Halkla İlişkiler mesleği günümüzün en etkin mesleklerinden biridir. Yakın geçmişe kadar pek de önemsenmeyen bu birim artık tüm kurum ve kuruluşlarda, şirketlerde ilk kurulması düşünülen alan olarak gözükmektedir. Çünkü Halkla İlişkiler, hayatın toplumla ilgili tüm alanlarında geçerli olan, organizasyon ve kurumun “sosyal ruh”unu oluşturan çok yönlü bir çalışmadır.
Halkla İlişkiler, kar amacı gütsün yada gütmesin tüm kurumlar için günümüzde önem kazanan faaliyetlerden biridir. Ekonomik rekabetin artması , uluslararası ilişkilerin önceki yıllara göre kıyaslanamayacak ölçüde gelişmiş olması , kitle iletişimindeki gelişmelerle dünyamızın küçük bir köye dönüşme yolunda hızla ilerlemesi halkla ilişkilerin önem kazanmasında etkili olmuştur.
Halkla ilişkilere yeterince önem verilmeyen kurumlarda bu meslek, hazırlanan basın bültenlerini gazetelere, dergilere veya televizyonlara göndermek şeklinde işlev görmektedir. Halkla ilişkileri bu dar çerçeveye sığdıramayız. Bu sebeple öncelikle halkla ilişkilerin tanımını yapmak gerekir.
Bu kavramın birçok tanımı olmakla birlikte en belirgin olanı; bir kurumun toplumla bütünleşme yönünde harcadığı çabaların tümü olarak ifade edilebilir. Ancak her kurumun yaptığı işlev gereği hedef kitlesinde farklı insan toplulukları olabilir. Örneğin; bir hükümet için halk ülkede yaşayan insanları, bir dernek için kendi üyeleri, bir gazete için okuyucuları, bir spor kulübü için taraftarları, bir firma için müşterileri kapsamına girer.
Halkla ilişkiler departmanının işlevini; belirtilmiş hedef kitleleri etkilemek için hazırlanmış, planlı, inandırıcı iletişim çabası, bir kuruluşu çalışanlarına, müşterilerine, bağlantılı olduğu kişilere sevdirme ve saydırma sanatı, kuruluşun dış çevreleriyle iyi ilişkiler kurulması ve bu ilişkilerin yönetimi, doğru olanı yapıp halk tarafından beğenilme veya dost kazanma politikası gibi fonksiyonlarla da açıklayabiliriz.
Ayrıca halkla ilişkilere; özel yada tüzel kişilerin belirtilmiş kitlelerle dürüst ve sağlam bağlar kurup geliştirerek onların olumlu inanç ve eylemlere yöneltilmesi, tepkileri değerlendirerek tutuma yön vermesi, böylece karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler sürdürme yolundaki planlı çabaları kapsayan bir yöneticilik sanatıdır da, diyebiliriz.
Halkla ilişkiler çalışmalarında izlenen belirli amaçlar vardır. Bu amaçlar işletme açısından ve toplumsal açıdan olmak üzere ikiye ayrılır.
- İşletme Açısından
Günümüzde artık halka açılmayan, onunla bütünleşmeyen, halkın ihtiyaç ve eğilimlerini dikkate almayan işletmelerin uzun ömürlü olma şansları yoktur. Bu nedenle işletmelerin kendi bünyelerinde oluşturdukları halkla ilişkiler politika ve uygulamalarından başta ekonomik içerikli olmak üzere birçok beklentiler vardır. Bu beklentiler özet olarak şöyle sunulabilir:
- Özel girişimciliği aşılama.
- İşletmeyi koruma.
- Finansal güçlenme.
- Saygınlık Sağlama.
- Satış artırma.
- İş gören bulma.
- Endüstri ilişkilerini geliştirme.
- Özel girişimciliği aşılama.
- Toplumsal Açıdan
- Toplumsal açıdan olaya bakıldığında ise halkla ilişkilerin amaçları şöyle özetlenebilir
- Halkı aydınlatmak.
- Halkın yönetimle olan ilişkilerinde işlerini kolaylaştırmak.
- Halkla iş birliği sağlayarak hizmetlerin daha çabuk ve kolay görülmesini sağlamak.
- Halkın; dilek, istek, tavsiye, telkin ve şikayetlerini dinlemek, aksaklıkların giderilmesi için çalışmalar yapmak.
- Halkı aydınlatmak.
Günümüzde halkla ilişkiler işletmenin önemli fonksiyonlarından biri olma niteliği kazanmıştır. Belirli boyutlara ulaşmış her işletmenin bünyesinde halkla ilişkiler bölümü görmek yada uzman elemanların görevlendirildiğine tanık olmak olasıdır. Artık işletmeler kamuoyunu olumlu yönde etkilemek, kalıcı izler bırakmak peşindedir. Toplumun beğeni ve desteğini kazanmış bir işletme kolay kolay yıkılmaz. Bu düşünce ve inancı benimseyen işletmelerin sayısı giderek artmaktadır.
Kamuoyunda belirli bir firma imajı yaratan işletme uzun dönemde kazançlı çıkar. Halk tarafından dürüst, güvenilir bir firma imajı ile tanınan ve anılan bir firmanın elde edeceği birkaç olumlu etkiden söz edilebilir:
- Firma ürettiği mal ve hizmetleri pazara kolayca sokabilir. Örneğin; kamuoyunda güvenilir bir kurum kimliği imajı vererek benimsenen bir işletmenin üreteceği her türlü mal ve hizmete ilgi ve güven kolaylıkla sağlanır. Üstelik firma, ürünlerinin fiyatını diğer firma ürünlerine göre daha yüksek tutsa bile pazar payını büyütebilir.
- Kamuoyunda belirli bir üne sahip olan firmanın kredi kuruluşlarından daha kolaylıkla finansal destek sağlayacağı bir gerçektir. Firma zor günler yaşasa ve finansal darboğazlarla karşılaşsa bile bankalar kredileriyle daha önce iyi ilişkiler kurmuş olan firmaya yardımcı olmaya çalışır.
- Kuruluşlar kamuoyunda saygın bir şekilde kendilerinden söz edilmesini istiyorlarsa ve tüketici kitlelerle ekonomik çıkarları karşılıklı olarak geliştirme uğraşı veriyorlarsa güçleri oranında halkla ilişkiler çalışmalarına girmek durumundadırlar.
Sonuç olarak, çevre ile ilişkilerini canlı tutan ve sorumluluk bilinci içinde hareket ederek gizlilikten uzak duran kurumlar, başarılı bir şekilde varlıklarını devam ettirirler. Diğer bir anlamda halkla ilişkilere önem veren kurum ve kuruluşlar, hedef kitlesi ile her konuda, etkin iletişim içinde daha başarılı sonuçlara ulaşırlar.
Kaynaklar
Halkla İlişkiler – Prof. Dr. Alaaddin Asna
Halkla İlişkiler Nedir? – Prof. Dr. Filiz Balta Peltekoğlu
Türkiye’deki Halkla İlişkiler Uygulamaları – Arzu Çekirge Paksoy
Çağdaş İşletmelerde Yeni Bir Güç Olarak Halkla İlişkiler,Tanımı ,Önemi ve Gelişimi – Ramazan Çamlıdere
Ders Notları – Trakya Üniversitesi