Bu eser, milletimiz içinden çıkmış en önde gelen kitapseverlerden biri olan Merhum Yavuz Argıt hatırasına çıkarılmış bir armağan kitabıdır. Doyumsuz bir bilgi sevdalısı olan merhum, en önemli bilgi kaynaklarından biri olan kitaba hayatı boyunca büyük bir aşkla bağlı kalmış ve biriktirdiği yaklaşık 30.000 kitap ve dergiyi, yine milletine armağan etmiştir. |
Marifet iltifata tâbidir. Her mükemmel hareket taltif edilmeli, marifet sahipleri hayatta ise tebrik ve takdir edilmeli, ebedî âlemde ise rahmet ve takdirle anılmalı ki güzel hareketler çoğalsın, bu hareketleri gerçekleştiren güzel insanların sayısı artsın.
Yavuz Argıt; gerek renkli şahsiyeti, gerekse 30.000’e yakıt kitabını İslamî Araştırmalar Merkezi (İSAM) Kütüphanesi’ne bağışlaması sebebiyle bilinmesi, Fatihalarla ve dualarla anılması gereken müstesna bir insan-ı kâmildir.
O’nun büyük hizmetini geniş kütlelere duyurmak maksadıyla hazırlanan ‘Yavuz Argıt Armağanı‘ isimli kitabın ilk bölümünde Yavuz Argıt’ı tanıyanların, sevenlerin merhum hakkındaki bilgi ve düşüncelerini aksettiren yazılar yer alıyor. Bu yazılardan öğreniyoruz: Hayatının bir döneminde Risâle-i Nûr Külliyatı’nın tamamını okumuştur. Annesinin ısrarı sebebiyle 18 defa görücüye çıktığı halde bir defa bile evlenememiştir. Türkiye’de gitmediği şehir kalmamıştır. Hayatı boyunca inanç dünyasındaki yolculuğu zikzaklı bir seyir takip etmiştir. Gençliğinde çok dindar bir kişi olmasına rağmen felsefe kitaplarına aşırı düşkünlüğü sebebiyle bir ara dinî hayattan uzaklaşmıştır. Bir müddet sonra da Mudurnu’da yapılan Şeyh İmran Bayramı’nda on binlerce kişiyle birlikte kıldığı öğle namazından sonra; ‘Ateizmin cenaze namazını kıldım‘ diyerek dine dönmüştür.
O, öyle bir kitap âşığıdır ki, ısıtılması gereken yemekleri dahi, kitaba ayıracağı zamanı harcamamak için soğuk olarak yerdi. O, nev-i şahsına münhasır bir yenidünya dervişi idi.
İSAM Kütüphânesi’ne bağışladığı 30.000’e yakın kitaptan yararlananların Yavuz Argıt’a Fatiha ve dua borçlu olduklarını unutmamaları istirhamı ile…
* * *
‘Yavuz Argıt Armağanı‘ isimli kitabın ilk bölümünde yer alan Sâlih Sandal, Ali Yücel Yörük, Nurettin Albayrak, M. Emin Albayrak, Mehmed Niyazi imzâlı hâtıra – vefâ yazılarından sonra, İsmail E. Erünsal’ın ilmî tebliğ mâhiyetindeki ‘Osmnlı Vakıf Kütüphâneleri‘ başlıklı yazısı dikkat çekiyor. Her birinden yüksek istifâdeler sağlanacak tebliğ / ilmî makale niteliğindeki diğer yazılardan bâzılarının başlıkları ve yazarları: *Sahaflar, Kitap ve Kütüphâneler Hakkında Bâzı Arşiv Vesikaları: Ahmet Nezih Galitekin. *Şeyh Seyfullah B. Nizâmeddin Efendi’nin Risâlei-i Miftah-ı Vahdet-i Vücud Adlı Eseri: Ali Vasfi Kurt. *Bursa Seyahatnâmeleri: Bilgin Aydın. *Esad Muhlis Paşa’nın Terekesi: Kenan Yıldız. *İSAM Kütüphânesi: Mustafa Birol Ülker. *Kitap Severler ve Kitap Delileri: Necip Âsım (Yazıksız). *Ali Emîrî: Yusuf Ziya (Yörükân).
