Bir halkın varoluşunda, bir devletin kuruluşunda çok önemli olaylar ve bu olayların yaşandığı tarihler vardır.

   20 Temmuz ve 14 Ağustos 1974 tarihleri de Kıbrıs Türk Halkı için bunların en önemlileridir. Çünkü bu tarihlerde yaşanan Kıbrıs savaşı 1878 den sonra Kıbrıs Türk’ünün adada ölümün kıyısından kurtarıldığı, özgürlüğüne kavuştuğu, sonrasında da kendi devletinin KKTC’nin temelinin atıldığı tarihlerdir.

   20 Temmuz 1974’te Mehmetçik adaya gelmeseydi, günümüzde Kıbrıs adasında yaşayan kaç Türk kalacaktı sorgulamak gerekir. Kaldı ki, bu gün de Rum tarafının değişmeyen, hiçbir zaman da değişmeyecek olan davranış biçimi, Enosisçi politikaları da bu gerçeğin en çarpıcı göstergesidir.

   Evet, 51 yıl önce üsteğmen rütbesi ile 26 yaşında genç bir subay olarak ben de oradaydım. 230’ncu Alayın bir bölük komutanı olarak adada yaşanan her iki savaşa da katıldım. Benimle birlikte savaşan Mehmetçiklerimizden Şehitler verdik, onları o gazi vatan topraklarına emanet edip, anavatan Türkiye’ye döndüm.  

  Ama 1975 yılında dönmeden önce ele geçirdiğimiz Rum dönemindeki adıyla Miamilya köyüne şehit bir Mehmetçiğimizin adını vermeyi kafama koymuştum. Harekât şehitlerimizden Kayserili Mahmut Haspolat’ın soyadı dikkatimi çekmişti. Nedeni ise ikinci harekâtta adanın doğusuna taarruz eden birliklerin komutanı rahmetli Osman Fazıl Polat paşamızın soyadının da Polat oluşu idi. Biliyordum ki harekâttan sonra bu komutanımızın adını ele geçirdiğimiz bölgenin pek çok yerine, pek çok tesisine vereceklerdi.

    Ben de neden bir Mehmetçiğimizin adı da bu topraklarda yaşamasın diyerek ele geçirdiğimiz bu köyün adını Haspolat olarak koydum. Ve dönmeden önce de Magosa’dan ve Lefkoşa’dan gelirken görünecek şekilde kırmızı bir levhanın üstüne bu adı yazdırarak levhaları köyün girişine diktirdim.    

   Ayrıca Gazimağusa’dan Lefkoşa’ya gelen anayolun köye giriş caddesine de bu köye taarruz ederken şehit olan ‘’Şehit Asteğmen Mehmet Özel Caddesi’’ adını verip, bu adı da kırmızı bir levhaya yazdırıp yolun başına diktirdim.

     Kısmet bu ya 11 yıl sonra 1985 yılında yeniden adada görev aldım. Bu defa binbaşı rütbesindeydim. O süreçte de elimden geldiği kadar vatan bellediğim bu topraklara hizmet ettim.  Adaya ikinci kez gelişimde ilk yaptığım şey adını Haspolat olarak koyduğum köye uğramak oldu.  Diktirdiğim levhalar yerinde duruyordu. Köye yerleşimde başlamış, hayat normale dönmüştü. Bu tespitimden sonra bölgenin tapu kadastro işlemlerinin yapıldığı büroya giderek, bu işin sorumlusu rahmetli Halil Giray beyle görüştüm ve köyün adını Haspolat olarak resmileştirmiş oldum.  

   İşte 14 Ağustos 1974’te ele geçirdiğimiz Miamilya köyü bundan böyle artık resmen şehit bir Mehmetçiğimizin soyadı ile anılacaktı.

    Emekli olduktan sonra da Kıbrıs Türk’ü ile temasımı hiç kesmedim. Haklı davalarını savunmak adına KTKD İstanbul şubesinde yıllarca görev yaptım. Pek çok kitap kaleme aldım. Konferanslara katılıp, tv programlarında konuşmacı oldum. Köşe yazılarımla tarihi gerçekleri anlattım. Hala da bu göreve devam ediyorum.

  Ancak emekli olsam da kafama koyduğum adada yapmam gereken önemli bir şey daha vardı. Adını Haspolat olarak koyduğum köy Rum bölgesinin hemen dibinde sınır hattındaydı.   Burada öyle bir şey daha olmalıydı ki, hem Rumlara tarihi gerçekleri anlatsın, hem de bu toprakların artık Türk’ün öz be öz kendi malı olduğunu atalarından yadigâr kaldığını hatırlatsın.

   Böyle bir şey de ancak orada bir anıt olmasıyla mümkün olabilirdi. Bunun için ilk temasım o dönemin Mücahitler Derneği başkanı rahmetli Vural Türkmen ile görüşmek oldu.  Kendisinden yardım talep ettim. Ancak yeterli desteği bulamadım. Aslında sadece yer konusunda yardımcı olmasını, ilgililerle koordine etmesini rica etmiştim, olmadı.

     Bunun üzerine dönemin Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Mehmet Daysal ve Kurmay başkanı Kur. Alb. Orhan Güçlü ile temas kurdum. Sağ olsunlar anıt yerinin tespiti, koordinasyonu v.d işler konusunda yardımcı oldular. Dönemin köy muhtarı Cemal İnangil’le de temas kurup, işlerin takibini sağladım.

