Sağlık hizmetinde hekimler bu hizmetin başrolündedirler. Bu hizmetin yürütülmesinde ve kalitesinde kurumlarımızın ve diğer sağlık elemanlarının rolü önemli olmakla beraber hekimlerin bu konumunu unutmamamız gerekir. Hekimlik mesleği insanlık tarihi ile beraberdir. İlk insanlar döneminde bile insanlar, sağlık sorunları olduğunda bu alanda ihtiyaç duydukları sağlık hizmeti için müracaat ettikleri önderleri, rehberleri olmuştur.
Hekimlik yalnız bilim değil sanat ve ahlaki değerleri de kendisinde toplayan bir meslektir. Mesleğin bilim tarafı tıp fakültelerinden alınırken sanat ve ahlaki yönü ise usta-çırak işi olup bu mesleğin hocalarından öğrenilir. Hekimler hastalarını, yalnız bilgileri ile değil, hastalarına gösterdikleri ilgi ve şefkatin oluşturduğu sevgi ve güven duygusu ile iyileştirirler. Bunun olabilmesi için de hekimin mesleğini bir memur ve teknisyen havasında yapmaması, hekimlik mesleğinin böyle bir ortama sokulmaması gerekir.
Sağlık sistemimizi sorgulamak üzere yazdığım bir önceki yazıda hastalarda oluşan GÜVENSİZLİK duygusunu değerlendirmiştim. İşte bu duygunun oluşmasında hekim-hasta ilişkisindeki bu önemli sevgi-şefkat duygusunun kurulamaması yatar. Çünkü hasta-hekim ilişkisinde maalesef performans dediğimiz ve hastayı puan alma aracı haline getiren bir sürece girilmiştir. Sağlıkta değişim ve dönüşümün başladığı 2003’den önce, yalnız bazı muayenehane hekimleri Hasta-Hekim ilişkisinde para konusunu öncelerken şu anda kamu hastaneleri ve özel hastanelerimizdeki hekimlerimizin pek çoğu,daha çok performans puanı alabilmek için böyle bir çalışma tarzına yönelmişler, buna mecbur bırakılmışlardır.
Hekimlerin mesleklerini icra eder iken özgür ve güven duygusu içinde olmaları gerekir. Hekimlik mesleği para kazanıp zengin olmak yolu değildir ama kendi statüsüne uygun bir ekonomik imkân ve güvencesi mutlaka olmalıdır. Yeni sistemde hekimlik, performans uygulaması ile yaptığı her işten puan kazanan, puan kazandırması gereken bir konuma konulmuştur. Performans sisteminin bu yönü ile ve ayrıca mesleki uygulamalardaki riskleri ve zorlukları yönü ile düzeltilmesi gereken yönleri mevcuttur. Meslek etiği yönünden de sistemin düzeltilecek yerleri vardır. Hekimler bu sistemde kamu hastaneleri ve özel hastanelere mecbur bırakılmışlardır.Halbuki bu meslek,özellikle bazı branşları ile bağımsız-birebir(tam gün muayenehane)uygulanacak bir meslektir.Bir hekim istediğinde bağımsızda çalışabilmeli, yeni sisteme bu imkanı sağlayan düzenlemeler konulmalıdır.
Hekimlik mesleğinin özellikleri ve önemi ortadadır. Öyleyse:
-Bu mesleği yapacak olanların kendi istemeleri yanında karakterlerinin uygun olup olmadığı yönünde bir ek değerlendirme imkânı bulunup bu değerlendirme yapılmalıdır.
-Hekimlik bilgisinin kazanıldığı Tıp Fakültelerinin bu eğitimdeki yeterliliği önemsenmelidir. Ayrıca mezuniyet sonrası eğitim programları da mutlaka planlanıp uygulanmalı, yenilikler ve değişiklikler hekime kazandırılmalıdır.
-Hekimliğin usta-çırak yönü vardır ve önemlidir. Her hekim mutlaka bu yönde de öz güvenini kazanacak bir eğitim dönemi yaşamalı ve mesleğini bundan sonra uygulamalıdır.Özellikle uzmanlık seçimi ve uzmanlık eğitimi için bu husus çok daha fazla önemsenmelidir.
-Hekimlik diğer mesleklere göre daha fazla saygınlığı olan, olması gereken bir meslektir. Öncelikle hekimlerin bu saygınlığı sağlayıcı ve sürdürücü bir davranışa dikkat etmeleri gerekir. Halkın ve yöneticilerin de bu saygınlığı pekiştirici olmaları lazımdır.
-Sağlıkta dönüşümün başladığı 2003 yılından sonraki uygulamalar gözden geçirilmeli, sistemin aksayan ve yanlış yönleri düzeltilmelidir.Nitekim sağlık bürokrasisini artıran genel sekreterlik kurumlarının kaldırılacağı bilgisi buna güzel bir örnektir.Ama öncelikle hekimlerin özlük haklarındaki iyileşme mutlaka yapılmalıdır.
-Malpraktis denilen hekim hatalarının değerlendirildiği alandaki olumsuzluklar, hekimleri defansif bir çalışma tarzına yöneltmiştir. Hekimler artık kanıta dayalı hekimlik yapmak adına steteskopunu, refleks çekicini bir kenara bırakıp laboratuar, skopi, rontgen birimlerinden gelen raporlarla mesleklerini icra eder hale gelmişlerdir. Bu mesleğin bu yönü ile de daha özgür,hem hasta hem de hekim için daha güven içinde uygulanabileceği düzenlemeler yapılmalıdır.
Sağlıklı, ihtiyacı halinde güvenerek kapısını çalacağı hekimleri bulacağımız, hekimlerimize de çalışma ortamlarında da mutlu ve onurlu olacakları, günler dilerim.
