Kurşunlanan Türkoloji
Prof. Dr. Ahmet Buran, ‘Kurşunlanan Türkoloji’ isimli kitabında; ‘Türkologlar’ genel başlığı altında şair, yazar, fikir adamı gibi Türk aydınlarının; uğradığı katliam, sürgün ve baskıları anlatıyor.
16. yüzyılın ortalarından itibaren ve özellikle de 17. yüzyıldan sonra, Türk dünyası dediğimiz büyük coğrafyanın doğu, batı, kuzey ve güney uçlarında kırılmalar ve geriye dönüşler başlamıştır. Bu geriye dönüş ve çekilme süreci, ne yazık ki, önlenemeyen kanlı bir etnik arındırmayı ve soykırımı da beraberinde getirmiştir. Çünkü çekilme ve geri dönüş süreci başlayınca, yerli halklar Türklerin onlara davrandığı gibi davranmamış; Türk ordusunun çekildiği bölgelerde silahsız ve savunmasız kalan sivil Türkleri, amansız ve acımasız bir etnik arındırmaya, sürgün ve soykırıma tabi tutmuşlardır.
İki bölümden oluşan ‘Kurşunlanan Türkoloji’ isimli kitabın, ‘Korku Tüneli’ adını taşıyan Birinci Bölümünde, 19. yüzyılın ikinci yarısı ile 20. yüzyılın ilk yarısı arasında, yaklaşık yüz yıllık zaman dilimi içinde Türk dünyası coğrafyasında meydana gelen bu sürgün, kıyım ve ölümler özetlenmiştir. Bu süreçte Kırım’da, Balkanlar’da, Kafkaslar’da, İdil-Ural’da, Batı Türkistan’da, Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’da, İran, Irak, Suriye bölgeleri ile Anadolu’da Türkler gerçek bir ölüm kalım mücâdelesine girişmiş ve nüfuslarının yarıdan fazlasını kaybetmişlerdir.
Kitabın bu bölümünde, sonsuza akan zaman yolculuğunda, Türklerin panik hâlinde girdikleri, yüz yıllık karanlık yolculuğunda, korku tünelinden sağ çıkanları ile çıkamayanların hikâyesi özetlenmiştir.
Kitabın ‘Kurşunlanan Türkoloji’ başlıklı ikinci bölümünde ise, çoğunluğu Sovyetler Birliği’nde olmak üzere, Türkologların, şair, yazar, fikir adamı Türk aydınlarının uğradığı katliam, sürgün ve baskılar anlatılmaktadır. Bu bölümde, daha çok cezalandırılan; sürgüne gönderilen, hapsedilen ve kurşuna dizilerek öldürülen şair ve yazarlara yer verilmiştir.
Öldürülen şair, yazar, fikir ve devlet adamları, Türk topluluklarının fikir ve kanaat önderleriydi. Onlar Türk toplumuna yol gösterecek, Türk dilini işleyecek ve Türk aydınlanmasını gerçekleştireceklerdi. Onları yok etmek, Türk milletini, yolunu aydınlatacak ışıktan mahrum bırakmak demekti. Onlar sadece bir can değil, bir millet demekti. Bu sebeple yazar, kitabının adını; ‘Kurşunlanan Türkoloji’ koymuştur.
Kitap uzun süreli, meşakkatli ve titiz bir çalışmanın ürünüdür. Yazarı Prof. Dr. Ahmet Buran, Türkolojiye hizmet eden meslektaşlarının hâtıralarını ölümsüzleştirmekle kalmamış, 350.000.000 nüfuslu bütün bir Türk milletinin geleceğini şekillendirecek olan gençlere, Türklük ruh ve şuuru aşılayacak iksiri sunmuş, yollarını aydınlatacak meş’aleyi yakmıştır.
Akçağ Yayınevi tarafından 2009 yılında yayınlanan kitap, 13,5 X 21 santim ölçülerinde ve 560 sayfadır.
