Türk Tarihinde Ağustos Ayı (İkinci Bölüm: 09 – 18 Ağustos)

78

 

09 Ağustos 1389: Birinci Kosova Zaferi kazanıldı ve Osmanlı pâdişâhı Murad Hüdâvendigâr şehit edildi.

09 Ağustos 1400: Emir Timur, Osmanlı Devleti toprağı olan Sivas‘ı kuşattı. Emir Timur, şehrin teslim edilmesi hâlinde kan dökülmeyeceğine dair söz vermesi üzerine askerlerinin savaşsız olarak şehre girmelerine izin verildi. Ancak Timur’un askerleri, hazırladıkları büyük çukurlara insanları doldurup üzerini toprakla kapatmak suretiyle katlettiler. Verdiği söz kendisine hatırlatıldığında; ‘Kan dökülmeyeceğine dair söz vermiştim. Sözümde durdum. Kan dökülmedi.’ Cevabını verdi.

09 Ağustos 1484: Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran  Anadolu Beyliklerinden Karamanoğulları Beyliği’nin hükümdârı Karamanoğlu Kasım Bey vefat etti. Böylece Karamanoğlu Hânedânı fiilen sona erdi. Yerine geçen Turgutoğlu Mahmud Bey, doğrudan Karamanoğlu sülâlesinden değildir. Karamanoğlu Kasım Bey’in kızının torunudur.

09 Ağustos 1578: Özdemiroğlu Osman Paşa, Çıldır Meydan Savaşı’nda Safevi ordusunu bozarak Osmanlı Devleti’ne Kafkasya’nın kapılarını açtı.

09 Ağustos 1915: Çanakkale Savaşları sırasında, Birinci Anafartalar Zaferi kazanıldı.

09 Ağustos 1928: Gazi Mustafa Kemal Paşa, Sarayburnu’nda, “Güzel dilimizi ifâde etmek için yeni Türk harflerini kabul edeceğiz.” Diyerek  Harf İnkılâbı‘nı haber verdi. 13 gün önce toplanan uzmanlar grubu, Latin harflerinden hazırlanmış bir alfabe düzenleyerek Mustafa Kemal Paşa’ya sunmuştu. Yeni alfabede 29 harf bulunmakta idi.

09 Ağustos 1941: Orhan Seyfi Orhon yönetiminde, “Dilde, Fikirde, İşte Birlik” sloganı ile  yayınlanan Çınaraltı  Dergisi‘nin ilk sayısı çıktı. Yazarları arasında; Mehmet Emin Yurdakul, Hüseyin Nihal Atsız, Zeki Velidi Togan, Hüseyin Namık Orkun, Peyami Safa, Behçet kemal Çağlar, Mükrimin Halil Yinanç, İbn’ül Emin Mahmut Kemal İnal, Reha Oğuz Türkkan ve Necdet Sançar gibi milliyetçi isimler vardı. Derginin 146. ve son sayısı 15 Temmuz 1944’de yayınlandı.

10 Ağustos 1914: Sonradan Yavuz Zırhlısı adını alan Almanlara ait Goeben Askerî gemisi, İngiliz savaş gemilerinin önünden kaçarken, Çanakkale Boğazı’na girdi. Bu olay, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girişinin gerekçesi oldu.

10 Ağustos 2009: Adı ‘101 Türk Büyüğü‘ arasında yer alan TBMM Üstün Hizmet Ödülü sâhibi, etnomüzikolog Ethem Ruri Üngör, 87 yaşında İstanbul’da vefat etti. Doğumu: İstanbul, 1922.

10 Ağustos 2011: Kamboçya hükümeti, kendisine sığının Doğu Türkistan Türklerinden 20 kişiyi 1.200.000.000 dolar karşılığında Çin’e teslim etti. Daha önce de Burma, 17, Malezya 5, Pakistan 11, Tacikistan 3, Türkiye 3 Doğu Türkistan Türk’ünü, Çin’e teslim etmişti. Çin’e teslim edilen Doğu Türkistan Türklerinin akıbetleri bilinmiyor. Soydaşlarımızın idam edilmiş olmalarının kuvvetle muhtemel olduğu belirtiliyor.

