31 Mart 2024 Yerel seçimlerine “hür ve müstakil” başka bir ifadeyle “özü başına” girme kararı alan İYİ Parti seçimden büyük kayıpla çıktı. 14 Mayıs 2023 Milletvekili Genel Seçimlerinde yüzde 9,9 oy alan İYİ Parti yerel seçimlerde yüzde 3,8 oy alabildi.
Sade bir vatandaş gözüyle bakınca, bana göre, oy kaybının sebebi seçim işbirliği yapılmamasından ibaret değil.
28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçiminden sonra Genel Başkan Meral Akşener’in konuşmalarında gelecek değil, hep geçmiş konu edildi.
Kemal Kılıçdaroğlu’nun Cumhurbaşkanlığı adaylığında ısrar etmesi, altılı masada kendisine karşı bir nevi tuzak kurulmasının yani “Millet İttifakı’nın CB adayını 6 parti oy birliği ile belirleyeceğiz” diye yapılan mutabakata uyulmamasının Meral Akşener’de derin gönül kırıklığı ve öfke yarattığı görüldü.
Bu duygularında haksız değildi. Ancak seçmen partilerin kendi içlerindeki ve birbirleriyle ilişkilerindeki olaylarla pek ilgilenmez. Seçmen geleceğe dair umut veren, heyecan veren ve devleti başarıyla yöneteceğine inandığı parti ve liderleri sever ve izler.
“Muhalefete muhalefet etmek” bir muhalefet partisine hiçbir şey kazandırmaz.
Son bir yılda, İyi Parti Genel Başkanı, vatandaşa umut ve güven vereceğine, hırçın bir görüntü verdi. CHP’nin sembol isimleri, iki büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’na karşı sert sözler ters etki yarattı. İstanbul ve Ankara’daki İyi Partililerin neredeyse tamamının bu isimlere oy vermesine sebep oldu.
**********************************
Akşener’deki Değişim
İYİ Parti lideri Meral Akşener partisini sıfırdan kurdu. İlk girdiği seçimde yüzde 10 mertebesinde oy alabilen İYİ Parti’nin iktidar veya iktidar ortağı olma potansiyeli vardı. Partinin bu aşamaya gelmesinde en büyük pay şüphesiz Genel Başkan Meral Akşener’in idi.
İnsanlarla sıcak temas kurabilen, samimi, sevecen Meral Akşener her kesime sempatik geliyordu. Özellikle kadınlar için bir idol haline gelmişti.
Akşener’in bu aşamaya kadarki bazen sert ve ciddi ama çoğu zaman sıcak, güler yüzlü ve esprili kişiliği seviliyordu. Mayıs 2023’ten sonra oldukça sert, asabi, birlikte çalıştıklarını veya işbirliği yaptıklarını kıran bir üslup benimsediğini gördük.
****
Aslında İYİ Parti’de daha ilk yıllarda başlayan yönetim sorunları da vardı. Parti vitrininde yer alan son derece nitelikli insanlar çeşitli sebeplerle kırıldı. Bu değerli insanların kaybedilmemesi için çaba gösterilmedi. İstifa edip gidenlerin geri kazanılması için görüşme yapmak lüzumu bile hissedilmedi.
Partinin Kurucular Kurulu’nun yaklaşık yarısının istifa etmesine yol açan küçük hatalar telafi edilmedi.
Partinin kuruluş aşaması ve ilk yıllarındaki başarıların harcında emeği ve alın teri olanlar ile parti yönetimi arasında iletişim kanalları tıkandı.
****
Meral Akşener, CB seçiminden sonra, 24 Haziran 2023’te partisinin 3. Olağan Kurultayında çok sert bir konuşma yaptı. Parti içindeki birkaç kişiye olan öfkesini kontrol edemedi ve bütün teşkilatı kıran cümleler kurdu. Arkasından Afyonkarahisar çalıştayında ve sonrasında aynı üslubu biraz yumuşatarak devam ettirdi. Yerel seçime kadar da bu öfke CHP ve lider kadrosuna yöneldi.