AKÇAĞ BASIM YAYIM PAZARLAMA ANONİM ŞİRKETİ: Tuna Caddesi Nu: 8/1 Kızılay-Ankara
Telefon: 0.312-432 17 98 Belgegeçer: 0.312-432 28 52 www.akcag.com.tr e-posta:akcag@akcag.com
Prof. Dr. AHMET BURAN
Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Buran, 1962 yılında Elazığ’da doğdu.
Lisansını 1984 yılında, Yüksek Lisansını 1986 yılında Fırat Üniversitesi’nde tamamladı. 1995 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Doçent, 2001 yılında Fırat Üniversitesi’nde Profesör oldu.
Bölüm Başkanlığı, Ana bilim Dalı Başkanlığı, Dil Eğitim Öğretim araştırmaları Merkezi, Sosyal bilimler Meslek Okulu, Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlükleri yaptı.
Milletlerarası hakemli dergilerde 27, Millî hakemli dergilerde 34 makalesi yayınlandı. Milletlerarası konferans ve bilgi şölenlerinde 28, Millî konferans ve bilgi şölenlerinde 18 adet tebliğ sundu. 24 adet tez, 7 adet proje yönetti. İlmi dergilerde 44 adet makalesi yayınlandı.
Yayınlanmış kitapları:
01- Doğu ve Güneydoğu Anadolu Üzerine Araştırmalar (Ağızlar), Boğaziçi Yayınları. Ankara 1992
02- Tunceli Yöresi Ağızlarından Derlemeler: (Prof. Dr. Tuncer Gülensoy ile birlikte) Boğaziçi Yayınları İstanbul 1992.
03 – BURAN, A., GÜLENSOY T., Elazığ Yöresi Ağızlarından Derlemeler-1. (Prof. Dr. Tuncer Gülensoy ile birlikte) Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara 1994.
04- Karşılaştırmalı Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü: A. Mehmetoğlu, Kızı H.A ile birlikte) (Türkiye T.-Azerbaycan T.- Rusça- İngilizce} Nil Yayınları İzmir, 1994..
05- Tuncer Gülensoy Armağanı (Editörlük): Kayseri 1995.
06- Anadolu Ağızlarında İsim (Hal) Ekleri: Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara 1996.
07- Keban, Baskil ve Ağın Yöresi Ağızları: Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara 1997.
08- Çağdaş Türk Lehçeleri (E. Aklaya ile birlikte) Akçağ Yayınları. Ankara 2003.
09- Elazığ İli Ağızları (Ş. Oğraş ile birlikte): Elazığ 2003.
10- Nimri Dede, Hayatı ve Şiirleri: Manas Yayınları. Elazığ 2006.
11- Harput’tan Hazara Elazığlı Şairler (A. Özcan ve A. Yıldırım ile birlikte): Elazığ Belediyesi Yayınları. Elazığ 2006.
12- Mehmet Bedri Yücesu, Hayatı ve Şiirleri (A. Yıldırım ile birlikte): Manas Yay., Elazığ 2006
13- Kurşunlanan Türkoloji, Manas Yayınları (1. baskı) Elazığ 2007. Akçağ Yayınları (2. baskı) Ankara 2009.
14- Elazığ Yöresi Söz Varlığı, (Dr. Nadir İlhan ile) Türk Dil Kurumu Yayınları Ankara 2008.
15- Prof. Dr. Ahmet Buran Makaleler, (Yayına Hazırlayan E. Alkaya, S. K. Yalçın, M. Şengül) Turkish Studies Yayınları. Ankara 2008.
16- Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü (Su Ürünleri Terimleri Çalışma Grubu Üyesi): Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara 2009.
17- Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü (Veteriner Hekimliği Terimleri Çalışma Grubu Üyesi): Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara 2009.
18- Kişi Adları Sözlüğü (Kişi Adları Sözlüğü Çalışma Grubu Üyesi):
http://www.tdk.org.tr/TR/Genel/AdArama.aspx.
19- ALKAYA Ercan, Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 (Ercan Aklaya ile birlikte) , Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları. Eskişehir, 2011.
20- Sa’atname: Akçağ Yayınları. Ankara, 2011.
21- Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar (Yüksel Çak Berna ile birlikte): Akçağ Yayınları. Ankara, 2012.
aburan@firat.edu.tr, aburan@hotmail.com
KUŞBAKIŞI
DÜNYAYI GÜZELLEŞTİRMEK TURGUT CANSEVER’LE KONUŞMALAR
Bilge Mimar Turgut Cansever’e göre ‘Sanatın asıl vazifesi dünyayı güzelleştirmektir.’ Cansever, hayatı boyunca yaptığı bütün işlerde, attığı her adımda, kaynağını çok aradığı bu hadis-i şerifi kendisine düstur edinmiş, mutlu bir hayatın sırrının şehirleri ve evleri ‘eşref-i mahlûkat’ olan insanın ruhuna uygun bir şekilde inşa etmekte olduğunu söylemişti. 2009 yılında aramızdan ayrılan Cansever, yalnızca bir mimar değil, kelimenin tam mânâsıyla bir entelektüel, bir mütefekkirdi.
Şimdi ise, Beşir Ayvazoğlu’nun kendisiyle yaptığı konuşmalardan hazırladığı bir kitapla karşımızda! Muhtelif zamanlarda yapılan söyleşilerin de yer aldığı kitap 4 bölüme ayrılmış: İlk bölümde Cansever, çocukluğunu, gençliğini ve O’nu yetiştiren muhiti, ikinci bölümde hayatını adadığı İstanbul’a dair yaptıklarını ve projelerini anlatıyor. Üçüncü bölümde Osmanlı şehir tecrübesinden yola çıkarak alternatif bir tutumlu şehir modeline, son bölümde ise Yunus’tan İbnü’l-Arabî’ye, Gazzalî’den Heidegger’e uzanan yelpazede şehir anlayışına yer veriliyor.
Kitaba Cansever’in sanat felsefesine ve Türk milliyetçiliğinin önemli isimlerinden babası Dr. Hasan Ferit Cansever’in hayatına dair metinlere aile albümünden resimler de eklenmiş.
2012 yılında yayınlanan kitap, 174 sayfadır.
TİMAŞ YAYINLARI: Alayköşkü Caddesi No: 11 Cağaloğlu, İstanbul.
Telefon: 0.212-511 24 24 Belgegeçer: 0.212-512 40 00 www.timas.com.tr e-posta:timas@timas.com.tr
OSMANLI’NIN YÜKSELİŞİ VE ÇÖKÜŞÜ
3 yıl içerisinde 9. baskı yapan 545 sayfalık kitabında Necdet Sevinç; Osmanlı Devleti’nin doğuşu, Dünya hâkimiyet yolunun açılmasını, Kapitülasyonların siyasî ve ekonomik sebeplerini, Kanunî Sultan Süleyman Han’ın Fransa’yı koruma sebeplerini, Askeri üstünlüğümüzün sebeplerini, her alanda sosyal refah, işçi ve memurların hakları, Osmanlı toprak rejimi ve Anadolu’nun iktisadî yapısını, Ahilik kurumunu anlatıyor. ‘Türkler ve Türk olmayanlar arasındaki mücâdele devlet idaresini sürekli olarak etkilediğini’ belirtiyor.
Kitabın ‘Kültürel Çöküş’ adlı on üçüncü bölümünde; a) Eğitimde Çöküş, b) Saraydan Açılan Ateş, Mehtere Vedâ, Batı Müziği Dediğin Kuru Gürültü, c) Dilde Yabancılaşma, Öze Dönüş, Türkçenin İstiklali, Türk Diline Önem Veren Bir Padişah, adlı konu başlıklarını taşıyan yazılar bulunuyor.