11 Ağustos 1473: Osmanlılar ile Akkoyunlular arasındaki savaştan sonra, Osmanlı Devleti, Otlukbeli  Zaferi’ni kazandı.

12 Ağustos 2008: Gazeteci ve spiker Nedret Selçuker, İstanbul’un Kartal ilçesine bağlı Yakacık semtindeki evinde, solunum yetmezliği yüzünden 70 yaşında vefat etti. Doğumu: Bursa, 1938.

12 Ağustos 1501: Osmanlı Ordusu, Navarin Kalesi’ni fethetti. Navarin,  Yunanistan’a bağlı Mora Yarımadası’nda bir yerleşim merkezidir. Burada, 1278 yılında Franklar tarafından inşa edilmiş bir kale vardır. Osmanlılar Kaleyi Venediklilerden aldı, 1821 yılına kadar elinde tuttu.

12 Ağustos 1601: Anadolu’da isyan çıkaran  Celâli reisi Kara-Yazıcı Halim Şah, bir çatışmada mağlup edilerek Celâli isyanları bastırıldı.

12 Ağustos 1648: Girit Serdârı Semin Mehmed Paşa Girit’in Hanya şehrinde hastalanarak vefât etti. Cenâzesi İstanbul’a getirilip Üsküdar’da Aziz Mahmud Hüdâî Hazretlerinin türbesi’nde toprağa verildi. Doğumu: İstanbul, 1602.

12 Ağustos 1687: Sultan Dördüncü Mehmed Han döneminde Osmanlı Ordusu Mohaç’ta bozguna uğradı.

12 Ağustos 1930: Fethi Okyar tarafından Serbest Cumhuriyet Fırkası adı ile bir siyasî parti kuruldu. Çok partili siyasî hayata geçiş yolunda ikinci deneme olmuş, kurulmasından birkaç ay sonra, 17 Kasım 1930 tarihinde kendi kendisini feshederek varlığına son vermek mecburiyetinde kalmıştır.

12 Ağustos 1950:  Bulgaristan, 250.000 Türk’ü sınır dışı etti.

12 Ağustos 1961: Tramvaylar İstanbul trafiğinden kaldırıldı.

12 Ağustos 2006: Kırım’ın Bahçesaray şehrinde, Kırım Türkleri ile saldırgan Ruslar arasında çatışma çıktı. Türklerden 30 kişi yaralandı.

12 Ağustos 2008: Merkezi Almanya’nın Göttingen şehrinde bulunan Tehdit Altındaki Milletler Topluluğu adlı kuruluş, Doğu Türkistan Türklerinin % 99’unun şiddete muhatap olduğunu açıkladı.

12 Ağustos 2012: PKK töröristleri Cumhuriyet Halk Partisi Tunceli milletvekili Hüseyin Aygün‘ü kaçırdı. 3 gün sonra serbest bırakılan Aygün kendisini kaçıran PKK teröristleri hakkında; ‘Saygılı, okumuş insanlardı‘ şeklinde övgü ile söz etti.

13 Ağustos 1974: Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) İkinci Kıbrıs Barış Harekâtı‘nı gerçekleştirdi.

13 Ağustos 1988: Türkçü fikir adamı Said Bilgiç İstanbul’da 68 yaşında vefat etti. Doğumu: Isparta’nın Şarkîkaraağaç ilçesi, 1920.

13 Ağustos 1996: Sivas’ın Kangal İlçesi’nde Demriz Tren İstasyonuna baskın düzenleyen teröristler, silahlı saldırı sonucu 8 kişiyi öldürdü.