     Sıra Mehmetçik heykelinin yapımı ve adaya nakline gelmişti. Bu noktada da savaşa birlikte katıldığımız takım komutanlarımdan Teğmen Fikret Gökçe devreye girdi.  Kendisi makine mühendisi idi. Heykeli Ankara’da OS TİM’de bulunan bir heykel atölyesinde yaptırdı. Bununla da kalmadı, kendisi Ankara’da yaşadığı için heykelin bir tır ile adaya nakli ile bizzat ilgilendi.

   Fikret kardeşimin bu büyük yardımı anıta hayat veren en büyük destektir. Şu gerçeği de açıklamam gerekirse Fikret Gökçe şu anda adada Gönendere ilçesinde bulunan Mehmetçik anıtını da yaptırıp adaya uçakla gönderen kişidir.

    Nihayet anıt tamamlanmış sıra açılışına gelmişti. 3 Haziran 2011 tarihinde anıtın açılışı Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Kıbrıs Barış Kuvvetleri Korgeneral Âdem Hududi, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Mehmet Daysal, Kurmay Başkanı Orhan Güçlü ve diğer yetkililerin de katılımı ile açıldı.

   Katılımcıların yaptığı konuşmalarla tarihe not düşülen bu özel günde; anıtın açılmasını planlayan, organize eden ne ben vardım, ne de o görkemli Mehmetçik Heykelini yaptıran Fikret Gökçe kardeşim!    

  Çünkü bizler davet edilmemiştik! Davet edilmesem de en azından anıtın açılışında okunsun diye muhtar Cemal’e gönderdiğim mesajımda okunmadı…

   Gelelim bu güne kadar neden bu konuya değinmedin? 14 yıldır hiçbir açıklama yapmadın sorusuna…

  Evet, hiçbir açıklama yapmadım.  İstedim ki, her yıl 14 Ağustosta Haspolat köyünde yapılan anma törenlerinden birine Fikret kardeşim de, ben de davet edilirim; o zaman yukarıda yazdığım gerçekleri bizzat yerinde açıklarım diye düşündüm.  

  Ama bugüne değin hiçbir davet olmadı. Ben de tarihi gerçeklere olan vicdan borcumu ölmeden önce bu yazım ile sizlere duyurmak istedim.

   14 Ağustos 2025 tarihinde Haspolat köyündeki Mehmetçik Anıtında yapılan şehitlerimizin anma töreni haberlerine, fotoğraflarına baktım. Bir avuç mücahit, bir-iki dernek temsilcisi ve burada her yıl yapılan törene katılan değerli dostum Zorlu Töre.

  Sivil toplum kuruluşlarının dışında devleti temsil eden hiçbir yetkili yok!

  Neden?

  Unutulmasın ki, oradaki Mehmetçik anıtı bir simge. KKTC’nin sınır boylarını koruyan vatan yemini yapan aslanları temsil eden bir anıt…

  Buradan tüm yetkililere sesleniyorum:

  Vatan ve Bayrak uğruna hayatlarını feda edenleri, bu uğurda görev alıp da hayatta kalanları sakın ola ki, unutmayın. Şehitlerimizin aziz varlığı o toprakları vatan yaptı.

  Yaşayanları ise o özel günleri tarihe yazan kahramanlardır.

  Bu satırlardan Değerli Dostum Cumhurbaşkanım Ersin Tatar’a da sesleniyorum:

  Evet, Haspolat’taki Mehmetçik anıtı bir şehitlik değil ama temsil ettiği değer; Mehmetçiğin kudreti ve vatan sevdasının göstergesidir.

  Lütfen her yıl 14 Ağustos’ta ki devletimizin yaptığı resmi anma törenlerinde Haspolat’taki Mehmetçik anıtında yapılan törene de yer veriniz. En azından bir devlet temsilcisi oradan Rum tarafına güçlü bir mesaj versin Hem Şehit Mahmut Haspolat’ın, hem de Şehit Asteğmen Mehmet Özel’in ruhları şad olsun.

   Biz hatırlanmasak da olur…

“Tarihinde batıya doğru yürüyüşünü yüzyıllar öncesinden başlatan Türk Milletinin, Anadolu’ya attığı en büyük askeri ve siyasi adımların yaşandığı günlerin tekrarını bu günlerde yeniden yaşıyoruz.

Her ne kadar gözden, gönülden ve akıldan uzak tutulmaya çalışılsa da Alparslan’ın Malazgirt Ovası’nda bir kez daha açtığı kilidin Mustafa Kemal Atatürk’le daha da sağlamlaştırıldığı ve Türk Ordusunun zaferlerle yoğrulduğu günleri içeren “Zafer Haftası”nı bir kez daha gururla idrak ediyoruz.

Bu sebeple Türk Milletinin ve bağrından çıkardığı Peygamber Ocağı olarak gördüğü şanlı Türk Silahlı Kuvvetlerinin, 30 Ağustos Zafer Bayramı hepimize kutlu olsun.

Türk Milletini ve Allah’ın nizamını yeryüzüne hâkim kılma davasında, toprağı kanları ile sulamış bulunan bütün şehitlerimizin aziz ruhları önünde bir kez daha saygıyla, minnetle ve şükranla eğiliyor, Müslüman Türk Milletinin bu kahraman evlatlarını binlerce Fatiha ile selamlıyorum.

Yine Allah yolunda, Türk Milleti için çarpışarak gazilik mertebesine ulaşmış yiğit insanlarımızın ebediyete intikal etmiş olanlarına rahmet yaşayanlarına da hayırlı ve bereketli bir ömür diliyorum.

