Ülkemizin en önemli gündem maddesi “Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili genel seçimlerinde sonuçlar nasıl olur?” sorusuna cevap aramak.
Sistem “Cumhurbaşkanlığı Sistemine” döndüğü için, öncelik elbette Cumhurbaşkanının kim olacağında.
Bir an için düşünelim. İYİ Parti kurulmamış ve Meral Akşener Cumhurbaşkanı adayı olduğunu açıklamamış olsun. O zaman gündemde bu tartışma olmazdı. Herhalde Erdoğan rakipsiz kalacağı için birinci turda yeniden Cumhurbaşkanı seçilirdi.
Ben bir an düşünelim diyorum ama yandaş ve sözde merkez medyada her an böyle varsayılıyor. Bu mecralarda sözde uzmanlar sanki hiç İYİ Parti kurulmamış ve Meral Akşener faktörünün etkisi sıfırmış gibi yorum yapıyorlar.
Öyle olunca da 1 Kasım 2015 seçim sonuçları veya 16 Nisan 2017 Referandumu sonuçları temel alınarak güncel durum yorumlanmaya çalışılıyor.
Tabii ki değişen verileri dikkate almazsanız sonuç değişmez. Bu durumda “rakipsiz” olan Recep Tayyip Erdoğan kesin Cumhurbaşkanı, AKP yüzde 50 civarında oy ile açık ara birinci parti çıkar.
Oysa Meral Akşener ve İYİ Parti faktörü ile siyasi denklem değişti. Bunun en çok farkında olan da Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı olan Recep Tayyip Erdoğan.
Erdoğan düzenli olarak yaptırdığı anketlerde görüyor ki, Cumhurbaşkanlığını tekrar kazanması ihtimali, kaybetme ihtimalinden yüksek değil.
Böyle olmasaydı, MHP ve BBP ile ittifak yapmaya çalışmaz, seçim kanununu nalıncı keseri gibi hep kendine yontan şekilde değiştirmezdi.
İttifakla bile Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda yüzde 40-45 bandını aşamadığını görüyor. Seçileceğini garanti görse, derhal seçime girmez miydi?
*********************************
Fransa ve Macron Örneği
Geçen sene Fransa’da yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde olağan dışı sonuçlar çıktı. Bir yıl önce kendi siyasi hareketini başlatarak, “büyük bir kumar oynayan”, Emmanuel Macron Fransa Cumhurbaşkanı seçildi.
Orada da iki turlu seçim vardı. İlk turda Macron yüzde 24,01‘lik oy alarak Nicolas Sarkozy, AlainJuppe, François Fillon, Manuel Valls gibi Fransa siyasetinin iddialı isimlerinin saf dışı bıraktı.
Kendisini merkezde konumlandıran ‘En Marche’ (Yürüyüş) hareketinin lideri Emmanuel Macron ile aşırı sağcı Ulusal Cephe lideri Marine Le Pen ikinci tura kaldı.
İkinci turda ise Macron oyların yüzde 64,2‘sini alırken rakibi aşırı sağcı Marine Le Pen yüzde 35,8’de kaldı.
Ipsos’un düzenlediği sandık başı anketlerine göre,
Macron seçmenlerinin yüzde 43’ü, Macron’a oy vermesinin sebebini Le Pen iktidarını engellemek olarak gösteriyordu.
Macron’a oy verenlerin sadece yüzde 39’u parlamentoda mutlak çoğunluğu edinmesini istiyordu.
*************************************
AKP+MHP İttifakının Oyu Yüzde 50+1 Etmiyor
Kamuoyu araştırma şirketi ANAR’ın Genel Müdürü İbrahim Usluda, yorumlarında Meral Akşener ve İYİ Parti faktörünü gözden uzak tutmaya çalışan anketçilerden.
Buna rağmen AK Parti’yle MHP‘nin Cumhurbaşkanlığı seçiminde yapacağı ittifakın oy oranının en iyimser durumda Referandumda çıkan “evet” oylarını aşmayacağını anlattı.
Yani “birinci turda Tayyip Erdoğan’ın seçilme ihtimali çok da yüksek değil” dedi.
Dahası Ak Parti’nin doğal oy tavanına geldiğini, bu oranın üstüne çıkmasının sosyolojik olarak mümkün olmadığı tespitini yaptı. CHP, HDP ve İYİ Parti’den oy almasının mümkün olmadığını; MHP, SP ve diğer partilerden de alabileceği kadar oyu zaten aldığını anlatarak, “AKP’nin genişleyebileceği bir oy havuzu kalmadı” dedi.
İktidara yakın anket kuruluşlarının rakamları verirken objektif davranmasını beklemiyorum. Ancak güvenilirliklerini yitirmemeleri için, geleceğini gördükleri sürprizleri böyle kapalı ifadelerle söylemeleri, bazı açık kapılar bırakmaları lazım.
Fransa’daki örneği hatırlarsak, Macron daha arkasında bir siyasi parti yokken çok uzun zamandır Fransa’yı yöneten iki partiyi saf dışı bırakarak kazanmayı başardı.
Macron‘un kazanmasında sadece kendine duyulan güven ve yarattığı değişim dalgası değildi. Diğer en önemli faktör Le Pen iktidarını engellemek isteyenlerin oylarını alabilmesiydi.
Türkiye’de Recep Tayyip Erdoğan’ın 16 yıllık yönetiminin tek adam yönetimine evrilmesinden rahatsız olan kitlelerin oranı yüzde 50’nin çok üzerindedir. Çünkü AK Parti’ye oy verdiği halde tek adam yönetiminin zararlarını gören kitleler var. Hatta Tayyip Erdoğan’ı sevdiği halde O’nun veya Ondan sonra gelecek Cumhurbaşkanının bu kadar çok yetkilerle donatılmaması gerektiğini düşünenler var.
Cumhurbaşkanlığı ikinci turunda, Erdoğan dışında, bu son bahsettiğim kitlelerden oy alabilecek aday, Macron gibi, sürpriz yapabilir.
Bu sonucu alabilecek tek aday şu anda Meral Akşener’dir.
Zaten İYİ Parti’nin yaptırdı anketlerde, Meral Akşener’in ilk turda alacağı oy oranı yüzde 36 görünüyor. Kendisinden sonra gelen CHP adayı (Kemal Kılıçdaroğlu veya başkası) ile arasında açık ara fark var.
İkinci turda ise iki aday Erdoğan ve Akşener yüzde 45 civarında başa baş görünüyor. Ancak yüzde 9-10 luk kararsız kesim CHP ve HDP’ye oy verenlerden oluşuyor. Seçimin sonucunu bu kararsızlar belirleyecek gibi.
İYİ Parti’nin milletvekili seçimlerinde alabileceği oy ise bunun epey gerisinde. Bu bakımdan milletvekili seçimlerinde de başarı kazanmak için yeni kurulan İYİ Parti teşkilatlarının saha çalışmalarını hızlandırmaları gerekiyor.
İYİ Parti’nin SP ve DP ile yapacağı bir ittifakın her üç partiye de olumlu yansımaları olacak. Baraj problemi ortadan kalkan SP ve DP, AKP’ye kaymış olan ödünç oylarını geri alabilir. SP ve DP’nin artan her oyu Ak Parti’den gelecek ve AKP’ye olumsuz etkisi iki kat olacak.
