“Ey Resulüm! Sen,
her ne kadar onlar iman etmiyorlar diye kendini helak edecek kadar üzsen de,
Allah’ın izni olmadıkça, hiçbir kimse iman etmez.
“Bu halleri devam
ettikçe onlara hidayet kapıları kapalı kalacak. Çünkü;
“O, akıllarını iyi
kullanmayanların önyargılı, kötü niyetli insanların; kalpleri üzerine hakikati
görme kabiliyetini körelten, akıllarını
kullanma özelliğini yok eden; manevî pislikler, mutsuzluklar yağdırır da, bir
türlü doğru yolu bulamazlar.
“Sürekli sıkıntı
ve felâketlerden de kurtulamazlar. Allah onları rezillik içinde bırakır. Kısaca
Allah, Aklını değerlendirmeyenler de, düşünsel pislikler meydana getirir!”
(Yunus: 100)
X
“Şüphesiz, Allah
katında yeryüzündeki canlıların en kötüsü (gül resmiyle, onu yapan ressam
arasında bağlantı kuran, ama canlı büyüyen, kokan gülün bizzat kendisi ile onu
yaratan yaratıcı arasında bağlantı kurmak için) AKILLARINI KULLANMIYAN
(insanlardır. Bu insanlar bütün insanların bir araya gelse benzerini yaratmada
aciz kaldığı varlıkların yaratılışını tabiata, sebeplere verme gibi bir
cehaleti, bilinçli olarak tercih ediyorlar. İşte bu insanlar hakikat karşısında
manen) sağır ve dilsiz kimselerdir.” (Enfal: 22, “Kur’an Bana ne Diyor?” Veli
Tahir Erdoğan)
X
“Hâlâ
akıllanmazlar mı? Aklı işletmiyorlar mı?” (Yasin: 68)
“Kur’an’ı gereği
gibi düşünmeyecekler mi?” (Nisa: 82)
“Hiç düşünmüyor
musunuz?” (En’am: 50)
“Belki onlar
düşünürler.” (A’raf: 176)
“Düşünmediler mi?”
(Rum; 8)
X
Gibi kudsî
havaleler / göndermeler; aklı istişhad ediyor (şahit olarak gösteriyor) ve ikaz
ediyor / uyarıyor ve akla havale ediyor / bırakıyor, tahkike / araştırmaya sevk
ediyor. Aklı azletmiyor / uzaklaştırmıyor. Ehl-i tefekkürü / düşünürleri
susturmuyor, körü körüne taklit istemiyor.
X
Aklı bu şekilde
nazara verirken, şu hususu da unutmamak gerekiyor ki, yanlışa düşmeyelim:
Takarrür etmiş /
yerleşmiş metot ve usûldendir: Akıl ve nakil tearuz ettikleri / çatıştıkları
zaman, akıl asıl itibar olunur. Nakil te’vîl olunur / başka bir anlam verilir.
Fakat o akıl, akıl olsa gerektir.
X
Çünkü, insandan;
bürhana / delile tabi / bağlı olarak akıl, fikir ve kalble iman hakikatlerine
girmesi isteniyor.
Çünkü, insana;
akıl, ilim ve fennin hükmettiği günümüzde; aklî bürhana / delile istinat eden /
dayanan ve bütün hükümlerini akla tespit
ettiren Kur’an’ın hükmedeceği hatırlatılıyor.
Çünkü, insan; akıl
ve fikir sahibidir. Hayvanın aksine olarak, hazır zamanla beraber geçmiş ve
gelecek zamanlarla da fıtraten / yaratılış bakımından alâkadar ve ilgilidir.
Çünkü, insan;
bütün künuz-u esma-İlahiye’nin / İlahî isimler hazinesinin miftahı / anahtarı
ve kâinatın / evrenin hakaikinin / hakikatlerinin keşşafı / keşf edicisi
hükmünde, bir cevher-i âli / yüksek bir cevher olan AKL’a sahip kılınmıştır.
Çünkü, insana;
bürhan / delil ve kanıt üzerine gitmesi gereken AKIL verilmiştir.
Çünkü, insana;
dimağda / beyinde olan bir AKIL verilmiştir.
Çünkü, insana;
hâssalarında bir inkişafa / gelişmeye, bir tafsile / açılıma, bir vüs’ata / genişliğe yol açabileceği bir AKIL
verilmiştir.
Çünkü, insana;
bütün mahlûkatın / yaratılanların üstüne çıkaran ve onu arz’a / yeryüzüne
halife kılan bir AKIL verilmiştir.
Çünkü, insan; zâhiren / görünüşte bir
zerre / nokta hükmünde iken, taşıdığı ruh, kalbine konan istidat ve
kabiliyetleri ve özellikle kafasına takılan AKIL sayesinde halife-yi ruy-i
zemin / arz’a halife olmakla taltif edilmiş / lütuflandırılmıştır