Şahsen Allah’tan sonra kendimi en borçlu hissettiğim varlıklar, şehitlerimiz ve gazilerimizdir.

 Anama, babama, dedeme, atalarıma ve çocuklarıma nefes alacak, karın doyuracak bir toprak bulduysam onlar sayesindedir.

Onlara ve mirasçılarına ne yapsam haklarını ödeyemem. İnanıyorum ki; kendisini Türk olarak hisseden her kişi, aynı duygular içerisindedir.

Şehitlerin ve gazilerin, kanları ve canları pahasına bize emanet ettikleri bu vatanda, bugün Türklük sorgulanmakta ve adeta aşağılanmaktadır.

Hatta Türk Milletinin devlet üzerindeki hükümranlığı referandum (şimdi “Öcalan Komisyonu”) ile geçirileceği farzedilen anayasa değişiklikleri ile sonlandırılmak istenmektedir. Demek ki; yaşananlara bakarsak, emaneti korumakta, üzerimize düşeni layıkıyla yerine getirememişiz. Ya da en azından ben getirememişim!

Bu yıl (2010) Zafer Haftası nedeni ile camilerde okunan Cuma hutbesinde bir kez dahi “Türk” sözcüğü geçmedi. Sanki Alparslan ve Mustafa Kemal; Türk ve komutalarında savaşan askerler Türk askerleri değildi!!!

Bu Diyanet İşleri’nde, imamlarımızda, vaizlerimizde ve müezzinlerimizde hiç mi haysiyet kalmadı? Yeri ve zamanı değil ama birçok konu var ki neredeyse beni arkalarında namaza durmaktan alıkoyacaklar. Onun için acilen aynaya bakmalarında fayda görüyorum.

Eskiden vaaz ve hutbelerde “Müslüman Türk”lerin İslamiyete yaptıkları hizmetlerden bahsedilir ve Zafer Haftasında Türk Ordusunun komutanları ismen zikredilerek övülürdü. Şimdi bakıyorum da ne Alparslan’ı (onu anıyorlar şimdi ama nedenleri farklı işi kürtlere bağlıyorlar) ne de Mustafa Kemal’i anan var, ne hatırlayan. Varsa yoksa “bu millet” tantanası. Tarih mi değişti yoksa bu imam, müezzin ve vaiz tayfası ımı?

Gözümün önünden camilerde asılı “Ne mutlu Türküm Diyene” ve diğer milli söylemli mahyaların apar topar indirilişi geçiyor ve bu anı hiç unutamıyorum. İnsan ister istemez, 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi’nden sonra yurdun dört bir köşesinde müttefik güçlerin işgalinde yaşananları hatırlıyor. Yoksa aynı günlere doğru mu gidiyoruz? Ya da nereye gittiğimizi biliyor muyuz?

Atatürk’ün, Bulgar Ivan Manelof’la 1906 yılında yaptığı konuşmaya bakacak olursak, “Türk Milleti gerçeği görünce arkasından yürür…” diye ifade ettiği düşüncesinin doğru olduğu kadar bugün bunun hayata geçirilmesinde büyük zorluklar içinde olduğumuz tartışılmaz bir hakikattir.

Türk Milleti kendisinden saklanan gerçeği nasıl görecektir? İşin püf noktası budur…

Her türlü yol denenerek Türk Milletinden, başına gelecek olanlar saklanmaktadır. Bunu anlamak için kâhin olmaya gerek yoktur. Biraz tarih bilgisi ve de gündemi takip etmek bizi sonuca götürmektedir. Yeter ki gaflet içinde olmayalım.

30 Ağustos Zafer Bayramında “Türk” sözcüğünün es geçilmesi ve bunun için, camilerin ve din adamlarının da içinde bulunduğu her türlü argümanın kullanılmış olması fikirlerimizin haklılığına delalet eden en büyük göstergelerdir.

Ancak yine de Türk Milletinin içinde yok edilemeyecek ve asli cevher olarak nitelendirilen bir öz vardır ki; bu öz oynanan oyunu yine bozup atacaktır.

Dünyanın neresinde “Ne Mutlu Türküm Diyene” anlayışı içinde yaşayan, gönlü ve kalbi Ayyıldızlı bayrak için atan ne kadar kardeşimiz varsa, onlarla hep birlikte nice 30 Ağustoslarda birlikte olmayı diliyor, Asil Türk Milletinin Zafer Bayramını kutluyor, Cenab-ı Allah’tan Türk Ordusuna her daim muzafferiyet niyaz ediyorum.”

Hepinize soruyorum; ülkemiz silahlı bir bölücü saldırı (terör) ve iç savaş tehditi altındayken, Türk Silahlı Kuvvetlerinin büyük bir gösterisi ile 30 Ağustos Zafer Bayramı kutlasak, yeniden dosta güven düşmana korku salsak, kahramanlık türküleri ile halkımız coşsa, kara toprağın bağrına bizim için düşen şehitleri ansak, “hepimiz Mustafa Kemal’iz”, diye haykırsak fena mı, olurdu? İstemezler değil mi?

Olsun onlar istemesin; biz şerefle, onurla, gururla 2010 (2025) yılında da 30 Ağustos’u kutlayalım ve haykıralım “Her Türk Askerdir”, “Türk Milleti, Ordu Millettir”. Var mı ötesi?

