Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü ( NATO ), 04 Nisan 1948 tarihinde, 12
ülke tarafından Washington’da imzalanarak yürürlüğe girmiş ve üye ülkelerin
kendi milli meclislerinde onaylanmasından sonra da, 24 Ağustos !949’da
resmiyete kavuşmuştur. Daha sonraki yıllarda bu ittifaka 18 ülke daha katılmış
ve üye sayısı 30’a yükselmiştir. Bu ülkeler; ABD, Belçika, Birleşik Krallık (
İngiltere ), Danimarka, Fransa, Hollanda, İtalya, İzlanda, Kanada, Lüksenburg,
Norveç, Portekiz, Türkiye, Yunanistan, Almanya, İspanya, Çek Cumhuriyeti,
Macaristan, Polonya, Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya,
Slovakya, Slovenya, Arnavutluk, Hırvatistan, Karadağ ve Kuzey Makedonya’dır ve
merkezi Belçika’nın başkenti Brüksel’dir. NATO, bugün dünyadaki en önemli
uluslararası kuruluşların başında geliyor. Üye ülkeler, güvenlik ve savunma
konuları üzerinde istişarelerde bulunur ve işbirliği yaparlar.
Türkiye 1950 yılında üç piyade taburu, bir tugay ve 241. Piyade Alayı ile ve Türkiye
Büyük Millet Meclisi kararıyla, Birleşmiş Milletler komutası altında, ABD ve
Güney Kore’nin yanında Kore Savaşı’na katılıyor ve daha sonra da askeri birlik
takviyeleri yapılıyor. Türkiye’nin bu savaşa katılmasının sebebi, NATO’ya üye olarak
girebilmek ve böylece bu konudaki niyetini uluslararası kamuoyuna duyurmaktı.
Kore Savaşı’nda verilen şehitler, gaziler, yaralılar ve gösterilen kahramanlık
sayesinde Türkiye 18 Şubat 1952 yılında NATO’ya üye olarak kabul ediliyor ve bu
tarihten sonra Türkiye’nin makus talihi de böylece değişiyor.
NATO, düşmanca baskı, tehdit,
yayılma ve yok etme emellerine hedef olan milletlerin, Birleşmiş Milletler
Yasası’nın 51. Maddesine uygun olarak hazırladıkları ve 16 maddeden ibaret olan
bir savunma ittifakıdır. İttifak, “ kolektif savunma “ prensibi üzerine
oluşturulmuştur. NATO ittifakının temel görevi, politik ve askeri vasıtalarla
üye ülkelerin özgürlüğünü ve güvenliğini sağlamaktır. NATO üyesi olan bir
devlete üye olmayan bir devlet tarafından yapılan bir saldırıda, bütün NATO
üyeleri saldırıya uğrayan devleti savunmak durumundadırlar. Türkiye’de aynı ihtiyaçla
bu ittifaka üye olarak alınmıştır. NATO ittifakı bölge barışını korumakla çok
defa başarılı da olmuştur. Bu çaba, Rusya – Ukrayna savaşında da ateşkes ve
barışın sağlanması yönünde bir ölçüde ortaya konmuştur. NATO üyeliği Türkiye
için çok önemlidir. Öte yandan Türkiye’de NATO için önemlidir. Türkiye’nin
Batılı müttefiklerine karşı kullanabileceği en önemli etkenin NATO olduğunun
bilinmesi gerekir. Türkiye, NATO’nun ikinci büyük ordusuna sahiptir. Bu
bakımdan, Türkiye’nin NATO için önemi her geçen gün daha da
artmaktadır. Bu durum, Rusya – Ukrayna savaşıyla birlikte apaçık ortaya çıkmış
bulunuyor. Türkiye NATO içindeki yerini ve varlığını hem kendi milli çıkarlarını
gözeterek, hem de müttefikleri ile ittifak dayanışması içinde olduğunu
göstererek sürdürmelidir. Ancak, Türkiye ortak savunma gayesi ile büyük
fedakarlıklara katlanmasına ve ittifakın getirdiği risklere hedef olmasına
rağmen müttefiklerinden maalesef amacına uygun karşılık görememektedir. Bu
durum, hem Türkiye’nin güvenliğini hem de NATO’nun savunma gücünü
zayıflatmaktadır. Bu itibarla Türk yetkilileri, NATO Savunma Organizasyonu’nun
Güneydoğu Kanadı’nda asli gücü oluşturan Türk Silahlı Kuvvetleri’ne hakkı olan
desteği sağlamaları için gerekli olan çalışmaları ve uyarıları yapmaları
gerekmektedir.
Son zamanlarda Türkiye’nin NATO’dan çıkarılması
veya kendi isteği ile çıkması hususunda bir takım spekülasyonlar yapılmakta. Bu
hususa son derece dikkat edilmelidir. NATO üyeliği, Türkiye’ye karşı düşmanca
tavırları ve sinsi emelleri bir noktada engellemekte ve Türkiye’nin komşuları
ve diğer ülkeler ile iyi ilişkiler kurabilmesi için çok önemlidir. Bu bakımdan
dost-düşman iyi bilmelidir ki, Türkiye’nin NATO’dan çıkması ülke yararına
değildir. NATO üyeliğinin Türkiye için stratejik önemi çok büyüktür.
Rusya – Ukrayna Savaşı’nın devam ettiği bu
günlerde, NATO ittifakının önemi daha da ön plana çıkmış bulunuyor. Rusya’nın
Ukrayna’ya saldırı nedenlerinden biri de, Ukrayna’nın bu ittifaka üye olarak
girmesini engellemektir. Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna’nın olası bir NATO
üyeliğinin “ Rusya’nın yanı başına füzeler yerleştirmek anlamına geleceğini ve
ülke için bir tehdit “ olduğunu belirtmiştir. Dolayısıyla, sınırlarında NATO’ya
üye ülke istemiyor.
