Birlik ve beraberlik ayı olan ramazanı idrak ettiğimiz şu günlerde bu hafta sizlere ülkemizde şehirlere göre yapılan ramazan ayına özel geçmişten bugüne gelen geleneklerden bahsetmek istiyorum.
Samsun ilimizde hala devam eden “sele- sepet” geleneği özellikle çocukları sevindirmeye yönelik bir ritüeldir. İftardan teravih namazına kadar ellerine sepet alan çocuklar, çeşitli maniler söyleyerek kapı kapı dolaşıp şeker vb. şeyler toplayarak ramazanı şenlendirmektedirler.
1850’li yıllarda dönemin Amasya mutasarrıfının başlattığı ramazanda iftara yakın davul zurna çaldırılması bugün de belediye bandosu ile devam eden bir gelenektir. Amasya’nın yüksek bir yerinde iftara yakın bando eşliğinde şarkılar çalınmaktadır.
Sinop’ta ne zaman başladığı kesin olmayan adına “helesa ve sellim” denilen bir gelenek mevcuttur. Ramazan ayının 15’inden itibaren süsledikleri kayık maketleri ile iftardan sonra evleri dolaşan gençler maniler eşliğinde bahşiş toplamaktadır.
Erzurum da ilk orucunu tutan çocuklara bahşiş verilmesi, nişanlı evine iftarlık ve hediye gönderilmesi ayrıca ramazan da okunan 1001 hatim hala devam eden geleneklerdendir.
Kayseri de devam eden ramazan geleneği ise “arapaşı” adı verilen yemek eşliğinde düzenlenen iftar sofralarıdır. Ayrıca ramazan da sahurda gezen davulculara yöre yemeklerinden kete ve katmer ikramı halen yapılmaktadır.
Gaziantep’te “Ramazan kahkesi” adı verilen komşuların birbirine ramazan süresince yemek yollamaları bayrama yakın yuvalama ve bayram ikramlarının hazırlanması bugün de var olan bir adettir.
Siirt’te geçmişi 1000 yıla dayanan “melede ateşi” bugünler de tekrar canlandırılmak istenen bir gelenektir. Oruç tutulacağının habercisi olan bu ateş etrafında şenliklerin yapıldığı, ateşi yakan gençlere bahşişlerin verildiği gelenek günümüzde de yaşatılmaktadır.
Şehrimize baktığımızda ise geçmişten günümüze değin değişmeyen geleneğin ramazan davulcuları olduğu görülmektedir. Sahur vaktini haber vermek için ramazanın ilk gününde başlayan davulcular, ramazanın onbeşinden sonra ev ev dolaşarak iftar vaktine yakın bahşiş toplar ve aynı bahşiş geleneği bayramın ilk günü de devam ederek ramazana renk katmaktadırlar.
Uzun bir süredir ülkemizde yaratılmak istenen kutuplaşma ve ayrışma ortamı hepimizde farklı duygulara sebep olduğu kanaatimdeyim.
İçerisinde bulunduğumuz birlik ve beraberlik ayı olan Ramazan da ülkemizin farklı yörelerinde ramazan geleneklerini sizlere aktararak bizi biz yapan değerlerin birliktelikle devamının sağlanacağını sizlere hatırlatır hayırlı ramazanlar dilerim.