Sosyal medyada 1950-70 doğumluları metheden bir yazı dolaşıyor. Bebekken hiç hazır mama ve hazır bez kullanılmadığından başlayıp bir dizi övgüyle devam ediyor. Mesela, “En azı 5 ihtilal, 6 muhtıra, 7 post-modern darbeden sağ salim paçayı yırtmış, en azı 10 ekonomik krizden nasibini almış, tecrübe abidesi, yoklukla terbiye edilmiş, direnç abidesi bir nesil…” İnternette bir aradım. 2020’ye gidiyor. Aydın 24 Haber sitesinde ve Ahmet Kızılaslan yazmış. O da Mevlüt Kaleli’den paylaşan Ümit Zileli’ye atfediyor.

Bu kadar methü sena olunca hemen azıcık üzerime aldım. Gerçi 5 yıl fazlam var ama…

Teknoloji doğrudan

Ancaaak, o güzel değerlendirmenin bir eksiği var. O yetmiş beş, hadi seksen yılda daha önceki sekiz yüz yılda, sekiz bin yılda; aslında daha önce hiç yaşanmamış şeyler var. Teknoloji! Teknoloji daha önce de değişiyordu ama mesela bir matbaa, bir buhar makinesi, sokaktaki insanı, evinde oturan insanı keşfinden çok sonra ve ancak dolaylı etkiliyordu. 20. asrın teknolojisi çamaşır makinesinden, radyodan başladı, televizyonla hayatımızı doğrudan değiştirdi. Yüksek teknolojinin yanında çamaşır makinesinin ne işi var diyeceksiniz. Güney Koreli iktisatçı Ha-Joon Chang’a göre aile yaşantısında en büyük değişikliği yapan ve özellikle kadına zamanını hediye eden icat o alçak gönüllü çamaşır makinesi. Yine 20. asırda kişisel bilgisayar… Ve asır değişirken internet!

Bunlar, daha önceki asırların yenilikleri gibi değil; günlük hayatımıza doğrudan girdi. Yalnız iş hayatına, yalnız sokağa değil, evin içine girdi. 24 saatimize girdi.

Daha onbeş- yirmi yıl önce gelecek tahmincileri “evernet” diye bir öngörüde bulunuyor, her an internete bağlı olacağımız bir dünya tasavvur ediyorlardı. Evernet cep telefonuyla hemen geldi ve bir kucak daha değişiklik getirdi.

Turpun büyüğü: Yapay zekâ

50-70 doğumlular bütün bu olan bitene de şahit oldular. Asıl ayrıcalıkları, bu yaşantı tarzı değiştiricilerin mevcut olmadığı zamanların büyük bölümünü de hatırlamaları. 75 doğumlu oğlumun sorusu hâlâ aklımda: “Baba, televizyon yokken akşamları ne yapardınız?”

Bilgisayar yokken nasıl yazardınız? Tabii ki daktiloyla. Ama bizlerin, kalem kullanmışlığımız da vardır. “Yazıyı kaleme almak”, falancanın “özel kalemi” gibi lafları hâlâ kullanıyoruz değil mi. (“Özel klavye” diye bir makam mı uydursak?)

Fakat internet yazıda da okumada da haber almada da buraya kadar saydığım donanımdan daha önemli. Siz bu yazımı muhtemelen internetten okuyorsunuz. Basılı gazeteden okuyanlar da olacak tabii. Ben yazarken birkaç kez internete danıştım. Önce 1950- 70 doğumluları metihnamesinin ilk çıkışını buldum, sonra Ha-Joon Chang’ın yazılışını, doğum yılını ve hatırladığım gibi Güney Koreli oluşunu kontrol ettim. Oğlumun televizyon sorusu gibi: İnternet yokken biz nasıl yazardık sahi!

Yeni ürünler, sistemler yayılırken S eğrisi dediğimiz bir gelişme grafiği izler. Apsiste zaman, ordinatta kullanıcı sayısı vardır. Yeniliği önce tek tük birkaç kişi kullanır. Sonra bir kullanıcı patlaması başlar. Nihayet, hemen herkesin kullanıcı hâline gelişiyle eğri kafasını tekrar aşağı eğer. Neticede üstten ve alttan çekilip uzatılmış bir S harfi çizilir. Bu başlangıç, yavaş yavaş yayılma, tutunma, hızla edinme ve sonra ağır ağır doyum mesela ilk otomobilde on yıllar sürdü. Cep telefonunun ortaya çıkışıyla bugünkü yaygınlığına ulaşmasını hemen bütün okuyucularım izledi. Yapay zekâya sorayım…

Sihirbaz henüz işini bitirmedi

İlgi çekici bir karşılaştırma olur diye CoPilot’a otomobillerin, cep telefonlarının ve üretken yapay zekânın kullanıcıya nüfuz hızlarını sordum. Somut bir soru olsun diye de S eğrilerinin yükselişe geçiş ve yavaşlama aralarını vermesini istedim. (Pazarlamada erken çoğunluk ve geç çoğunluk denilen aralık) Şu sonuçlar çıktı:

Otomobil: 1915-1950, 42 yıl.

Cep telefonu: 2000- 2015 15 yıl.

Üretken yapay zekâ: 2023- 2025. 2 yıl.

Nüfuz (penetrasyon) sürelerindeki kısalma çarpıcı.

