Fransa’da Arıcılık ve Bal Üretimi

Yazar

29 Temmuz 2011

Buraya geldiğimde kız kardeşim marketten almış olduğu baldan kahvaltı sofrasına getirip bu balın nasıl bir bal olduğunu sordu. Balı alıp incelediğimde ıhlamur ağırlıklı çiçek balı olduğunu, çok güzel bir bal olduğunu söyledim. Kesinlikle balda bir hile yoktu. Kaç paraya aldığını sorunca tam hatırlayamadığını söyledi.

Markete ilk gittiğimde bal reyonuna gidip, bal reyonunda balları ve fiyatlarını inceledim. Kız kardeşimin aldığı balın fiyatının 8,3 Euro olduğunu gördüm. Başka bir markette baktığımda ise aynı bal 9 Euro civarında idi. Bu uğradığım marketten de deneme amaçlı 500 gr ağırlığında bir bal aldım, o da 4 küsür Euro idi; eve gelip kontrol ettiğimde kesinlikle çok güzel bir bal olduğunu gördüm.

Bir gün kalktığımızda Recep bizi arabaya bindirip bana çok seveceğim bir sürpriz hazırladığını söyledi. Doğrusu bende nasıl bir sürpriz yapacağını merak ediyordum. Yaklaşık 60-70 Km yol geldikten sonra yol kenarında küçük park yerinde arabayı park edip tamam geldik dedi; arabadan inip levhayı görünce arıcılıkla ilgili bir yer olduğunu anladım.

Geldiğimiz yer Muse Vivant de I’Apiculture Gatinaise Canli Arı Müzesi ve Bal üretim Merkezi.. Profesyonel olarak arıcılık yapan aile, karı-koca gelen aileleri ayrı ayrı gezdiriyorlar. Hanımefendi bizi birinci odaya aldı genişçe bir oda en az 20-25 kişinin oturabileceği oda. TV ye arıcılıkla ilgili bir CD koydu ve izlememizi istedi. Odanın içerisinde arıcılıkla ilgili duvarlara asılmış bir sürü fotoğraf ve yazılar mevcut, film izledikten sonra diğer bir odaya geçiyoruz, odada çok eski zamanlarda kullanılan kara kovan sepet kovanlarını; bal sağım makineleri ve arıcılıkla ilgili diğer alet ve ekipmanlar sergilenmiş.

Diğer bir odaya geçtiğimde ise çok ilginç bir şeyle karsılaştım ve ilk defa gördüğüm bir şeydi. 2 tane üst üste 5 cm. genişliğinde ve normal kovan uzunluğunda camdan kovan içine 1’er adet lis ve içinde arılar; Ana arıya belli olması için kırmızı boya vurulmuş ve kovana odanın dışından gelen bir hortum kovana kadar getirilmiş ve arılar hortumun içinden geçerek kovana geliyorlar.

Yine yanında normal 2 adet langstrot tipi kovan bu kovanlarda ayni şekilde hortum vasıtasıyla içinden geçerek kovana gelip hortum vasıtasıyla odadan dışarı çıkıyorlar. Bütün bunlar Arıların çalışmasını ve ana arıyı tanıtmak maksadıyla yapılmış. Ben hemen soruyorum bu arıların ilk yapacağı iş camı kapatacaklarını söylediğimde kapatana kadar gösterip sonra temizleyip gösterdiklerini söylediler.

Diğer bir odaya giriyoruz. Arı resimleri ve anatomik yapısı ve dünyada üretilen firmaların Ballarının sergilendiği yüzlerce bal örneği Türkiye’den de 2 firmanın bal örneğini görüyoruz. Bizimde dahil olduğumuz 8-10 aileye yakın insanları işletme sahibi JACQUES GOUT Bal sağım odası kapısında topluyor talimatla kapıları açınca hemen içeriye acele girmemizi istiyor; çünkü içeride bal olduğu için yabani arıların yağması olabilir.

Bal sağım makinesinde anlatarak bal sağımını gösterip 1 lt’lik kabına dolduruyor. Recep Beye bir soru sorduruyorum, Kontrolünün nasıl yapıldığını, balları nasıl pazarladığını.. Bunun çok güzel bir soru olduğunu beyan ederek yılda 2 defa kontrolün yapıldığını, küçük işletme olduğu için ürünlerini burayı ziyaret eden kişilere, pazarlarda ve kooperatiflere verdiğini, çok büyük marketlere veremediğini anlattı. Büyük marketlere verebilmek için çok büyük ve teferruatlı, laboratuarlarının olduğu bal işletmelerinin verebileceğini düşünüyorum.

Ürettiği ballar çeşidine göre -6 cins Akasya, Ayçiçeği, Kestane, Bahar buğday gördüklerim. Tahmin etmeme rağmen bu balları ayrı ayrı nasıl elde ettiklerini sorduğumda; kovanlarını bu ağaç ve bitkilerin bulunduğu alana koyduğunu söyledi. İnceleme bitmişti, şimdi bizleri ballarını tattırmak için başka bir odaya götürdü. Bütün ballardan 1’er kaşık tattırdı. Ben tattığım balları tanıyınca elimde not defteri Türk olduğumu ve tarımcı olduğumu duyunca işletme sahibi çok memnun oldu.

İşletme sahibinin 1976 yılında Erzurum’a gittiğini oradaki florayı ve balları tanımak için Erzurum’da bir ailede 2 gün kaldığını ve çok iyi karşılandığını anlattı. Benimle bir kaç kelimede olsa Türkçe konuşmaya çalıştı.

Ben bir iki soru daha soruyorum. Propolis-pollen üretip üretmediğini, arıların en büyük düşmanı olan varroa paraziti ile nasıl mücadele ettiğini öğrenmeye çalışıyorum. Aslında gerek arı hastalık ve zararlıları ve gerekse diğer bir sürü sorabileceğim sorular vardı ama hem yanımdakilerin tercümesi yeterli değildi, hem de zamanımız kısıtlı olduğundan soramadım. Bu nedenle çok üzgünüm.

Bu işletmenin 250 adet kovanı vardı. Marketlerde satılan fiyata rağmen 1 kg kestane balı, 10 Euro; 1 kg akasya balı 9 Euro verip 2 kg bal aldım. Balının Türkiye’ye gideceğini duyunca çok sevinmişti. Ballara yapılan hileleri düşündükçe gerçekten balında herhangi bir hile göremedim.

İşletme sahibi; Fransada 1999 yılı itibariyle Avrupa’nın 2.Bal üreticisi olduğunu, 3000 Profesyonel Arıcının olduğunu aktardı ve benimle tanıştığı için çok mutlu olmuştu. Tabii ki böyle bir işletme gördüğüm için ben de çok mutlu olmuştum. Ancak burası parayla geziliyormuş. Kız kardeşimin 23 Euro para ödemiş olduğunu sonradan öğrenmiş oldum. Gözüm arkada kalarak işletmeden ayrılıyoruz.