Kendince haklı gerekçeleri olsa da daha önce yere göğe koyamadığı, Cumhurbaşkanlığına layık gördüğü kişilere karşı sert ifadeleri halkta karşılık bulmadı. Tam tersi güvenilirliğini sarstı.
**********************************
Seçim İşbirliği Konusu
İYİ Parti lideri Meral Akşener yerel seçimlerden önce il, ilçe teşkilatlarının CHP ile işbirliği konusundaki görüşlerini sordurdu.
Başta İstanbul ve Ankara teşkilatları olmak üzere Türkiye genelinde yüzde 60 mertebesinde “kısmi işbirliği” istendi.
Bu görüşte olanlar “İYİ Parti, başta İstanbul, Ankara olmak üzere, kazanma şansı olmadığı ve fakat AKP’nin kazanmamasını sağlayabileceği il ve ilçelerde CHP adaylarına oy versin. İYİ Parti’nin kazanabileceği il ve ilçelerden bazılarında CHP destek versin. Böylece her iki taraf da kazansın” düşüncesinde idi.
Ama 50 kişilik GİK (Genel İdare Kurulu), üyelerinin 35’inin oyu ile, “seçime hür ve müstakil girme” kararı aldı. Genel Başkanlar bu tür kurulların kararlarını önceden yönlendirir. Bunun aslında Genel Başkanın kararı olduğu açıktı.
“Bu karar yanlış değildi, 2028 seçimlerine bir hazırlık idi” diyenler var. Ama bu kadar zayıflamış bir partinin 2028’e kadar moral motivasyonunu yükseltmek kolay olmayacak. Bunun için harcanacak enerji iktidara etkili muhalefet yapmada harcansa 4 yıl sonraki seçime daha güçlü girilebilirdi.
Her şeye rağmen bu karar ve uygulamasında yumuşak bir üslup kullanılsa, eski müttefiki ile araya duvarlar örülmese sonuç bu kadar ağır olmayabilirdi. CHP’nin “Türkiye İttifakı” sloganıyla İYİ Parti seçmenini kendisine çektiği gibi kritik il ve ilçelerde CHP seçmeninin İYİ Parti’ye oy vermesi sağlanabilirdi.
**********************************
İYİ Parti’de Değişim Şart
İYİ Parti doğru değerlendirmeleri ve özeleştirileri yapabilirse ve bir değişim başlatabilirse bu durumdan çıkar. Çünkü;
- İYİ Parti Türk Milliyetçilerinin kurduğu bir parti ve milliyetçilik akımlarının güçlü olduğu bir süreçteyiz. Ayrıca İYİ Parti’nin konumlandığı merkezdeki boşluğu doldurabilecek başka parti yok.
- AKP erime sürecinde ve ekonomide bir mucize yaratamazsa (ki bu mümkün gözükmüyor) erime süreci devam edecek.
- CHP’nin merkezden ve milliyetçilerden aldıkları oyların kalıcı olacağını söylemek kolay değil. Seçmen CHP’ye bir kredi açtı. Ama en küçük hatalarında çözülecek yüzde 12-14 arası emanet oy oranının kalıcı olması için çok başarılı işler yapmaları lazım.
- YRP ancak AKP’nin Milli Görüş çizgisinden oy alabiliyor. Deva, Gelecek, Saadet ve BBP’nin de büyüme potansiyeli olmadığı görüldü. Zafer Partisi de umduğunu bulamadı. Bulsa da zaten hedef kitlesi dar.
CHP Mayıs seçimlerinin moral çöküntüsünü kendi içinde bir yönetim değişikliği ile aştı. Kısa zaman sonra yerel seçimlerde büyük bir başarı sağladı.
İYİ Parti’de de sarsıntısız bir değişim olur, partiden ayrılan değerli insanlar geri kazanılırsa halkımıza yeni bir umut ve heyecan yaratılabilir.
Bu değişimin şekli ve boyutu İYİ Parti’nin ve hatta Türkiye’nin kaderini belirleyecek.