Birkaç not eklenebilir: Otomobildeki yıllar bizdeki değil ABD’deki yayılmayı gösteriyor. Bizde 1950 tarihini bir 1970’lere çekmek gerekir. Cep telefonunu akıllı telefonla sınırlarsak 2000 yerine 2007 yazıp yayılma süresini 8 yıla indirebiliriz. Yapay zekâ da geç çoğunluk aşamasına henüz giriyor. 2025’i 2030 yapabiliriz. O zaman süre 7 yıla çıkar.

Nasıl hesaplarsak hesaplayalım, teknolojinin etkisini arttırdığı, aynı zamanda da yayılma süresinin kısaldığı açık. Bunun temel sebebi, yine teknoloji, teknolojilerin birbirini desteklemesi. İnterneti bilgisayar teknolojisi, yapay zekâyı hem bilgisayar hem de internet destekledi. Yapay zekâ bilgisayarda oturuyor ve ona internet vasıtasıyla ulaşıyoruz.

Sonuçta, 1970’ten sonra doğanlar üzülmesin. Teknoloji sihirbazı henüz işini bitirmedi.

______________

103 yıl önce bugün Yunan işgalci Dumlupınar’da çembere alınmak üzere. Yarın işini bitiriyoruz. Birkaç gün sonra (2 Eylül’de) Trikopis’i tutsak alıyor, sonra da Yunan Orduları Başkomutanlığına atandığını haber verip tebrik ediyoruz. Kutlu olsun.

