DSO( Dünya Sağlık Örgütü-WHO),DHB(Dünya Hepatit birliği-WHA) 28 temmuzu Hepatit günü olarak belirlemiştir.. Hepatitler en önemlisi B ve C olmak üzere A,D,G gibi harflerle tanımlanır. Halen bulaşıcılığı ve yaygınlığı sebebiyle önemli bir sağlık sorunudur.
Bu tarih de,ilgili dernek ve kurumlarca yoğunlaşarak yapılacak olan toplantılar ile, bilgilendirmeler ve çeşitli etkinliklerle konu hakkında insanların dikkati çekilmeye çalışılmaktadır. Dünyada yılda 1 milyon kişi hepatit B ve C’ye bağlı siroz ve kanserden ölmektedir. Binlerce kişi de karaciğer nakli olmaya mecbur kalmaktadır. Koruyucu tedbirlerle mücadele edilebilecek, hatta ortadan kaldırılabilecek hepatitler bu sebeple önemli bir sağlık sorunu olarak devam etmektedir.
Hepatit A,daha ziyade çocukluk çağında geçirilmektedir. Fekal-Oral yol dediğimiz dışkı ile kirlenmiş su ve gıda ile bulaşmakta ve kolayca yayılabilmektedir. Su ve gıda hijyenine uyan toplumlarda nadir görülür. Hepatit A aşı ile korunması mümkün olan bir hastalıktır. Bu hastalığın tedavisi istirahat ve uygun beslenmeyle yapılır. Genellikle de belirtisiz veya hafif belirtilerle atlatılır. Çoğunluklada kolayca iyileşen bir hastalıktır.
Hepatit B en yaygın karaciğer enfeksiyonudur. Kan yolu, korunmasız seks, tekrar kullanılan enjektörler, hijyenik olmayan diş tedavileri, berber hizmetleri, kuaför hizmetleri bulaşma yollarındandır. Hepatit taşıyıcısı anneden bebeğe doğum sırasında hastalık geçebilmektedir. Erişkin Hepatitinin %90 genellikle iyileşir, kalan %10 u ise, kronikleşir veya taşıyıcı olarak kalır. Bu durum bebeklerde ise tersine olup bebeklerin çoğunluğu kronikleşir ve bu hepatit B sebebiyle çocukluğunda kaybedilir. Böyle önemli bir hastalıktan korunarak ve aşılanarak kurtulabiliriz.
Dünyada her 3 kişiden biri hepatit virüsü ile enfekte olmaktadır.Bunların ise 400 milyonu kronikleşmekte ve önemli bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmaktadır.
Hepatitlerden B ve C sinsi bir hastalıktır. Enfekte olanların çoğu virüs taşıdıklarının farkında bile değildirler. Hepatit B ye yakalanmış bir kişi çoğunlukla bu hastalığı iyileşerek atlatır. Tedavide istirahat önemli ve yeterli bir yoldur. Karaciğere yük getirmeyen bir beslenme uygulanmalı, alkolden kaçınılmalı ve karaciğere zararlı ilaçlardan sakınılmalıdır. Kronikleşmeye meyil edenlerde ve kronikleşenlerde bazı yeni tedavi metotları uygulanmaktadır. Bu tedavilerle sirozlaşma ve karaciğer kanserine dönüşme oranı da azalmıştır.
Hepatit B ye karşı mücadelede korunma tedbirlerine uymak ve aşılanmak önemli iki husustur. Ülkemizde, Sağlık Bakanlığımız rutin çocuk koruyucu aşılarına hepatit B’yi de eklemiştir. Bu sayede, çocuklarımızın bu aşıyı olması ile, bu konuda da önemli bir iyileşme sağlayacaktır. 20 yıl önce %5-6’lara varan, doğu ve güneydoğuda bölgemizde %10-12’lere varan taşıyıcılık oranımız gelişmiş ülkelerdeki oranlara çekilecek ve %2’lere düşecektir. Anne adaylarına yapılan taramalar, kan ve kan ürünlerine uygulanan kontroller,hijyen kurallarına riayetle Hepatit B taşıyıcılığı gelişmiş bölgelerimizde %3’lere düşmüş bulunmaktadır. Riskli bölgelere iş gereği kalıcı gidenler,genç nüfus korunmalı ve bağışıklığı sağlayanı aşılanmayı ihmal etmemelidirler.
Hepatit C kan yolu ile bulaşan bir viral hastalıktır. %85 e yakın kronikleşir. Bunlarında %20 si siroza dönüşür. Hepatit C de Hepatit B gibi kan yolu ile bulaşır. Enjeksiyon, akupunktur, diş tedavisi gibi tıbbi-cerrahi müdahaleler bulaşma sebebidirler. Cinsel yolla bulaşması son derece düşüktür.Tek eşli çiftlerde bu ihtimal daha düşüktür. Ancak çok eşli,AIDS hastalığı gibi bağışıklığı düşük olan kişilerde riks yüksektir. Anneden bebeğe geçiş de vardır. Aynı evde yaşamakla, hijyen kurallarına riayet edilirse bulaşma olmaz. Anti viral tedavilerden faydalanılmaktadır. Ama henüz aşısı geliştirilmemiş olan bu hastalığa karşı korunma tedbirlerini ihmalkar davranılmamalıdır.
Diğer D, E, G harfleri ile tanımlanan hepatitler ya A ya B ye benzeyen,fakat bilimsel tıbbi farklılıkları olan hepatit çeşitleridir.Tedavi ve korunması A veya B deki gibidir.
Her türlü hastalıktan uzak sağlıklı günler dileğiyle…