13 Ağustos 2009: Avrupa Birliği (AB) ülkeleri içerisinde en fazla orman yangınının Türkiye’de olduğu açıklandı.

14 Ağustos 1010: Türk asıllı lügat yazarı Cevherî Nişabür’de vefat etti. Doğumu Türkistan’da Otar şehri, 942.

14 Ağustos 1758: Osmanlı sadrâzamlarının en meşhurlarından biri olan Hekimoğlu Ali Paşa, Kütahya’da vefât etti. Doğumu: İstanbul, 4 Haziran 1689.

14 Ağustos 1974: Türk edebiyatı tarihçisi, Türk dili uzmanı Nihat Sami Banarlı, 67 yaşında iken İstanbul’da vefat etti. Doğumu: İstanbul, 1907

14 Ağustos 2001: Kapatılan Fazilet Partisi‘nin yenilikçi kanadından 125 kişinin katılımı ile ve Recep Tayyip

Erdoğan’ın genel başkanlığında Adalet ve Kalkınma Partisi kuruldu.

15 Ağustos 1461: Fatih Sultan Mehmed Han Trabzon‘u fethetti.

15 Ağustos 1551: Turgut Reis komutasındaki Osmanlı donanması  Trablusgarb’ı feth etti.

15 Ağustos 1905: Rusya’nın Nijni-Novgorod şehrinde bir araya gelen Türk aydınları, Rusya Müslümanları İttifakı Partisi‘ni kurdular. Partinin kurucuları arasında Ali Merdan Topçubaşı, İsmail Bey Gaspıralı ve Yusuf Akçora da vardı. Partinin genel başkanlığına Topçubaşı getirildi.

15 Ağustos 1913: Bayburt’ta, Müslüman Dilendirmezler Cemiyeti kuruldu.

15 Ağustos 1917: İngilizler Kerkük’ ü işgal edip yönetimleri altına aldılar.

15 Ağustos 1960: Zürich ve Londra Antlaşmaları ile Kıbrıs’ın bağımsızlığı yürürlüğe girdi.

15 Ağustos 1997: Türkiye’de, Sekiz Yıllık Kesintisiz Eğitim kanunu yürürlüğe girdi.

15 Ağustos 2007: ABD’nin işgalinde bulunan Irak‘taki terör olaylarında  250 kişi hayatını kaybetti.

15 Ağustos 2011: El-Irakiye Listesi Milletvekili Ömer El-Cuburi yaptığı açıklamada, Kürt partilerinin Bağdat’taki siyasi iradenin zafiyetini istismar ederek, Kerkük‘ü Kürt Bölgesine ilhak etmek için çalışmakta olduğunu ifade etti.

15 Ağustos 2012: Türk tiyatrosunun çınarı Müşfik Kenter, İstanbul’da akciğer kanserinden tedâvi görmekte iken 80 yaşında vefat etti. Doğumu: İstanbul, 1932.

16 Ağustos 1064: Türkler Anadolu’da ilk fetihlerini gerçekleştirdiler.

16 Ağustos 1273: Büyük Türk mutasavvıfı Hünkâr Hacı Bektaş-ı Velî Hazretleri Nevşehir’in Sulucakarahöyük (Hacıbektaş) ilçesinde vefât etti.  Doğumu:  Horasan Bölgesi, 1210.

16 Ağustos 1448: Tasavvuf şairi ve din adamı Hacı Bayram Veli Hazretleri Ankara’da 96 yaşında vefât etti. Doğumu: Ankara’da Çubuk Çayı kenarında bulunan ve bu günkü söylenişi ile Solfasol Köyü,  1352.

16 Ağustos 1501:  Mora’yı feth ettik. 12 Ağustos 1501’de,  Mora Yarımadası‘ndaki Navarin Kalesi fethedildikten sonra Osmanlı Ordusu, ilerlemesine devam etti ve Yarımadanın fethini tamamladı.