Eşsiz Lider ve Onun güçlü kadrosunun önderliğinde, inanç ve direnişle kazanılan kutlu zafer, 30 Ağustos bayramımızın 103.Yılını sonsuz yıllara taşımaya and içerek kutluyoruz. Türk’ün son devletinin kurulmasını sağlayan Zafer Bayramımız İslam Âleminin örnek alabileceği bu Bağımsızlık Savaşımız, aynı zamanda bağımsızlıklarını kazanmalarında mazlum milletlere örnek teşkil etmiş bir zaferdir.
*
Türk tarihinin zaferler ayı olarak bilinen Ağustos ayında irili ufaklı 62 zafer kazandığımızı tarihler kaydeder. Bu büyük zaferimizin en kesin sonuçlusu olan 30 ağustos Büyük Türk Zaferi aynı zamanda bütün Batılı ülkelerin de yenilgisi mahiyetinde idi.
Bu Türk zaferi sonucunda ortaya çıkan durum, tarihe yepyeni bir Türk devletinin, tamamıyla milli ve dipdiri bir Türk devletinin doğmasını sağlamıştır. Avrupalı emperyalist güçlerin tam bir oyunu olarak ortaya çıkan ve Sevr’in zorla Türklere kabul edilmesi için tertip edilen bu Anadolu seferi, onların oyuncağı olan ve kendi küçük ülkesinin ulaşamayacağı bir serüven halinde başlayıp sona eren Yunan macerası, aynı zamanda tarihin bir dönüm noktasıdır
Avrupalı emperyalist güçlerin ve sömürgeler devrinin de sonunu ilan eden bir Türk zaferidir.
*
26 Ağustos 1071 tarihinde Anadolu’nun kapılarını İslam’a açan Malazgirt Meydan Muharebesini zaferle sonuçlandıran Türk zaferi, aynı zamanda, 30 Ağustos 1922 tarihinde Anadolu’nun kapılarını Hıristiyan Emperyalist düşmanlara kapatan Baş Komutanlık Meydan Muharebesini kazanmış bir Türk zaferidir.
Kazanılan bu Başkomutanlık Meydan Muharebesi zaferi sonucudur ki, Batılı ülkelerin demir pençeleri altında inleyen esir ülkelerin ayaklanması ve milli devletlerini kurmak için savaşmaları dönemini de başlatmıştır. Artık her zincirin kırıldığının başında Anadolu mücadelesi, Türk Kurtuluş Savaşı ve sonuçları anılacaktır.
*
Burada zaferlerimizi destanlaştıran onlarca şiirler arasından birkaç mısra sıralayalım:
‘’Bir avuçtan fazla insan değildik,
Bize dünya düşman oldu, yenildik,
Bilirlerdi şan vermiştir eski Türk,
Sandılar ki can vermiştir eski Türk
Topumuzu süngümüzü aldılar
Ülkemize Yunanlıyı saldılar
Minareler duyguları var gibi
Bizi kurtar! Bizi kurtar ya Rabbi,
Deyip yanan şehirlere kapandı
Bu yıkılan bütün her şey vatandı.
*
Yine aynı mahiyetteki zafer şiirleri ile Türk Kurtuluş Savaşını öğrendik:
‘’Tekbirle hücum sesleri gök kubbeyi buldu,
Hür Ankara’nın savleti Afyon’da duyuldu,
Ulu serdarla ardındaki Müslüman oldu,
Allah diye seslenerek cenge koyuldu.
*
‘’Türk ordusu saldır, Akdeniz olsun,
Yunan denilen sıska hareminde boğulsun,
Tarihi kül olsun, o lâin bayrağı sönsün,
Şanlar dolu tarihime bin menlice dulsun’’
*
30 Ağustos’ta bizzat Türk orduları Başkomutanı Gazi Mareşal Mustafa Kemal Paşa tarafından yönetildiği için Başkomutanlık Meydan Savaşı adını alan çarpışmalar başlamıştır. Bu çarpışmalar sonucunda, boğaz boğaza yapılan amansız bir savaş sonucunda düşmanın ana kuvvetleri büsbütün yok edildiler. Geri kalanların büyük bir kısmı da esir edildiler. Savaş alanının büyük bir kısmındaki Türk kasabaları ve köyleri ise büyük bir katliama uğrayarak halkı vahşice öldürülüp evleri yağmalandıktan sonra ateşe veriliyordu. Bazı yerleşim birimlerinde sivil halk, kadınları, çocukları ve ihtiyarları ile beraber ahşap köy camilerine doldurularak gaz yağı döküp ateşe veriliyordu. Can havliyle yangından kaçanlar ise camilerin önüne dizilen mitralyözlerin ateşi ile öldürülüyorlardı. Bu köyleri yakmak emrini veren Yunanlı subaylar_ başlarında General Triko pis olduğu halde_Türk ordusunun esirleri durumuna düşmüşlerdir. Bu esir Yunan generallerini karşılayan Türk Ordusu Kurmay Başkanı General Asım Gündüz’ün onlara Türkçe ilk hitabı bir tokat gibi suratlarında şaklamıştır:
‘’Sizleri medeni bir ordunun mensupları olarak mı, yoksa bir eşkıya sürüsünün temsilcileri olarak mı karşılayacağımdan mütereddidim.’’
*
Yunanlı esir komutanlar kendilerine bir araç sağlanmasını, iskân edilecekleri yöreye yaya gönderilmemelerini istediklerinde ise;
‘’_Şu anda sizin emirleriniz doğrultusunda askerleriniz Türk şehirlerini ateşe vermekle meşguldürler. Bütün araçlarımız ordunuzun peşinde süratle bu cinayetlere engel olmak için seferber edilmişlerdir. Gideceğiniz yere kadar sizde bizim gibi yaya gitmek zorundasınız’’deniliyordu.
*
Yine de onları Türk asaletine sığacak şekilde, kimsenin tacizine uğramadan uzun zaman Anadolu’da iskân ettik. Ülkelerine sağ salim gönderdik. Bu Yunanlı generallerden çoğu kendi ülkelerinde yargılanarak kurşuna dizildiler. Suçlanma sebepleri ise ‘’Anadolu’daki başarısızlıkları’’idi. Oysa bu sonuç daha Anadolu istilasının başladığı günlerde, Anadolu’da zaferden zafere koştukları anlarda bile belli olmuştur.
*
Kurtuluş Savaşımızı sona erdiren bu büyük ‘’Türk Zaferi’’ öyle bir zaferdir ki, Viyana’dan başlayan bozgun, Ankara önlerine kadar gelmişti. Türk bayrağı eski şahsüvarların kavukları üzerinde bir kızıl gül gibi zaferden zafere koştuktan sonra çocuklarının başına bir yas çevresi gibi düşüyordu. Fakat Anadolu bozkırlarındaki bir avuç büyük mazlumun direnmesi sonunda yeniden doğdu. Bir kızıl yele gibi göklere doğru savrulmaya başladı. Ankara önlerinde Sakarya’da durdurulan ve geri atılan bu zaferimizde biz yeryüzündeki ‘’ Son Türk Devleti’nin Kalesini savunduk’’
*
Değerli okur, Türk Milleti olarak Başkomutanlık Meydan Muharebesini ve diğer zaferlerimizi hatırlamalıyız, hatırlatmalıyız. Tarihimize giderek, ondan aldığımız güçle bugünümüzü ve geleceğimizi inşa etmeliyiz. Bizi başarılı kılan, zaferlere ulaştıran ruh ve manayı anlamaya çalışmalıyız; bundan yüksek bir şuur elde etmeye gayret etmeliyiz.
Bu zaferler ayında büyük milletimize düşen, zaferlerle övünmekten daha çok, bu zaferlerin nasıl elde edildiğini, zaferlerin arkasındaki yüksek inanç ve ruhu iyi kavrayabilmektir. Bugün de aynı iman ve teslimiyete sahip olup olmadığımızın muhasebesini yapabilmektir.
Hepimizin bildiği gibi, İslam coğrafyasında olduğu gibi, son kalemiz olan güzide ülkemizin maruz kaldığı PKK zulmü, adi FETÖ kalkışması demokratik ve laik cumhuriyetimize yönelik aşağılık darbe denemeleri, zorbalık, haksızlık ve kötülükler, zaferlerimizi ve bu zaferlerin arkasındaki ruhu yeniden anlamaya olan ihtiyacımızı çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır,
*
Ve biliyoruz ki, 103 yıl önce Türk milletini devletsiz bırakmaya karar veren Batılı emperyalistler, 100 yıl sonra bugün de takip ettikleri, “BOP coğrafyası” ve “stratejik göç mühendisliği” projeleri ile Türkiye’yi karıştırmak ve bölmek istiyorlar. Ama milletçe uyanık olur, bu oyunları sezer ve vatanımıza sahip çıkarsak, 100 yıl sonra da başaramayacaklardır…

Yeter ki kendine yabancılaşmamış, milli değerlerini içselleştirmiş (dindar ya da değil, gerçek kimliğini gizleyerek ırkçılıkla suçlama şovuna soyunanların değil ) varoluş ıstırabıyla yoğrulan ‘’can’’lara her durum ve şartlarda daha çok ihtiyacımız var olduğunu bilelim. Millet olarak bu netameli ve yaşlı coğrafyada güçlü kalmanın, ebedi kalmanın reçetesi, bir bilgenin ifadesiyle ‘’Birleyerek Oluşalım’’ ifadesinde billurlaşır, gerçek yerini alır.
Bu reçete,’’Türk Ulusal Kimliğinin’’ reçetesidir.

