Acaba Hukuk Fakültelerimizde Hukuk Sosyolojisi ve benzeri dersler neden okutulur diye hiç düşündünüz mü? Hukukçulara hukuki nitelikli olayların arka planında yer alan yönlendirici sosyal gerçekleri fark ettirmek ve yeni yasaların yapılmasında hata kaynaklarını en aza indirmek için bu ders verilir. Hukuk sadece yasalardaki maddeler yığını değildir; sosyal bir kurum olarak yasalar ve tedbirler de farklı kültürlere sahip toplumlara göre itibari (göreceli) ele alınmak durumundadır. Herhangi bir ülkenin ceza kanununu tercüme edip bir başka ülkede aynen uygulayamazsınız. Milletlerarası hukukun da belirli sınırları vardır. İç hukuk da bazı durumlarda milletlerarası hukukla uyum sağlamak durumundadır.
Demek ki ülkemizde Hukuk Sosyolojisi gibi hukukçuya sosyal boyut kazandıran derslerin amacı tam anlatılamıyor ve bilgilendirme yetersiz kalıyor ki, yasa ve anayasalar sürekli yapılmak ve değiştirilmek isteniyor. Her nesil önceki nesli küçümseyerek daha iyi yasa veya anayasa yapacağını varsayarak peşinen metot hatası yapıyor. Çoğu kere anayasa ve yasalar toptancı bir anlayışla rafa kaldırılıp iptal ediliyor ve dünya yeniden keşfedilmeye çalışılıyor. Ülkemizde bu metot yanlışları sürekli yapılıyor. Hele bir de dıştan kumandalı yasalar ve değişiklikler dayatılıyorsa; sorunları çözmek yerine, dağ gibi sorunlarla karşılaşır oluyoruz. Bu yanlışları önlemenin yolu farklı milletlerin sosyal yapı ve zihniyet özellikleriyle çelişmeyecek, onları daha çok geliştirecek hukuki bir sosyal çerçevenin çizilmesidir. Burada farklı milletlerin yazılı olmayan hukuklarından yani örf, adet ve geleneklerinden faydalanmak gerekir. Anayasa ve yasaların fonksiyonel değerlerinin zayıflatılmaması ve toplumla yabancılaşmaması isteniyorsa; tercüme yasalar kadar, siyasi güç rekabetinin doğurduğu olumsuz sonuçlardan da uzaklaşmak gerekir. Siyasi güç mücadeleleri yasa ve anayasa yapımına aksederse; her bir yeni yasa ve değiştirme eskiye tepki niteliğini taşıyabilir ve hukuki yapıda fonksiyonel olamadığı için boşluk doğurur. Çözüm, eskiyi reddetmek, yeniye de alkış tutmak değildir. Yasa ve anayasalarda ne değişmeli ve ne de değişmemeli ayırımını sağlıklı yapabilmektir. Biz bunu gerektiği gibi yapamadığımız için tepki anayasacılığı içinde kıvranıyoruz. Bir anayasada hak ve özgürlükleri öyle genişletiyoruz ki, bunlar kolaylıkla istismar edilebiliyor. Bu defa bunu gidermek için çeşitli yasaklama ve kısıntılara gitme ihtiyacı duyuyoruz.
Bazen de reel (gerçek) ile ideal bir yasa ve anayasayı birbirine karıştırıyoruz. Gerçeği göz önüne almadan ideal arayışlara girmek pratikte istenen sonucun alınmasını engelleyebilmektedir. İdeal bir yasa veya mevzuat her zaman gerçekçi olmayabilir.
Anayasa ve yasalar yapılış itibariyle hem bugüne, hem de yarına cevap vermek durumundadır. 1982 Anayasasını 12 Eylül’ün ürünü ve darbe anayasası olarak suçlayanlar bugün terör baskısı altında onu dindirebilmek için yeni anayasa peşine düşmüşlerdir. Böylece 1982 Anayasası rafa kaldırılmaktadır.Öyle sapmalar ve sapıklıklar ortaya konmaktadır ki; sanki milli kimlikten vaz geçilirse malum siyasi parti ve terör örgütü özerklik taleplerinden vaz geçecek, vatandaşlığı reddetmeyecek ve Ortadoğu’da bağımsız bir devletin bir parçası olmayacak. Adamların ve onların akıl hocalarının talepleri Türkiye’nin milli birlik ve bütünlüğünü parçalamak, toprak bütünlüğünü zedelemektir. Çok şükür yönetenlerimiz Türkiye’nin beka sorunu olduğunu yeni anladılar. Terör örgütü ile içli dışlı olanlar, 2014 Ekiminde halkı ayaklanmaya davet edenler, yasaları çiğneme alışkanlığını kazananlar ellerini kollarını sallayarak siyaset yapıyorlar. Yeni Anayasa,12 Eylül Anayasasına karşı bir sivil darbe anayasası olmayacak mı? Türk’e göre başkanlık sistemi diye ortaya düşenler, Türk’ü anayasadan çıkarmaya hazırlar.
ABD, Almanya ve Fransa gibi ülkelerde mesela ayrılıkçı hareketler ortaya çıksa, egemenliği paylaşmak istese; o ülkeleri yönetenler “Ne yapalım, madem ki böyle talepler var; bunlar marjinal destekli de olsa oturalım ve müzakere edelim. Yasa ve anayasamızı buna göre yumuşatalım ve ayrılıkçılığa prim verelim” derler mi? Türkiye’de oynanan komedi, eğer terörle mücadele ediyorsak son bulmalıdır. Barış ve çözüm süreci, eğer milli kimliğimizi inkârla sağlanacaksa; bir avuç dış kumandalı siyasetçi dışında halk böyle düşünmüyorsa; o zaman kimlerin isteklerini yerine getiriyoruz diye düşünelim. Herhalde Türkiye deneme tahtası değil.