Fenikeliler (Kenaniler), ulu sedir ormanlarını ve pırıl pırıl denizi görünce Kenan ülkesine yerleşirler (M.Ö. 3000). Yani, günümüzdeki, Doğu Akdeniz’e. Suriye, Lübnan ve İsrail’in bulunduğu yöreye. Ancak, toprak ekip biçmeye uygun olmadığından denizci olurlar.
Yaptıkları gemilerle tüm Akdeniz sahillerine ulaşırlar. Doğu ülkelerinden Orta Doğu’ya ulaşan bütün malları alıp, Akdenizdeki batılılara satarlar. Ticaret ve komisyon gelirleriyle zenginleşirler.
Ticaretteki gelişmeler, onları müthiş bir buluşa yönlendirir. Tacirler arasındaki anlaşmaların daha kolay yazılmasını ve daha net anlaşılmasını temin için o tarihte yazı amaçlı kullanılan binlerce şekil, resim ve simge içinden 25 tanesini alarak yeni bir harf düzenini oluştururlar.
Fenikeliler ona “aleph” (alef) derler. Yani, öküz. Dikkat edilirse harf boynuzları ve yüzüyle bir öküz başının önden görünümüne benzemektedir. Yine günümüze kadar ulaşan A’ yı ters çevirirsek yukarıdaki şekle ulaşırız. Bu harf küçük yazılırsa, öküz başını andıran profil daha da belirgin olarak görülür “a”.
Fenikelilerin aleph’ini;
Fransızlar A,
İngilizler A,
Yunanlılar Alfa,
Romalılar A,
İtalyanlar A,
İspanyollar A,
Araplar Elif olarak yazarlar.
Özetleyerek yazarsak, Aleph’in öncülüğünü yaptığı Fenike harf dizisi, kendinden sonra İbranilerin, Mısırlıların, Arapların, Yunanlıların ve Romalıların alfabelerine esin kaynağı olmuş ve onlara örnek olmuştur.
Ses nasıl konuşmanın en küçük birimiyse, harfler de yazının en küçük birimi olmuşlardır.
A harfi bütün alfabelerin ilk harfidir, önderidir. Ayrıcalıklı bir değere sahiptir. Protokolde her zaman en öndedir. Kümelemelerde, sınıflamalarda, sportif takımların gruplanmasında ve benzeri sıralamalarda ilk olarak onun adı verilir.
Alfa’nın liderliğine gelince bu harf Antik Yunan’dan beri gelen uygulamalar başta zooloji olmak üzere tıp, biyoloji, botanik, fizik, matematik gibi temel bilimlerde sıkça kullanılmaktadır. Günümüzde de uluslararası havacılık ve denizcilik kodlamalarında en fazla kullanılan harflerin başında alfa gelmektedir.
Elif’in zerafetine gelince;
Her ne kadar Fenikeliler aleph harfini öküzden esinlenerek simgelemişlerse de, elif doğu edebiyatının, san’atının, estetiğinin sembolüdür.
Halkımız elife aşıktır. En değerli varlıkları olan evlâtlarına, kız çocuklarına Elif adını koyarlar.
Elif, divan edebiyatımızın salınan selvisi, gönülleri aydınlatan nurudur. Elif zarifliğin, güzelliğin, cazibenin, aydınlığın, iyiliğin simgesidir.
Halk ozanlarımızın sonsuz ilham kaynağıdır. Yunus Emre’nin, Pir Sultan Abdal’ın, Karacaoğlan’ın o güzelim mısralarının, ölümsüz deyişlerinin bir başka güzelliğidir.
– İncecikten bir kar yağar,
tozar elif elif diye.
– Dört kitabın mânâsı bellidir bir elifte.
– Elif gibi boyu var,
gözümün bebeği yâr.
Elif mânilerde, şiirlerde, şarkılarda olduğu gibi pek çok özlü sözlerimizde de yer almıştır.
– Elifi görünce, mertek sanır (cahil).
– Elifi elifine (tıpatıp aynı).
– Eliften başlamak (en başından).
– Elif gibi dik durur (omurgalı olmak).
Elif’in hat san’atında da çok önemli bir yeri olduğu bilinmektedir. Doğruluğun, mertliğin, dürüstlüğün timsali olan elifin çiziliş özelliği hat san’atının vazgeçilmez ögesi olmuştur. Örnekleri itibariyle hat eserleri sergilerinde ve meraklılarının hânelerinde, emsâlsiz çizimleri günümüzde de hayranlıkla izlenmektedir.
Dünden bugüne, günümüzden de yarınlara aktarılacak olan bütün bu doyumsuz eserler, elifle beraber sonsuza dek yaşayacaktır.