*

Biliriz ki, asıl zafer insanın gönlünü kazanmaktır. Asıl fetih, bir kalbi hakikate açmaktır. Zafer, egemen olma hırsına kapılmadan güzelliği herkesin avucuna bırakmaktır. Fetih, insan iradesini incitmeden, baskı ve zorlama yapmadan, iman gücünün gönüllere nakşedilmesidir. Zaferlerin arkasında hep aynı ruh vardır. Bedir’de de aynı ruh vardır, Malazgirt’te de… Mekke’nin fethinde de aynı ruh vardır. Çanakkale Zaferinde de… İstanbul’un Fethinde de aynı ruh vardır. Kurtuluş Savaşında da… İşte bu ruh, İstiklal Şairimizin:
‘’Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar,
Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddım var,
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar,
‘’ Medeniyet’’ dediğin tek dişi kalmış canavar?’’
Dizelerinde ifade ettiği fetih ruhunun ta kendisidir.

*
Gazi Paşamız Atatürk’ün günümüz Liderlerine ışık tutacak iki veciz ifadeleriyle yazımızı sonlandıralım:
‘’Artık millet, iki şey için silaha sarılacaktır: Milli sınırlarımız içinde yaşamını, bağımsızlığını ve egemenliğini korumak için! Artık bizim saldırgan bir askeri siyasetimiz olmayacaktır. Cihangirlik sevdasında, savaşarak ülkeleri alma peşinde olmayacağız. O düşünüş biçimini izleme yüzünden en ağır cezaları hala çekmekteyiz. ‘’

*
Anlaşılan o ki, dünyada en büyük talihsizlik bir insanı tanımadan, dinlemeden, eserlerini okumadan o’nun hakkında hüküm vermektir. Sanırım en talihsiz insanlar nankörlerdir. Bu vatan için ter döken, kan döken, can veren herkese sonsuz minnet duyuyoruz. O eşsiz kahraman kadronun tırnağı etmeyen zavallıların, onları küçümseme gayretleri sadece ve sadece ‘’yarının utanç levhaları’’ olacaktır. Diğer Müslüman ülkelerin hali karşısında bugün pırıl pırıl bir Türkiye varsa unutmayalım bu ‘’Atatürk’ün ve arkadaşlarının’’ eseridir.
Türkiye Cumhuriyeti’ni kuranların iradesini, milliyetçi iradenin önemini Türk Düşmanlığı üzerine kurgulanmış ve cemaatçilik örgütlenmesi adı altında son yaşanan melanetten görmeliyiz.
En cahilinden bilginine kadar insanları beşine takarak koyunlaştıran ‘’Sahte Din Soslu’’ iki sihirli kelime yeterli olabildi: ‘’Diyalog’’ve ‘’Hoşgörü’’! Çocuklarımız, Türk Kültür DNA’sı ile donanımlı ‘’Kurt Gibi’’ yetiştirilmezse yine olacağı budur.
Tarih boyunca bizlere zaferler kazandıran bütün büyüklerimizi, ecdadımızı, aziz şehitlerimizi ve gazilerimizi rahmet ve şükranla yâd ederken;
Başta Ebedi Başbuğ Atatürk olmak üzere, bize bu toprakları vatan kılmak, vatan tutmak için can veren Kuvva-i Milliye şehitleri atalarımız, bu aziz milletin necip evlatları, kutlu ruhlarınız şad olsun.
Emanetiniz 30 Ağustos Zafer Bayramımız kutlu olsun.

Liderin, kendi iradesini rehin almaya çalışan güçlere karşı direnebilir olmaması, yönettiği ülkenin (veya partinin/ şirketin/ kurumun) rehin alınması demektir.

Rehin alınmaya karşı direnme gücü öncelikle doğrudan liderin karakteri ile alakalıdır. Yani lider zaafları, hataları, ihtiras ve korkuları sebebiyle, bir şekilde iradesini ve karar verme özgürlüğünü birilerinin rehin almasına izin verebilir.

Şimdi daha kritik soruya cevap arayalım: Bir lideri rehin olmaktan kurtaran şey, sadece kişisel karakteri midir, yoksa güçlü kurumlar ve herkese uygulanan kurallar mıdır?

Hiç kuşkusuz, kriz anında liderin kişisel duruşu ilk savunma hattıdır. Ahlaki zaafları olmayan, şantajdan korkmayan, kriz anında paniklemeyen lider daha dirençlidir. Ancak bir ülkenin lideri ne kadar güçlü olursa olsun, tek başına şantajlara ve baskılara karşı sürekli direnemez. Onu ayakta tutacak olan hem kişisel karakteri hem de kurumların kalkanıdır.

Çünkü her insanın zaafları vardır, herkeste suç işleme eğilimi olabilir. Ancak çoğu zaman cezalandırılabileceği korkusu veya toplumdan dışlanabileceği endişesi suç işleme düşüncesinden uzaklaştırır.

Bir lideri de hatalardan alıkoyan şey sadece onun vicdanı değildir. Vicdan bazen uyur, bazen çıkarların sesine yenilir. Liderler de insandır, hata yapabilir, günah işleyebilir, çıkarlarını ülkesinin önüne koyabilirler. Tarih ve bugünün siyaset sahnesi de bunun örnekleriyle dolu. O yüzden, “Benim liderim asla hata yapmaz” romantizmi, demokrasiler için en büyük tehlikedir.