16 Ağustos 1534: Doğu Anadolu’nun sınır kalelerinden Kars Osmanlı yönetimine geçti.

16 Ağustos 1838:  Baltalimanı Ticaret Sözleşmesi imzalandı. Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında imzalanan ticaret antlaşmasıdır. Antlaşmaya  ile Osmanlı pazarı İngiliz mallarına açıldı.

16 Ağustos1954: Murat Güler Manş‘ı yüzerek geçti ve Manş’ı geçen ilk Türk yüzücü oldu.

17 Ağustos 1941: Nuri Demirağ’ın kurduğu uçak fabrikasının ürettiği uçak deneme uçuşu yaptı. Demirağ bu günü Havacılık Bayramı olarak ilân etti.

17 Ağustos 1999: Bütün Türkiye’yi derinden etkileyen Marmara depremi oldu.

17 Ağustos 1999: Türk Müziği ses sanatkârı, bestekâr ve koro şefi Ziya Taşkent, Gölcük depreminde, Yalova’daki yazlık evinde vefat etti. Doğumu: Ankara, 1940.

17 Ağustos 1999: Şair ve yazar, Hisar Dergisi’nin kurucusu, sahibi ve genel yayın yönetmeni  Mehmet Çınarlı, Erdek’teki  yazlık evinde vefat etti. (Deprem ile ilişkili olmayıp, eceli ile vefât etmiştir.)  Doğumu: Karaman’ın Ermenek ilçesi, 1925.

17 Ağustos 2011: Dünyanın en büyüğü olan Mekke Saat Kulesi Mekke’de hizmete açıldı.

17 Ağustos 2012: İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından inşa ettirilen Kadıköy-Kartal Metro Hattı işletmeye açıldı. Kadıköy-Kartal arası 32 dakika.

18 Ağustos 1227: Türk asıllı Moğol Hükümdârı Cengiz Han öldü. Doğumu: Baykal Gölü yakınları, 1155.

18 Ağustos 1645: Osmanlı Ordusu, Girit Adası’ndaki Hanya Kalesini teslim aldı.

18 Ağustos 1648: On sekizinci Osmanlı Pâdişâhı Sultan İbrahim Han, Sadrazam Sofu Mehmed Paşa’nın tahrikleriyle, yeniçeriler tarafından katledildi. Doğumu: 5 Kasım 1615.

18 Ağustos 1968:Dur Yolcu!’ şiiriyle tanınan şâir, edebiyat tarihçisi ve yazar Necmeddin Halil Onan İstanbul’da vefat etti. Doğumu: Çatalca, 1894.

18 Ağustos 1981: 587 sanıklı MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Dâvâsı başladı.  Genel başkan dâhil, 220 kişi hakkında idam cezası isteniliyor.

18 Ağustos 1984: Tarihçi ve fikir adamı, yazar,  Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu İstanbul’da vefât etti. Doğumu: Burdur’un Tefenni ilçesi, 1914.

18 Ağustos 2008: Amerikan Haber Ajansı Associated Pres, Kerkük’te Türkmenlerin asimilasyona uğradığını açıkladı.

 

 

