorsa, sağlıklı aile içi iletişimden söz edebiliriz.
Aile içindeki iletişim bozukluklarının temelinde;“anne-babaların etkili iletişim yollarını kullanamamaları”gelmektedir.
Ebeveyn-çocuk arasındaki yanlış iletişim;“çocuğun suçluluk ve pişmanlık duymasına, anne babası tarafından sevilmediğini hissetmesine” neden olabilir.
Çocuklar bu tür iletiler sonucunda;“değişime direnir, yetersizlik duygusu”hissederler.
Aile içi ilişkilerde tartışmaların olması doğaldır. Ancak çocuk anne ve babasının problemlerini tartışarak, olumlu şekilde çözdüklerine tanık olunca, ileride kendi yaşamında karşılaşabileceği problemlere hazırlanma fırsatı bulur.
Çocuğun kendini değerli birey olarak hissetmesini sağlamak için; “aile içinde başarabileceği görevler verilmelidir.”Bu görevler,çocuğun gündelik yaşamla ilgili “öz bakım becerilerini” kazanmasınave sürdürmesine de yardımcı olur.
Öz bakım becerileri arasında;“yemek, içmek, temizlik, giysilerini giyebilme, uyku alışkanlıkları vb.” başta gelmektedir.
Anneleraşırı koruyucu tavırlarıyla çocuklarının tüm ihtiyaçlarını karşılarsa; “kendi kendini yönetemeyen çocuklar” yetiştirmiş olurlar.
Bunun sonucunda anneler,yardım edilmeden;“yemek yemeyen, düğmelerini ilikleyemeyen, tuvalet ihtiyacını karşılayamayan” çocuklarından yakınmaya başlarlar.
Aile içi iletişimde vücut dilinin büyük önemi vardır.Aşağıdaki hususlar çocukla aile arasındaki iletişimi engeller. Çocuğun kişiliğinin zarar görmesine neden olur:
–emir cümleleri,
-korkutmak,
-sadece öğüt vermek,
-yargılamak,
-suçlamak,
-eleştirmek,
-aşağılamak,
-lakap takmak,
– sorgulamak,
-konuyu saptırmak,
-alay etmek,
-sınamak”vb.
Bunun sonucunda çocuk; ” kavgacı olur ve saldırganlaşır. Savunmaya geçer, kızar, küser, güven duygusu zayıflar“, sevilmediği duygusuna kapılır.
Sürekli olarak;“sıkı takip, her şeyin en iyisinin yapılmasını istemek, suçlama, konuşma yasağının aşırı şekilde uygulanması” fayda yerine zarar verebilir.
Anne babalardavranış ve kurallarla ilgili hususlarda; açık, tutarlı ve uyum içinde olmalı, öfkeye kapılmamalıdır. Çocuk değil,sadece hatalı davranış eleştirilmelidir.
Anne babalar, “meslekleri de olsa“, çocuklarına asla öğretmenlik yapmaya kalkışmamalıdırlar. Aksi takdirde anne baba rollerini kaybetmiş, itici öğretmen profili sergilemiş olurlar. Bu durumda çocuklarına yararlı olamazlar.
Oysa çocuklar ailede “anne baba” duygusunu yaşamak isterler. Onları öğretmen olarak görmezler. Çocukların hayatında zaten yeterince öğretmenleri olacaktır. Önemli olan, “anne baba” duygusunu zamanında doya doya yaşamalarıdır.
Çocuğa her yaşta öğretmen bulunabilir. Ancak bir yaştan sonra, çok önemli konularda anne babalık artık yapılamamaktadır.
Çocukta olması gereken “duygu, düşünce ve davranışlar”,”anlatmak, nasihat etmek yerine“, yaşanılarak, “iyi örnekanne baba olmakla” aktarılmalıdır.
Değerli anne babalar; her şey zamanında ve doğru yapıldığındadeğerlidir. Yarın “keşke” dememek için, göz nuru evlatlarınızı ihmal etmeyin lütfen. Yardım ve katkılarınız sevgi içerikli ve bilimsel olsun…
En güzel çiçekler böyle kalplerde açar. Çocuklar, benzeri olmayan, nadide çiçeklerdir.
Sevgiyle kalın…
kaynakça
1-Çocuk ve Aile Kitapları. Evde ve Okulda Mutlu Çocuk Yetiştirmenin Temelleri. Editör: Baskın Bıçakçı, Kapital Medya İstanbul:2002.
2-Kapusuzoğlu, Ş. 3-4Yaş Arası Okulöncesi Sınıf Yönelimi Uygulamalarının Ve Aile Desteğinin Çocuğun Gelişim Özelliklerine Etkisinin Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi, A.E. F. 1. UluslararasıO Ö E Kongresi, Cilt III Ya-Pa Yayınları, İstanbul:2006.
3-MEGEP.(Mesleki Eğitim Ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi).Çocuk Gelişimi Ve Eğitimi.Aile Ve Çocuk.Ankara:2007.
4-Öztürk, Mücahit. Anne Baba ve Eğitimciler İçin Çocuk Psikiyatrisi. Uçurtma Yayınları, İstanbul:2007.
5-Weilberger, Linda S. Çocuk ve Disiplin. Çocuğunuza Davranış Yöntemleri. Tas. Eden: Ş. Burak Çelik, Ekinoks Yay., İstanbul:2010.