Ticari üstünlüğün Avrupa’ya geçişini Ömer Tâlip adlı bir Türk aydının 1625 yılında yazdığı bir muhtırada anlattığını Bernard Lewis şöyle kaydediyor: ‘Şimdi Avrupa dünyayı öğrenme yolunu bulmuştur. Gemilerini her yere yolluyor ve önemli şehirleri zapt ediyorlar. Eskiden Hint’in, Çin’in ve Sind’in malları Süveyş’e gelir ve oradan dünyanın her tarafına Müslüman gemileri ile götürülürdü. Şimdi bu mallar Portekiz, Felemenk ve İngiliz gemileri ile Frengistan’a taşınıyor ve oradan bütün dünyaya dağıtılıyor. Kendilerine lazım olmayan kısmını da İstanbul’a ve öteki Müslüman ülkelere gönderiyorlar. Bunları beş misli pahalıya satarak çok para kazanıyorlar. Bu sebeple İslam memleketlerinde altın ve gümüş gittikçe kıtlaşıyor. Osmanlı Devleti, Yemen kıyılarını zapt etmeli ve oradan geçen ticareti ele geçirmelidir. Aksi halde Avrupalar bütün İslam ülkelerinde hâkimiyet kuracaklardır.’
BİLGEOĞUZ YAYINLARI: Alemdar Mahallesi Molla Fenarî Sokağı Nu: 35/B Cağaloğlu, İstanbul.
Telefon: 0.212-527 33 65 Belgegeçer: 0.212-527 33 64 e-posta: bilgi@bilgeoguz.com.tr, www.bilgeoguz.com.tr
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ANILARI
Kâzım Karabekir Paşa, ‘Doğru görmek, doğru yapabilmek için, daha önceleri yapılanları doğru bilmek şarttır.’ Diyerek, tarihi yapanların hâtırâlarını yazmaları gereğine işaret eder. Yapı Kredi Yayınları, Paşa’nın bu hâtırâlarını ‘Birinci Dünya Savaşı Anıları’ adlı kitapta bir araya getirdi.
Doğu cephesi komutanıyken Kurtuluş Savaşı’mızın ilk zaferini kazanan, ilk anlaşmasını imzalayan ve ‘Şark Fâtihi’ olarak anılan Kâzım Karabekir bu döneme ait bildiklerini Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanan iki ciltlik ‘İstiklal Harbimiz’ adlı eserde toplamıştır. Yayım süreci başlı başına bir kitap konusu olan bu önemli eserin dışında Kazım Karabekir Paşa, Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale, Irak ve Kafkas cephelerinde önemli görevlerde bulunurken de yaşadıklarını kaydeder. Bu anılardan oluşan ‘Cihan Harbine Neden Girdik?’, ‘Cihan Harbine Nasıl Girdik?’, ‘Erzincan ve Erzurum’un Kurtuluşu’, ‘Sarıkamış, Kars ve Ötesi’ kitaplarının yanı sıra, bu yeni basımda bugüne kadar hiç yayımlanmamış ‘Irak Cephesi’ de yer alıyor.
YAPI KREDİ KÜLTÜR SANAT YAYINCILIK: İstiklal Caddesi Nu: 161-161/A Beyoğlu 34433 İstanbul.
Telefon: 0.212-252 47 00 Belgegeçer: 0.212-293 07 23
www.ykykultur.com e-posta: ykypazarlama@ykykultur.com
İSTANBUL’DA UNUTULAN BİR MİRAS – ŞEYHÜLİSLAM MUSTAFA EFENDİ TEKKESİ
Eyüp-Nişanca Mahallesi’nde bir ara sokakta olması sebebiyle insanların uzun süre ilgisini çekmeyen Mustafa Efendi Tekkesi, 18. yüzyıldan günümüze ulaşan mühim eserlerden biridir. Sultan Birinci Mahmud Han döneminde inşa edilmesine rağmen o dönemin hâkim Barok mimarisinin aksine klasik Osmanlı mimarisi üslubunda yapılmıştır.
Babası da Şeyhülislam olan Mustafa Efendi, eğitiminin ardından müderrislik, kadılık ve Anadolu kazaskerliği görevlerinde bulundu. 9 yıla yakın devam ettirdiği Şeyhülislamlık görevi boyunca ehl-i sünnet çerçevesinde kararlar veren Mustafa Efendi’nin ilgi çekici bir yönü de Caferiliğin 5. mezhep olarak kabulü konusunda İranlılarla yapılan şûrada bulunması ve bunu kat’i bir dille reddetmiş olmasıdır.