16 X 24 santim ölçülerinde, renkli karton kapak içerisinde birinci hamur kâğıda basılı 435 sayfalık kitabın, 436-448. Sayfalarında Merhum Yavuz Argıt ile alakalı renkli fotoğraflar yer alıyor.
Kocaeli Belediyesi’nin Kültür Yayınları arasında çıkan Yavuz Argıt Armağanı isimli kitabın Genel Koordinatörü: Dr. Tâhir Büyükakın. Yayına Hazırlayan: Mustafa Birol Ülker. Proje Uygulama: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı. Redaksiyon-İmla: Mehmet Günyüzlü. Dizgi: Hüseyin Karaer. Sayfa tasarımı: Ender Boztürk. Kitabın Genişletilmiş ve gözden geçirilmiş 2. Baskısı Ekim 2012’de 2.000 adet basılmıştır.
YAVUZ ARGIT: 1877 – 1878 yıllarında cereyan eden ve ‘Doksan üç Harbi ‘ olarak da bilinen Osmanlı – Rus Savaşı sonrasında Kafkasya’dan Anadolu’ya göç eden bir ailenin oğlu olarak 1934 yılında İzmit’te dünyaya geldi. Aile büyükleri Çerkezler’in Ibıh kabilesine mensuptur. Çocukluğu, Halk Bankası’nda muhasebeci olarak çalışan babasının oturduğu İzmit’in İmaret Yokuşu’nda geçti. İlkokul üçüncü sınıftan sonra o zaman İstanbul’un Fatih semtinde bulunan öksüz ve yetimlerin alındığı Dârüşşafaka Mektebi’nde eğitimine devam etti. Orta öğrenimini İzmit’te tamamladı. Arkadaşlarının da teşvikiyle 1953 yılında Deniz Astsubay Hazırlık Okulu’na kaydoldu ve deniz astsubayı rütbesiyle 1955’te Akar Gemisinde göreve başladı. Bir buçuk senenin ardından ordudan ayrıldı. Sivil denizci olarak çalışma hayatı devam etti. Emekli olmadan önce 11 sene Petkim’de çalıştı ve ısıtma kazanlarının kontrolünü yaptı. Petkim’den 1980’de emekli oldu. I982’de uzak yol gemilerinde tekrar denizciliğe başladı ve başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere Rusya ve Kuzey Afrika’yı gezdi. 1994 yılından sonra da denizciliği bıraktı. On altı yaşındayken kendisine hediye edilen İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe ile ilgili bir eser, ilk okuduğu kitaptır. Böylece okuma sevdalısı oldu ve devamlı olarak kitap satın aldı. Bir müddet sonra da ‘kitap koleksiyoneri‘ oldu. Yalnızca Risâle-i Nur’ları birden çok defa okuduğunu söyler. Aksiyon Dergisi’nde, kendisiyle yapılan röportajın yayınlanmasından sonra İslamî Araştırmalar Merkezi (İSAM) Kütüphânesi’nin yetkilileri İzmit’teki evinde Yavuz Argıt’ı ziyâret edip, İSAM’ yerleşmesini teklif ettiler. Israr edilince 24.585 adet kitabını İSAM’a bağışlayıp, İzmit’teki evini kardeşine ve kardeşinin oğluna bedelsiz olarak terk etti İSAM Külliyesinde kendisine tahsis edilen dâireye yerleşti. Sonraki yıllarda satın aldığı kitapları da İSAM’a bağışladı. 75 yaşında iken, 7 Mayıs 2009 tarihinde İSAM’ın bitişiğindeki Kazdal Camii’nden ebedî âleme yolcu edildi. Mekânı cennet olsun. |
Merhumun YAVUZ ARGIT ARMAĞANI isimli kitap için el yazısıyla yazdığı yazı ve günümüz Türkçesine çevrilmiş metni:
Sâye-i sakfında bulunduğum bu irfân yuvasında fülk-i lenger-endâz olduğundan gönlüm ebedi inşirah içinde. Hâne-i saadetim dediğim ikametgâhımda yalnızlığımın cenneti içindeydim ki bu durum bana kesrette vahdet zevkini zaika ettiriyordu. Kütüb-i kesire sayesinde sermest olarak hayat-ı naçiz(ân)em akıp gidiyordu…
Vakfın sakf-ı hamiyetinin zilâlinde ezvâk-ı sermedime sebeb ve vesile olanlara müteşekkirim. Bu irfan yuvasının her gün daha da gelişerek büyümesi onunla fena- fi’l-kütüb olduğumdan beni ezvâk-ı kesîre-i daimiye gark etmektedir.