Önceki İçerikİmam Maturidi’nin Akılcı Din Anlayışını Prof. Dr. Sönmez Kutlu Anlatıyor
Sonraki İçerikRamazan Bayramı 2013
Avatar photo
28 Kasım 1938 tarihinde Bafra’da doğdu. İlk ve ortaokulu doğduğu şehirde bitirdikten sonra Ankara Ticaret Lisesi ve Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi’nde okudu. İş hayatına Ankara’da muhasebeci olarak başladı. Ankara ve Karabük’te; muhasebeci, mali müşavir ve profesyonel yönetici olarak devam etti. İstanbul’da, demir ticareti ile meşgul oldu. SSCB’nin dağılmasından sonra Türk Cumhuriyetlerinde sanayi yatırımları gerçekleştirmek üzere çok ortaklı şirket kurdu. Şirketin murahhas azası olarak Azerbaycan’da ve Kırım’da tesis kurup çalıştırdı. 2000 yılında işlerini tasfiye etti. İş hayatı ile birlikte yazı hayatı da devam etti. İlk yazısı 1954 yılında Bafra’da yayımlanmakta olan Bafra Haber Gazetesi’nde başmakale olarak yer aldı. Sonraki yıllarda İlhan Egemen Darendelioğlu’nun Toprak Dergisi’nde, Son Havadis ve Tercüman gazetelerinde yazıları yayımlandı. Türk Ocakları Genel Merkezinin yayımladığı Türk Yurdu dergisinde yazdı. İslâm, Kadın ve Aile, Yörünge, Ufuk, Emelimiz Kırım, Papatya, Tarih ve Düşünce, Yeni Düşünce, Yeni Hafta, Sağduyu, Orkun, Kalgay, Bahçesaray, Türk Dünyâsı Târih ve Kültür, Antalya’da yayımlanan Nevzuhur, Kayseri’de yayımlanan Erciyes ve Yeniden Diriliş, Tokat’ta yayımlanan Kümbet, Kahramanmaraş’ta yayımlanan Alkış dergilerinde, Dünyâ ve Kırım’da yayımlanan Kırım Sadâsı gibi gazetelerde de imzasına rastlanmaktadır. Akra FM radyosunda haftanın olayları üzerine yorumları oldu. 1990 – 2000 yılları arasında (haftada bir gün) Zaman Gazetesi’nde köşe yazıları yazdı. Hâlen; Önce Vatan Gazetesi’nde, yazmaktadır. Oğuz Çetinoğlu; Türk Ocağı, Aydınlar Ocağı, ESKADER / Edebiyat, Sanat ve Kültür Araştırmacıları Derneği ve İLESAM / Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sâhipleri Meslek Birliği Üyesidir. Yayımlanmış Kitapları: 1- Kültür Zenginliklerimiz: (2006) 2- Dört ciltte 4.000 sayfalık Kronolojik Tarih Ansiklopedisi: (2008 ve 2012), 3- Tarih Sözlüğü: (2009), 4- Okyanusa Açılan Kapılar / Tefekkür Mayası Röportajlar: (2009). 5- Altaylardan Hira’ya Türk-İslâm Dostluğu: (2012 ve 2013), 6- Bilenlerin Dilinden Irak Türkleri: (2012), 7- Türkler Nasıl ve Niçin Müslüman Oldu: (2013), 8- Türkmennâme / Irak Türkleri Hakkında Bilmek İstediğiniz Her Şey: (2013). 9- Türklerin Muhteşem Tarihi: (Nisan 2014 ve Nisan 2015) 10- 115 Soruda Türk İslâm-Âlimi Mâtüridî (Röportaj): 2015) 11- Cihad – Gazi – Şehid: Kasım 2015. 12-Yavuz Bülent Bâkiler Kitabı (2016 Mehmet Şâdi Polat ile birlikte) 13-Her Yönüyle Kâzım Karabekir (2017 Mehmet Şadi Polat ile birlikte) 14-Dil ve Edebiyat Dergisi / İlk 100 Sayı Bibliygorafyası (2017 Mehmet Şâdi Polat ile birlikte) 15-Büyük Türk İslâm Âlimi Serahsî (2018), 16-Âyetler ve Hadisler Rehberliğinde Kutadgu Bilig’den Seçmeler (2018), 17-Edib Ahmet Yüknekî ve Atebetü’l-Hakayık (2018), 18- Büyük Türk İslâm Âlimi Mâtürîdî (2019), 19-Kâşgarlı Mahmud ve Dîvânu Lugati’t-Türk (2019). 20-Duâ / Huzura Açılan Kapılar. (2019) 10-Yesevi Yayıncılık, 12-Yakın Plan Yayınları, 13-Boğaziçi Yayınları, 14-Dil ve Edebiyat Dergisi, diğer kitaplar Bilgeoğuz Yayınları tarafından yayımlanmıştır.