Bayrama vatandaşın baktığı gibi bazı aydınların ve yayın kuruluşlarının bakmadığı bir gerçek. Ama yine de vatandaşa bayrama nasıl bakılması talimatını vermekten de geri durmuyorlar. Bayramı sadece kendilerine göre bir hayvan boğazlama şeklinde gören çarpık zihniyet; yıllardır aynı yanlış ezberin peşindedir.
Eski bayramlarla yeni bayramlar arasında tabiî ki farklar vardır. Öz değişmemekle, ruhaniyet kaybolmamakla beraber; modern araç ve gereçten ve teknik imkânlardan istifade ediliyor ve şekil değişiyor. Bu ruhaniyet kaybı değildir. Sosyal değişme denen bir süreç var. Kaldı ki bayramları yaşatabilmek ve onlardaki manâ derinliğini kavrayabilmek, uygun davranışları ortaya koyabilmek önemli ölçüde fertlere bağlıdır. Hem gereğini yapmamak, hem de
şikayetçi olmak anlaşılır gibi değildir. Bazı şeyler yeterince olmuyor diye ne kurumlar, ne de modern araç ve gereçler suçlanabilir.
Önü açılmış milli devletlerin küresel güç ve bloklarla mücadelesinin hızlandığı yakın bir geçmişten beri, bazılarını etniklik merakı sardı. Bazılarının aklı fikri etniklikte.. Herkese etnik gözlükle bakan, ırk tasnifi yapmaya merak saran siyasetçiler çoğaldı. Her şeye etnik gözlükle bakmak, farklılıkları öne çıkarmak, bütünlüğü gözardı etmek demokratikleşme zannediliyor. Milletsiz ve toplumsuz etnik grup arayışı var. Bazıları da milletsiz, devletsiz ve toplumsuz bir hayali bağımsız fert tutkusu peşindedirler. Amaç, hedef alınan coğrafyalarda milletleşmeyi geriye, etnik bilince çekebilmek ve belirli coğrafyalarda kendini kabul ettirmiş milli kimlik ve hakim kültürleri dışlamaktır. Bunun için türlü senaryolar ortaya konuluyor, taşeronluk yapılıyor.
Geçen Pazar günkü Hürriyet’in ekinde de buna benzer bir örnek yer alıyordu. Daha ziyade bir magazin gazetesine yakışan yayının pek de yadırganmaması gerekir. “Türküm, doğruyum ama ben kimim” başlığı altında büyük çoğunluğu konunun uzmanı olmayan ve nasıl seçildikleri belli olmayanların görüşleri alınmış. Yazıyı düzenleyenler gibi sorulara cevap vererek katılanların da kafaları oldukça karışık. Adeta çelişkilerle dolu bir resmi geçit vardı. Türküm dedikten sonra ben kimim sorusunu sormak ırkçılığı çağrıştırıyor.
Hazırlanan yazıdaki resim Türkü, Türkleri doğrudan ve dolaylı olarak aşağılamaya çalışan, küçümseyen, aklınca alaya alan kısaca ciddi konuları magazinleştiren bir çizgi ortaya koyuyor. Resimde “Türk ol, sıhhat bul” şeklinde bir ifadenin yer alması ve at üstünde kurta yer verilmesi de doğrusu sayfayı hazırlayanlar için utanılacak bir görüntüdür. Türküm, doğruyum ama ben kimim ifadesi de oldukça garip. Eğer Türküm diyorsan ardından ben kimim diye sormanın hiçbir anlamı yoktur. Türkiye’de Türküm diyene de kimse sen değilsin demez. Konuyu mensubiyet ve kültürel kapsam dışında, biyolojik gerekçelerden medet umarak bakıyorsanız; bunun adı ırkçılıktır. Son yıllarda ırkçılığı reddediyor gibi görünenler, ne gariptir ki; Türk’e karşı ırkçılık yapıyor.
Aslında, milli kimlikle neden uğraşıldığının cevabını Balkanları ve Avrasya’yı dolaştıkça anlıyorsunuz. Türkiye’nin siyasi ve kültürel etkinliğini azaltmada hedefte Türk kimliği var.
Hürriyet’te yer alan yazının iktidarla Doğan Grubu arasındaki vergi uzlaşma yazısı olduğu anlaşılıyor. Bu yazı belki Doğan Grubunun borcunu azaltabilir.
Ayrıntıya girmeye gerek yok ve değmez. Ancak, şu bilinmeli ki; kültür sadece dil değildir. Sanattan mimariye, edebiyattan, türkü ve destanlara, halı ve kilim motiflerinden, mutfak ve kıyafete, dini algılama üslubuna, tüketimden tasarruf ve yatırıma kadar geniş bir alanı kapsayan bir yaşama tarzıdır. Dile ve kelimelere anlam yüklemektir. Dil, duygu ve düşüncenin toplumdan topluma göre değişen ifade tarzının bir aracıdır.
Kimlik de kültürel olduğundan iskelet tiplerine göre tayin edilmez. Türkiye’ye gelip yadırganmayacak olanlardan biri de Uygur Türkleridir. Türk kimliğinin belirli bir biyolojik tipini de aramaya ihtiyaç yoktur. Çünkü kimlik kültüreldir; öncelikle hukuki değildir.
Bu satırların yazarı sadece Anayasanın 66. Maddesinde belirtildiği için kendisini Türk görenlerden değildir. Türklük bir hissetme, mensubiyet ve kültürü paylaşmadır. Türkiye’de hakim kültür, milli kimliği ifade ettiğinden etnik ölçekte de ele alınamaz.
Türk olmak; tesadüfen Türkiyeli bir anne, babadan doğmak değildir. Türk olmak süper loto ya da sayısal lotodan çıkmıyor ki; tesadüfi olabilsin. Türkiyeli bir anne, babadan doğmak tesadüfi ise; bu tesadüf acaba nerede gerçekleşiyor? Gagavuzlar kendilerini büyük oranda Türk kabul eden İslâm dışı topluluklardan birisidir.