Liderin şahsi zaaflarının bedelini bütün bir toplum ödüyorsa, mesele sadece kişilik meselesi değildir. Asıl mesele, bu zaafları dizginleyecek denge ve denetim mekanizmalarının olup olmamasıdır.

Lider rehin alınırsa bütün ülke rehin alınır. Ama güçlü kurumlar ve özgür kamuoyu varsa, lider hata yap(a)maz ve rehin alınmaya direnebilir. Asıl beka meselesi budur: Kişilere değil, kurumlara güvenen bir düzen kurmak.

********************************

Kırık Cam Teorisi

ABD’li bir suç psikoloğunun yaptığı deneylere dayan meşhur bir teori vardır: “Kırık Cam Teorisi.” Bir mahallede bir pencere kırılır ve uzun süre onarılmazsa, kısa sürede başka camlar da kırılır. Çünkü insanlar, “Burada kurallar işlemiyor” kanaatine kapılır. Bir kaldırımda birkaç çöp varsa insanlar oraya ellerindeki çöplerini çekinmeden atarlar.

Küçük ihlaller engellenmezse ve cezalandırılmazsa, büyük suçlar da sıradanlaşır.

Bu teori New York metrosunda bizzat uygulanmıştı. 1980’lerde suç oranları tavan yapmışken, metroya turnikeden kaçak girenlerden, vagonlara duvar yazısı (grafiti) yazan gençlere kadar küçük ihlaller sıkı şekilde cezalandırıldı. Sonuçta sadece metroda değil, tüm şehirde suç oranları dramatik biçimde düştü. Çünkü küçük kusurlara göz yumulmadığında, büyük suçların da önü kesilmiş oldu.

Aynı şey liderler için de geçerlidir. Bir lider, “küçük çıkar” diye düşündüğü şeyler için, bazı ufak yasadışılıklarına tolerans gördüğünde, daha büyük yanlışlara yelken açabiliyor. Önce bir ihalede kayırma, sonra makamını servet için kullanma, en sonunda ülkenin çıkarlarını kişisel ikbaline feda etme…

İşte tam bu noktada devreye denge ve denetim sistemleri girmeli. Yargı bağımsızsa, medya özgürse, muhalefet güçlüyse, liderin en küçük hatası bile kamuoyuna yansır. Bu da onun daha büyük hatalara sürüklenmesini engeller.

Yani lideri “rehin almak” isteyen güçlerin, toplumun gözü kulağı olan kurumlar sayesinde, etkileri sınırlı kalır.

Önceki yazıma bir okuyucum “Bugün Ortadoğu ülkelerin liderlerinin hepsi rehin alınmış durumdadır” diye yorum yapmış. Doğrudur, çünkü tek adam rejimlerinde liderin gücünü dengeleyip denetleyecek kurumsal ve yasal yapılar yoktur.

 ********************************

Denge ve Denetimin Önemi

Güçlü muhalefet ve özgür medya, iktidarın istemediği ama aslında ihtiyacı olan şeydir. Aslında bunlar, sadece halk için değil, iktidardaki lider için de bir şanstır. Çünkü hata yapmasını engeller.

Bir liderin arkasında “yağcı ve yalaka” korosu varsa, o liderin zaafları büyür. Karar alma iradesi hem içerde hem dışarda kolayca rehin alınır. Ama karşısında güçlü bir muhalefet, özgür basın ve hesap soran bir kamuoyu, bağımsız bir yargı varsa liderin en küçük hatası bile büyümeden frenlenir.

Kırık Cam Teorisinin bize öğrettiği budur.  Bazı ülkelerde devlet adamlarının kamu parasıyla aldığı bir çikolatanın istifaya yol açması veya bedava bir maç biletinin rüşvet kabul edilmesi ve istifaya sebep olması bundandır.

Böylesi bir kamuoyu baskısı aslında lideri de korur. Çünkü onun kendi iradesini dış güçlere rehin bırakmasını engeller. Halkın baskısı, yabancıların şantajından daha iyidir.

****

Demek ki mesele “asla hata yapmayan lider” bulmak değildir. Böyle bir insan muhtemelen yoktur. Önemli olan, hata yapma ihtimali olan liderleri denetleyecek, onları yanlışlardan alıkoyacak kurumları güçlendirmektir.

O yüzden lidere kayıtsız şartsız güvenmek doğru değildir. Asıl mesele liderin de hesap vereceği bir düzen kurmaktır. Kuvvetler Ayrılığı Sistemi, güçlü kurumlar, özgür medya ve güçlü muhalefet sadece halkın değil, bizzat liderin de sigortasıdır.

****

Mevcut iktidarın ilk yıllarında iç ve dış politikada daha az hata yapılmasının sebeplerinden biri buydu. O dönem hem muhalefet daha etkiliydi hem de medya daha çok sorguluyordu. Yargı daha bağımsız ve tarafsızdı. İktidarın çekindiği kurumlar vardı, AB süreci vardı. Dengeler daha çok gözetiliyordu.

Sonra tek adam güçlendikçe fren mekanizmaları zayıfladı. Eleştiri azaldı, alkış çoğaldı. Muhalefet, medya, yargı ve diğer kurumlar zayıfladıkça da iktidar kanadında hatalar ve kural tanımazlık arttı. Rehin alınma riskimiz de arttı.

Çünkü John Acton’un 1887’de söylediği “Güç bozar, mutlak güç bozar” sözü doğruydu.