Türkçe Ezan ve Laisizm

99

Türkiye yerel seçimlere doğru giderken, gündeme CHP Ardahan milletvekili Öztürk Yılmaz’ın “Ezanın Türkçe okunması gerektiği” yönündeki açıklaması damga vurdu. Öztürk Yılmaz bu sözleri nedeniyle partisi tarafından disipline sevk edildi.

Türkçe ezan tartışması bu ülkede on yıllardır yapılıyor. Ve her tartışmada olduğu gibi ezan konusunda da konunun uzmanından (ehlinden) ziyade, konu hakkında yetkinliği olmayan kişiler görüş beyan ediyorlar.

“Ezan Türkçe mi okunmalı Arapça mı?” sorusuna cevap vermek beni aşar. Bu soruya işin ehli olan din adamları cevap versin. Ama illa bir görüş beyan etmem gerekiyorsa, şahsen ben düz bir vatandaş olarak her şeyin orijinalinin güzel olduğunu düşünenlerdenim. Dolayısıyla da ezanın aslına uygun olarak Arapça okunması taraftarıyım.

Türkiye garip bir ülke. Bu ülkede din adamları iktidar partisinin sözcülüğünü yapmaktan, insanlara Allah’ın kurallarını ve Hz. Peygamber’in güzel ahlakını anlatmaya fırsat bulamıyorlar. Aynı şekilde siyasetçiler de insanların binlerce gerçek problemine çözüm üretmek yerine, din sahasında ahkâm kesmeyi tercih ediyorlar. Siyasal İslamcısı da aynı seküleri de…

Türk siyasetinin dini alana müdahale etme arzusu laikliğin yanlış yorumlanmasıyla alakalı aslında. Yargıtay Onursal Başkanı Prof.Dr. Sami Selçuk bir makalesinde “laiklik” ve “laisizm” olarak iki ayrı kavramdan bahseder ve ikisi arasındaki farkı şu şekilde izah eder; ‘…laiklik ile laisizm ayrı ayrı kavramlardır ve ayrı kurumsallaşma ve uygulamalara yol açmışlardır. Laisizm, “rejime göre din” ister ve dini belirler, güdümler. O yüzden çatışmalara gebedir. Oysa laiklik “dine göre rejimi” ve “rejime göre dini” reddeder. Bu nedenle Akoun’un da belirttiği gibi, belki de, “laiklik kavramını, bugün hâlâ kullanılabilir kılabilecek biricik şey, laiklik ile laisizm arasındaki ayrımdır”.’ (SELÇUK, Sami, Laiklik ve Laisizm Kıskacında Türkiye)

Sami Selçuk özetle şunu söylemek istemektedir, laiklik (sekülerizm) dine karşı nötrdür. Laik anlayışta din devlete müdahale etmediği gibi devlet de dine müdahale etmez. Laisizm ise dine doğrudan müdahaleler yapar. Laisizm anlayışında devletin dine bir müdahalesi söz konusudur. Devlet bu müdahaleyi bazen dini eylem ve/veya söylemi yasaklayarak, bazen de dini şekillendirmeye çalışarak gerçekleştirir.

Cumhuriyetin ilk yıllarında ezanın ve bir dönem ibadetin Türkçeleştirilmesi ve bu yazının boyutunu aşan bir takım başka uygulamalar işte bu laisist anlayışın yansımasıdır. Dolayısıyla, Sami Selçuk’un yazısında da ifade ettiği gibi Türkiye’de en baştan beri uygulanan sistem laiklik (sekülerizm) değil, laisizmdir.