Bütün gönlümle ebediyen hizmetine devam etme arzusuyla…
Günümüz diliyle ifâdesi:
Çatısının gölgesi altında bulunduğum bu irfan yuvasına, demir atmış bir gemi olan gönlüm ferahlık içinde.
Mutluluk yuvam dediğim ikametgâhımda yalnızlığımın cenneti içindeydim ve bu durum bana çoklukta birlik zevkini tattırıyordu. Pek çok kitap sâyesinde hayatım mutluluk sarhoşu olarak geçiyordu.
Vakfın hamiyet çatısının gölgesinde ebedî zevkime sebep ve vesile olanlara şükran borçluyum. Bu irfan yuvasının her gün daha da gelişerek büyümesi, kendisiyle kitaplarda yok olduğumdan beni kesintisiz ve bereketli bir zevke boğmaktadır.
Bütün gönlümle ebediyen hizmetine devam etme arzusuyla…
YAVUZ ARGIT
Hakkında Yazılan Yazılardan…
Melâmîmeşrep, Kalender, Mazanne Bir Denizcinin Terekesi: YAVUZ Argıt Koleksiyonu
Rahmetli Yavuz Argıt’ın yetmiş beş yıllık hayatının yaklaşık altmış yılını kitap okuyabilecek şekilde düzenleyerek yaşamaya çalıştığını vefatının ardından daha iyi anlıyoruz. Yapmış olduğu meslek tercihleri, bütün gayretlere rağmen evlenmemesi, hayat tarzı, geç de olsa bize; Yavuz Argıt için hayatta olmanın, yaşıyor olmanın anlamını ‘fena fi’l-kitap‘ olmakta gizli olduğunu anlatıyor. Bu açıdan bakıldığında kitap biriktirmeye başladığı yirmi üç yaşından itibaren kırk iki senede oluşturduğu koleksiyonuyla birlikte Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) İslâm Araştırmaları Merkezi (İSAM) Kütüphanesi’ne hicretini anlamak kolaylaşıyor. Yoksa bir yönüyle tam bağımsız ve âsi bir denizcinin sakin bir limana demirlemesini anlamakta güçlük çekeriz. O demirlediği bu son limandan, kitaplar ve kitaplarının arasında olabildiğince ‘olmak’ için hiç demir almadı. Yaklaşık elli yıl neredeyse bütün imkânlarını kullanarak oluşturduğu koleksiyonunu hayatının son yıllarında daha rahat, daha hızlı ve daha zenginleştirecek bu limandan uzak durması hem kendine hem kitaplarına haksızlık etmek olurdu ve Yavuz Argıt’ın en son haksızlık edeceği şey kitaplarıydı…
Bu safhada O’nun kitap sevgisini/tutkusunu ve koleksiyonunun nasıl oluştuğunu biraz olsun anlamak/anlatabilmek için kendisinin çok fazla anlatmayı sevmediği hayatından birkaç cümle ile söz etmek yerinde olacaktır. O, kitap alabilmek için çalışmış, kazandığının neredeyse tamamına yakınını kitap almak için harcamış, daha fazla kitap uğruna elma ve galeta ile aylarca yaşayabilmiş, daha fazla kitap için Türkiye’de üniversite olan, kitap basılan ne kadar vilâyet varsa dolaşmış, bir gözü hiç görmese de gerektiğinde iki büyüteci üst üste koyarak kitap okumaktan vazgeçmemiş bir kitap sevdalısıydı. Böylesi bir anlayış ve tutkuyla koleksiyonunu oluşturmuştu…
İSAM Kütüphanesine geldikten sonra koleksiyonuna dâhil etmeye başladığı kitapların isimlerini yazdığı defterinin başında kendi el yazısıyla şu not yer almaktadır:
‘İSAM’a 20.985 kitap ve tasnif edilmemiş 600 kitapla gelmişim. 1 Haziran 1999.’
