Ülkemiz hayvancılığının sıkıntıda olduğu dikkate alındığında bu konu ile ilgili yazmam gerektiğini düşündüm.
Fransa’da hayvancılık 1950-1960’lı yıllarda büyük sorunları olan İkinci Dünya Savaşı sonrası %40 sığır sürüsünü kaybetmiş ve hayvancılığın yeniden yapılandırılması için harekete geçmiş. Fransa o yıllarda küçük aile işletmelerine sahipti.
1960’ta yaklaşık 1 Milyona yakın işletme sayısı 30 bine indirilmiş, işletme büyüklüğü ortalama 80 sığır olarak belirlenmiştir. Bu işletme için ihtiyaç duyulan arazi 120 hektar olup Fransa’da son dönemde süt hayvancılığı yapan işletme sayısı azalırken besi hayvancılığı yapan işletme sayısında artış olmuştur. Süt hayvancılığı daha çok Fransa’nın batı bölgelerinde yoğun iken besi sığırcılığı ise orta bölgelerdedir.
Koyun keçi işletme sayısı ise pek değişmemiştir.
Devletin desteğiyle üreticiler tarafından örgütlü birlikler kurulmuştur. Hayvan yetiştiriciliği yasası çıkarılarak her örgütün yetkileri tanınmıştır. Bu örgütler ise (Et-Süt) Hayvancılık Enstitüsü altında toplanmıştır.
Hayvancılık Enstitüsü’nün 3 temel amacı vardır.
Hayvanların gebelik ve laktasyon süreçlerini kontrol altında tutmak, Hayvan sağlığı konusunda gereklilikleri yerine getirmek, Hayvanların performanslarını kayıt altında tutmak.
Bu 3 ana amaç doğrultusunda Fransa’da Suni tohumlama, Hayvan sağlığı, aşılama ve kayıtlı üretim yapan işletmelere destek vermektir. Fransa’da genetik performansla ilgili ciddi çalışmalara imza atmış, Enstitüye bağlı bir suni tohumlama merkezi kurulmuş genetik potansiyeli yüksek boğalar tespit edilmiş suni tohumlamada kullanılarak sağmal ineklerin genetik ıslahı sağlanmıştır. Fransa’da %90 suni tohumlama yapılmaktadır. Suni tohumlama merkezlerinde 1000’den fazla boğa yetiştirilmekte ve genetik teste tabi tutulmaktadır.
Hayvancılık Enstitüsüne bağlı 22 bölgede toplam 96 birim bulunmaktadır. Bu birimler Enstitü çatısı altında verilerin toplanması sağlanmakta Fransa Tarım Bakanlığı’nın da ortaklığıyla hayvancılık sektörü tek bir yapı oluşturmaktadır. Enstitü bünyesinde bilgi akışının sağlanması için 200 adet eğitimli Ziraat Mühendisi ve Veteriner Hekim çalışmaktadır. Bu enformasyon birimi genel merkezden kontrol edilmekte ve ıslah besleme ve sürülerin yapısı hakkında bilgi paylaşımı sağlamaktadır.
Fransa’da süt hayvancılığı organizasyonunda tüm bölgelere aynı hizmet eksiksiz sürdürülmektedir. Bir süt hayvancılığı işletmesinin Enstitü hizmetlerinden yararlanabilmesi için üyelik şartı aranmaktadır.
Hayvancılık Enstitüsünün verdiği hizmetler şunlardır.
Hayvanların pedigrilerinin tutulması, hayvanların performans kayıtlarının tutulması, suni tohumlama yapılması, soy kütüğüne göre ıslah çalışmalarının yapılması, seleksiyon ırk seçimi, işletmelerin ekonomik durumu, süt toplama hizmeti, zirai malzeme temini, girdi kontrolü, sağlık kontrolleri yapılmaktadır.
Fransa Hayvancılık Enstitüsünün toplam 470 Milyon Euro bütçesi bulunmaktadır. Bu bütçenin %75 lik kısmı üreticiler tarafından %25’lik kısmı Tarım Bakanlığı tarafından finanse edilmektedir. Enstitü’ye bağlı bölgesel birliklerin devamlılığını sağlamak için üreticiler destek vermektedir. Fransa da çiğ süt fiyatının AB ortalamasından yüksek olmasının nedeni örgütlülük olarak gösterilmektedir. Çiğ süt fiyatları üreticiler ve sanayicilerin ortak çalışması sonucunda maliyet dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Ancak günümüzde Fransız üreticileri süt fiyatlarından memnun değildir. Bu durum AB’nin 1984 yılından beri uyguladığı süt kotası uygulamasının neticeleri olarak görülmektedir.