Bosna-Hersek Gezisi Notları – 3

80

Üçüncü gün:

Mostar şehrine hareket. Kaldığımız otelde rahat bir dinlenme gecesi geçirdikten sonra Mostar’a hareket ettik. Otelimiz Saraybosna’da Ilıca denilen bir bölgede yer almakta. Otellerde kaplıca suyu mevcut hafif kükürtlü ve kireçli sıcak suları var. Otelimizin adı Terme Otel 4 yıldızlı. Rahat edilebilen bir otel.

Yollar dar yer yer yeni yerler yapılmış tünellerden geçerek ve bir nehri takip ederek dağın yamacından gidiyoruz. Nehir çok güzel yanında dinlenme tesisleri var. Bizde bu tesislerden faydalandık Boşnak kahvesi içerek yorgunluğumuzu atıyoruz. Hatta nehrin kenarına kadar giderek balık ve yaban ördeklerini de yakından inceleme fırsatımız oldu.

Bosna Hersek, nehirleri ve akarsuları bol olan bir ülke. Mostar’a gittiğimizde Mostar Köprüsü’nün üzerinde bulunduğu Neretva nehri de bunlardan birisi. Mostar Akdeniz’e doğru aşağılara gittikçe iklimi ve yerel tabii dokusu ile Akdeniz ikliminin özelliklerini göstermekte.

Hedefimizde öncelikle Hırvat sınırı yakınında sınıra 7 km uzaklıkta bulunan Türk köyü bulunmakta. Köy Neretva nehrinin kenarına kurulmuş mütevazi bir Türk köyü. Adı POCITELİ. Bizi köye yaklaştığımızda Osmanlılardan kalan bir kale karşıladı. Yerden yaklaşık 250 metre yükseklikte köyün hakim tepesi üzerinde hala dimdik ayakta. Kalenin bulunduğu tepenin eteklerinde Türk Köyü kurulmuş. Savaş sırasında Hırvatlar tarafından ev ev bombalanan köy camisi ile birlikte yerle bir edilmiş. Onlarca şehit vermişler.

Savaştan sonra bu köy Türkiye Cumhuriyeti tarafından aslına uygun olarak yeniden inşa edilmiş. Eski dönemden sadece 3 aile kalmış; Köyün İmamı ve iki komşu aile.

Köyün  Camiisi eski hali ile ve eski taşları ile aslına uygun olarak yapılmış. Tavanı tuğla döşeme, mihrap ve minberi  Osmanlı tarzı olarak yapılmış, minberin bir tarafında Al bayrağımız diğer tarafında yeşil çuhadan Osmanlı bayrağı sallanmakta. Camii, ortada, yan duvarların üstüne oturtulmuş bir büyük kubbe ve dış avlu üzerinde yer alan 3 küçük kubbeden oluşmakta. Köyün tüm yolları Osmanlı kaldırımları ile donatılmış. Camiinin 20 metre ötesinde saat kulesi, duvarında Bosna Hersek bayrağı ile gururla durmakta. Tahminim Hırvat tarafından doğru gelebilecek saldırılara önlem olarak yapılmış bir nevi serhat köyü Türk Pociteli köyü. Camiini alt tarafında tarihi bir hamamı mevcut tadilat devam ettiği için gezemedik. Tüm evlerin çatıları yassı taşlarla kiremit olarak örtülmüş. Camiinin üst tarafındaki mahallede çok güzel bina edilmiş Osmanlı evlerini görmek mümkün. Kendinizi Anadolu’nun herhangi bir köyündeymiş gibi hissediyorsunuz.

Kale geniş bir avlu ve avlunun ortasında geniş bir kule ile birleştirilerek yapılmış. Daha önceleri kalenin içinde yaşayanların istifade ettiği bugün bile hala ağzına kadar suyla dolu olan bir kuyu var. Kalenin surları köyün tamamını kapsayacak şekilde yapılmış. Pociteli köyünde bir müddet daha kaldıktan sonra Tekke (Blagay) a doğru hareket ettik.

Blagay, Mostar’ın güneyinde bir yerleşim yeri. Buna nehrinin çıktığı yer. Aynı zamanda Alperenler Tekkesi’nin bulunduğu yerleşim yeri. Buna Nehri, Arkası dağ olan 150 metreye yakın büyük bir kayanın kovuğundan çıkmakta. Debisinin saniyede 43.000.m3 olduğunu  öğrendik. Kaynağın  etrafı çok güzel düzenlenmiş, Buna Nehri’nin serinliğini yansıtan görüntü içinde aşağılara doğru akıp gitmekte. Çok leziz alabalıklarını söylemeden de geçemiyeceğim.

Nehrin çıktığı büyük kayanın dibinde Alperenler Tekkesi bulunmakta. 550 yıllık bir tarihi olan bu tekke Anadolu üzerinden gelen gönül erlerinden birinin buraya yerleşerek İslamı tebliğ etmesi ile yerleşim alanı haline gelmiş. Bir rivayete göre burada Sarı Saltuk’un ders yaptığı söylenmekte. Bundan dolayı Sarı Saltuk Tekkesi veya Blagay Tekkesi olarak da adlandırılmasına rağmen Alperenler Tekkesi ismini bilmeyen yok burası için. Bu tekkeler fethe zemin hazırlamış. Fetihler kansız gerçekleştirilmiş. Mevlevî dervişlerinin kurduğu, Kadirî ve Nakşî Dervişleriyle bugün de işlevselliği devam eden tekkede dağın içerisinden çıkan muhteşem suyun kıyısında lokumlu kahvemizi içip tarihin derinliklerine yolculuğumuzu sürdürüyoruz. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Mostar Müftüsü Ziyaeddin Ahmed İbn Mustafa’nın Blagay’da bir halveti tekkesi inşa ettiğini yazıyor. Blagay’ın bir çok yerinde şehitlikleri görüyoruz hepsine dualar ederek buradan ayrılıyoruz.