Bugün bu sayı 24.585’tir. Ayrıca 128 kalem dergiye ait 5000 sayı da koleksiyonunun önemli bir parçasını teşkil eder. İnanılmaz gibi görünse de elli yılda oluşturduğu koleksiyonunun tamamını okumuştur. Rahatsızlığıyla mücadele ederken, hatta hastanede yatarken bile kitap almaya ve okumaya ısrarla devam etmiş, ancak son dönemlerde aldığı kitapların fazlalığı ve tedavisinin güçlükleri sebebiyle bu kitaplardan yaklaşık 500 kadarını okuma fırsatı bulamamıştı. Hâlen İSAM Kütüphanesindeki Yavuz Argıt koleksiyonu; kitapçılar, yayınevleri, dost ve sevenleri tarafından yapılan kitap ve dergi bağışlarıyla canlı ve güncel tutulmaktadır. Bu kadirşinaslığı gösteren tüm sevenlerine onun adına teşekkür ederiz.
Koleksiyonuyla ilgili yukarıda ifade edilenler dışında bir şeyler söylemek gerekirse, ilk olarak: 1950-2009 arası yayımlanmış felsefe, din bilimleri, tasavvuf, metafizik, psikoloji, tarih ağırlıklı olmak üzere bugün bir araya getirilmesi mümkün olmayan eşsiz bir Türkçe kitap koleksiyonu olduğudur.
Öncelikli ilgi alanı olan tasavvuf, felsefe ve metafizik konularında çok ciddi bir koleksiyon oluşturduğudur. Bahsi geçen konulardaki bazı kitapların Türkiye’deki birçok kütüphanede bulunmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
Titizlikle takip ettiği bir diğer konu ise Türkiye’de yapılan tefsir çalışmalarıydı. Kendi deyişiyle Türkiye’de yapılmış bütün tefsirler koleksiyonunda yer alıyordu. Bizim tespitimiz elli iki farklı tefsir çalışmasını bir araya getirmeyi başarmış olmasıdır.
Daha fazla kitap için Türkiye’yi dolaştığı dönemlerde özellikle üniversite, valilik, belediye ve yerel yayınları da elinden geldiğince toplayarak, koleksiyonuna ayrı bir özellik katmıştır. Bugün dahi yerel yayınların takip ve temininin ne denli güç olduğu düşünülürse, yıllar önce bunu yapabilmiş olmasına saygı gösterilmelidir.
Çerkez olması, doğal olarak koleksiyonunda Çerkezler, Kafkaslar, Gürcüler, Abhazlar vb. ile ilgili bir zenginliği oluşturmuştu. Bu yayınları tâkip edebilmek için kitap piyasası ve fuarların yanında, bunların vakıf, dernek ve birliklerini de tâkip ederek olabildiğince eksiksiz olmasına özen gösterirdi.
Ansiklopedi ve sözlükler de ilgi alanı içindeydi. Genel ve özel konulu ansiklopedi ve sözlükleri koleksiyonu için toplar, bunları okumaktan da geri durmazdı.