2008’de gerçekleştirilen yenileme çalışmasından sonra tekke, ziyaretçilerini bekliyor. Ebul Faruk Önal, 2010 yılında basılan 112 sayfalık kitabında, tekkeyi görmemizi kolaylaştırmak maksadıyla ciddi bir döküm çıkarmış. Envanterde; haziredeki mezar taşlarından vakfın yazışmalarına kadar her şeyi kayıt altına almış. Belki zamanında edilen bir duayı yineliyor bu kitap: ‘Kalb-i hâlis ile gel tarihin eyle zikr-i hâss / Bâb-ı âdâb oldu bâb-ı tekke-i müfti’l-enâm. / Saf ve temiz bir kalp ile gel, tarihini oku / Şeyhülislam Tekkesi’nin kapısı adap kapısı oldu.’
SARAYBURNU KİTAPLIĞI:
Merkez: Bağlar Mahallesi, Mimar Sinan Caddesi Nu: 52 Güneşli, Bağcılar – İstanbul
Telefon: 0.212-657 88 00 www.camlicabasim.com e-posta: bilgi@camlicabasim.com
Sultanahmet Şubesi: İnciliçavuş Sokağı Nu: 27 Sultanahmet, Fatih İstanbul Telefon: 0.212-514 06 37
Ümraniye Şubesi: Namık Kemal Mahallesi, Cengiz Topel Caddesi No: 70 Ümraniye, İstanbul
Telefon: 0.216-481 02 35
Zeytinburnu Şubesi: Nuri Paşa Mahallesi, 55. Sok. No: 5/A Zeytinburnu, İstanbul Telefon:0.212 665 67 40
TÜRK TARİHİNDEN YAPRAKLAR
Devlet Kitapları tarafından 1000 Temel Eser Serisi’nin 11. kitabı olarak 1969’da basılan bu eser, Yılmaz Öztuna’nın 1968’te İstanbul Radyosu’nda yaptığı konuşmalardan oluşmuştur. Her konu, bir konuşmadır. 20.000 adet bir haftada satıldı. 1992’de Millî Eğitim Bakanlığı’nca Türk Klasikleri serisine alındı ve bu serinin 17. kitabı olarak basıldı. Şimdiye kadar 5 baskıda 58.000 adet basılan Türk Tarihinden Yapraklar artık klasiklerimiz arasına girmiş bulunuyor. Osmanlı ağırlıklı olmak üzere 2.200 yıllık tarihimiz içinde tam bir gezintidir.
ÖTÜKEN NEŞRİYAT: İstiklal Caddesi Ankara Han Nu: 65/3 Beyoğlu 34433 İstanbul.
Telefon: 0.212-251 03 50 Belgegeçer: 0.212-251 00 12 www.atuken.com.tr e-posta:otuken@otuken.com.tr
KISA KISA / KISA KISA…
1- TÜRKÇE SÖZLÜK: Hazırlayan: Türk Dil Kurumu. Türk Dil Kurumu Yayınları (İnternetten ücretsiz indirilebiliyor)
Atatürk Bulvarı Nu: 217 Kavaklıdere 06680 Ankara. Telefon: 0.312-457 52 00 e-posta:bilgi@tdk.com.tr
2- HAZRET-İ İNSAN: Rabia C. Brodbeck. Sufi Kitap. Alayköşkü Caddesi Nu: 5 Cağaloğlu-İstanbul Posta Kutusu: 50 Sirkeci-İstanbul Telefon: 0.212-511 24 24 e-posta:bilgi@sufikitap.com.tr
3- UÇURTMA AVCISI: Khaled Hosseini. Everest Yayınları. 0.212-513 34 20 e-posta: info@everestyayinlari.com
4- FİRUZE: Sinan Akyüz. Alfa Yayın. Ticarethane Sokağı Nu: 53 Cağaloğlu 34410 İstanbul.
5- AVRUPA GÜVENLİĞİ: Haydar Çakmak. Dergâh Yayınları 0.212-518 95 79 bilgi@dergahyayinleri.com