Bu durum sadece Cumhuriyetin ilk yıllarına has bir uygulama da değil ayrıca. Bugün Adalet ve Kalkınma Partisi’nin yaptıkları da laisist uygulamadan başka bir şey değildir. İktidar partisi bugün İslam dinini sadece kendi iktidarının devamı için kullanmanın ötesinde, partiyi ve liderini kutsallaştırmak için dinin bizzat kendisine müdahalede bulunuyor. Ak Parti mensuplarının Tayyip Erdoğan’ı kutsallaştırmak için sarf ettikleri sözleri ve gayreti hatırlarsanız ne demek istediğimi daha iyi anlarsınız. Bu nedenle Ak Parti politikaları laisizmin güncel yansımasından başka bir şey değildir.
Din siyasetin dışında kalması gereken bir kurum. Siyasetin öyle dışında kalmalı ki, ne din siyasete müdahale etmeli ne de siyaset dine…

Siyasetçiler asli görevleri olan toplumun sorunlarına çözüm üretme üzerinde yoğunlaşmalı. Siyasetçilerin görevi, insanların inançlarını özgürce yaşamalarını sağlamaktır. İnançlarını ne şekilde yerine getirecekleri konusunda söz söylemek değil… Siyasetçinin dini alanda ahkâm kesmeye hakkı da yoktur, haddi de

 

 

Önceki İçerik‘Tek’lerimiz Tekliyor; Bizans Bayrağı & Çan Sesi
Sonraki İçerikFesli Kadiri Ziyaret Etmek Meydan Okumadır
Avatar photo
1983 yılında Tokat Erbaa’da dünyaya geldi. İlk okulu Ankara’da, ortaokulu Bitlis Tatvan’da, Lise’yi Bursa’da okudu. 2001 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünü kazandı. 2003 yılında bu okulu terk edip Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi. 2008 yılında bu okuldan mezun oldu. Yüksek lisansını 2019 yılında Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi’nde tamamladı. Halen Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde doktora eğitimini devam ettirmektedir. 2018 yılında siyasetle de ilgilenen yazar, 2019 yılında Kocaeli Aydınlar Ocağı’nın üyesi olmuş ve 2023 yılında Kocaeli Aydınlar Ocağı’nın başkanlığı görevine seçilmiştir. 2018 yılında bu yana Kocaeli’de köşe yazıları yazmakta ve yazıları Kocaeli’nin muhtelif yerel basın kuruluşlarının yanı sıra Kocaeli Aydınlar Ocağı web sitesinde yayınlanmaktadır. Yine 2018 yılından bu yana ülke genelinde barolarda eğitimler ve Kocaeli’de yerel STK’larda konferanslar vermektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır. ESERLERİ : A. YAYINLANMIŞ KİTAPLARI 1) Katılım Bankacılığı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2020. 2) Tayyip Erdoğan Sonrası Türkiye, Melekler Yayıncılık, Kocaeli, 2020. 3) Türk’ün Ustalarla İmtihanı, Kitap Yurdu Doğrudan Yayıncılık, 2023. B. YAYINLANMIŞ AKADEMİK MAKALELERİ 1) Tahkim Sözleşmesinin Unsurları – Leges Hukuk Dergisi, Prof. Dr. Saim Üstündağ’a Vefa Andacı, Ekim 2020, Y:11, S: 130, s. 112-133. 2) Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Birleşmiş Milletler Antlaşması’na (Viyana Sözleşmesi / CISG) Göre Taşıma Halindeyken Satılan Mallara İlişkin Hasarın İntikali – Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler, Aristo Yayınevi, İstanbul 2021, s. 335-360. 3) Nama Yazılı Pay Senetleri Üzerinde Önalım, Alım, Geri Alım ve Öncelik Hakları - Prof. Dr. Saim Üstündağ’a İthafen İlmi Makaleler II, Aristo Yayınevi, İstanbul 2021, s. 1-59. 4) Faiz ve Vade Farkı Kavramlarının Hukuki Niteliklerinin Karşılaştırılması – Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler, Dora Basım, Bursa, 2021, s. 19-41. 5) Anonim Şirketlerde Payın ve Pay Senetlerinin Devri - Sosyal Bilimlerde Güncel Gelişmeler II, Dora Basım, Bursa, 2022, s. 313-336. 6) Limited Şirketlerde Pay Devri – Bilimsel Araştırmalar, Yetkin Yayınları, Ankara, 2023, s. 113-130. 7) Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yüklenicinin Temerrüdü Nedeniyle Sözleşmeden Dönme, Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Aralık 2023, S:28, s. 133-161.