Yıllarca neredeyse bütün kazancını kitap satın almak için harcayan, İstanbul’da açılan hiçbir kitap fuarını kaçırmayan Yavuz Argıt’ın sahipleriyle dost, arkadaş olduğu kitapçı ve yayınevlerinde sonsuz kredisi vardı ve parasının yetmediği durumlarda hiçbir kitapçı ve yayıncı onu mahzun etmemişti. Vefatının ardından -bizim bildiğimiz- hiçbir yayıncıya ve kitapçıya borcunun olmamasını da böyle bir dostluğu, yakınlığı ve anlayışı ne kadar hak ettiğinin göstergesi olarak kabul edebiliriz.
Yavuz Argıt koleksiyonunun öne çıkan özellikleri bunlar olmakla birlikte daha titiz bir incelemeye tâbi tutulduğunda farklı verilere de ulaşılması mümkündür. Buna hizmet etmesi maksadıyla koleksiyonunun konularına ve sayılarına göre listesinin verilmesinin uygun olacağı düşüncesindeyiz.
Değerli Yavuz Amcamız,
İSAM Kütüphanesi çalışanları ve okuyucuları seni hiçbir zaman unutmayacaktır, mekânın cennet olsun…
FATİH ÇARDAKL1 – CEMİL CAHİT CAN: İSAM Kütüphanesi Çalışanlarından…
YAVUZ ARGIT KOLEKSİYONUNUN KONULARA GÖRE DAĞILIMI:
GENEL ESERLER |
759 |
Ansiklopediler |
503 |
Sözlükler |
482 |
FELSEFE – PSİKOLOJİ – METAFİZİK |
2.912 |
DİN BİLİMİ |
5.512 |
İslam dini |
4.362 |
Tasavvuf |
891 |
SOSYAL BİLİMLER |
3.896 |
Sosyoloji |
1.059 |
Folklor |
512 |
DİL BİLİM |
509 |
Türk Dili |
386 |
FEN BİLİMLERİ |
1.401 |
Astronomi |
281 |
Fizik |
144 |
Biyoloji |
362 |
UYGULAMALI BİLİMLER |
625 |
Tıp |
330 |
Ziraat |
138 |
GÜZEL SANATLAR |
689 |
Mimarî |
227 |
Müzik |
85 |
EDEBİYAT |
3.108 |
Türk Edebiyatı |
2.052 |
TARİH COĞRAFYA |
3.418 |
Tarih |
3.206 |
Coğrafya |
212 |
BİYOGRAFYA |
1.756 |
TOPLAM |
24.585 |
İSLÂM ARAŞTIRMALARI MERKEZİ (İSAM) KÜTÜPHANESİ: Bağlı Olduğu Kurum Türkiye Diyanet Vakfı. Türkiye Diyânet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi Başkanı: Prof. Dr. Mehmet Âkif Aydın. Adres: İcadiye Bağlarbaşı Caddesi Nu: 40 Üsküdar – İstanbul. Telefon: 0.216-474 08 50 Belgegeçer: 0.216-474 08 74 E-Posta: kutuphane@isam.org.tr Web Sitesi: http://ktp.isam.org.tr/ Kuruluş Tarihi: 1984 Çalışma Saatleri: Her gün: 09,00-23,00 Hizmetler: Danışma ve bilgilendirme. Kütüphâneden istifâde şartları: Üyelik. Yüksek lisans ve doktora öğrencileri ile öğretim üyeleri yararlanabilir. Kullanıcıların faydalanabileceği ofis araçları: Bilgisayar, fotokopi, yazıcı. Koleksiyonlar: CD-835 adet. Kitap:216.000 adet, Mikrofilm: 20 606 adet, Süreli Yayınlar: 3314 adet. Toplam: 240.755 materyal. Toplam süreli yayın sayısı: 141.493. Güncel olarak takibi yapılan süreli yayın sayısı: 844. |