Kültür ve Medeniyetin beşiği Malatya

117

 

Bir kültür ve tarih hazinesi Doğu Anadolu Bölgesi Medeniyetler beşiği.  Nice medeniyetler gelip geçti asırlar boyu. Birçok devlet mesken tuttu bu bereketli toprakları.

Doğu Anadolunun kültür merkezi konumundaki Erzurum, doğunun Kalesi. Adeta. Havayolu, demiryolu ve karayolu ulaşımıyla hızla gelişen büyüyen bir kent olan Erzurum’u. Verimli topraklar üzerinde bulunan çevresi dağlık, ortası bağlık Erzincan’ı.. Kafkasya’nın kapısı olan  Kars’ı, Masalsı bir görünüme sahip İshak Paşa Sarayı ile Ağrı’sı, altın sarısı kayısılarıyla ışıl ışıl parlayan kayısı bahçeleriyle Malatya’sı, göller ve nehirler kenti Elazığ’ıyla, Huş Ağaçları içindeki yemyeşil bir bağı anımsatan Tunceli’siyle, yüksek dağları ve yemyeşil uçsuz bucaksız yaylalarıyla Muş’u ile, cevizi ve cana can katan  balıyla Bitlis iliyle tarih ve ilim kokar Anadolu.

Hepsi ayrı güzelliğe sahip bu illerimizden biri olan Malatya’yı hep birlikte gezelim. Doğu Anadolu Bölgesi´nin Yukarı Fırat Havzasında yer alan Malatya İç Anadolu, Akdeniz, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine doğal geçişi sağlayan yol güzergâhında olan Malatya, genel olarak yüksek plato ve dağlardan oluşan bir arazi yapısına sahiptir. Yapılan araştırmalar ve arkeolojik kazılar sonucunda, tarihi geçmişi Paleolitik Çağa kadar uzanan Malatya ilinde, M.Ö. 7000 yıllarında iskânın başladığı anlaşılmıştır. Yöre, daha sonra Hitit, Asur, Urartu, Pers, Roma, Bizans, Arap, Selçuklu ve Osmanlı egemenliklerini yaşamıştır. Malatya ilinin ilçeleri; Akçadağ, Arapkir, Arguvan, Battalgazi, Darende, Doğanşehir, Doğanyol, Hekimhan, Kale, Kuluncak, Pütürge, Yazıhan ve Yeşilyurt’tur. Malatya’ya gidince mutlaka gezilmesi gereken yerlerden biri tarih kokan Nemrut Dağı.

Bir kere Malatya demeyi gör, tarih fışkırır her köşesinden… Efsane fışkırır, destan fışkırır tarihinden… Doğu Anadolu’nun bu güzel şehrinde yeşillik fışkırır bağ ve bahçelerinden… Malatya deyince en azından beş bin yıllık tarihiyle konuşur.

Malatya’ya gidince mutlaka gezilmesi gereken yerlerden biri tarih kokan Nemrut Dağıdır. Nemrut dağına Malatya’dan çıkmak insana çok ayrıcalıklı güzellikler sunar.

NEMRUT DAĞIN’DAN MALATYA’YI SEYRETMEK…

Doğu ve Batı Medeniyetlerinin, 2150 m. yükseklikte muhteşem bir piramitteki kesişme noktası, Dünyanın sekizinci harikası Nemrut, Yüksekliği on metreyi bulan büyüleyici heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle, UNESCO Dünya Kültür Mirasında yer almaktadır. Nemrut dağından Malatya ovaları ve Malatya yaylalarını seyer etmek insana tarifi imkânsız duygular yaşatır.

Nemrut dağının Zirvesinde bulunan heykellerin önünde birer kitabe bulunuyor. Kitabelerde 5 cm. uzunluluğunda Pers ve Yunan dilinden yazılara rastlanır. Bunlar Kralın doğum gününü, başarılarını ve yasalarını anlatır. Bir kitabede Antiochos, “dinine bağlı olduğunu göstermek için bütün bunları yaptırdığını ve bu kutsal huzur tören yerinin zaman içerisinde asla zarar görmeyeceğini” anlatırken, bir başkasında “halkının doğum günlerinde buraya gelip dans etmesini” ister.

Nemrut Dağı, üzerinde barındırdığı dev heykellerin ve anıt mezarın yanı sıra, dünyanın en muhteşem gündoğumu ve gün batışının seyredilebildiği yer olmasıyla da ilgi çekmektedir. Her yıl binlerce insan gündoğumu ve gün batışını seyretmek için Nemrut Dağına gelmektedir. UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak ilan edilen Nemrut Dağı, çevresindeki Kommagene Uygarlığı eserleri ile birlikte ülkenin önemli Milli Parklarından biridir. Nemrut Dağındaki dev heykeller ve tümülüs, Eski Kale, Yeni Kale, Karakuş Tepesi ve Cendere Köprüsü Milli Park sınırları içerisinde yer alıyor. Malatya buram buram tarih kokuyor Birçok tarihi kalesi, camileri, türbeleri, tarihe ayna tutan kümbetleri görülmeye değer.

Eski Malatya’da bulunan eski Malatya kalesi,  Roma İmparatoru I. Titus zamanında inşa edilmiş muazzam bir yapıdır. Eski Arapgir Kalesi: Sert kayalar üzerine inşa edilmiş kalenin temel kısımları blok taştan diğer kısımları ise kesme taştan yapılmıştır. Anadolu Selçuklular Dönemi eseridir.

Doğanşehir Kalesi: Doğanşehir ilçesinde yer alan kale beşgen bir yapıya sahiptir. Romalılar Devri’nde yapılmıştır.

Eski Malatya’da bulunan eski malatya kalesi,  Roma İmparatoru I. Titus zamanında inşa edilmiş muazzam bir yapıdır. Eski Arapgir Kalesi: Sert kayalar üzerine inşa edilmiş kalenin temel kısımları blok taştan diğer kısımları ise kesme taştan yapılmıştır. Anadolu Selçuklular Dönemi eseridir.

 

Doğanşehir Kalesi: Doğanşehir ilçesinde yeralan kale beşgen bir yapıya sahiptir. Romalılar Devri’nde yapılmıştır.