5. Güvenilir insanlardır, emanetlerine ve verdikleri sözlere riâyet ederler
Mü’minlerin en belirgin özellikleri doğru, güvenilir ve dürüst olmalarıdır. Çünkü olgun bir mü’min, asla yalan konuşmaz, verdiği sözü mutlaka yerine getirir, kimseyi aldatmaz ve emanetlerine hıyanet etmez. Kur’an-ı Kerim de; “Emanetlerine ve verdikleri sözlere riâyet ederler” (Mü’minûn, 23/8) buyrularak, mü’minlerin bu özelliklerinden bahsedilir. “Münafığın alameti üçtür: Konuşunca yalan söyler, söz verince sözünü tutmaz, emanete ihanet” (Riyâzü’s-Sâlihin, II, 615) buyuran Hz. Peygamber (s.a.s.) de, bu tür kötü huy ve davranışların olgun bir mü’mine yakışmayacağını bildirmiştir.
6. Sabırlıdırlar
Mü’minlerin ahlakî özelliklerden birisi de sabırlı olmalarıdır. Bir Müslümanın hayatında sabrın çok büyük önemi vardır. Çünkü insanoğlu yeryüzüne imtihan için gönderilmiştir. Bu imtihanın gereği olarak da bir takım musibet ve sıkıntılarla karşılaşmaktadır. Bu imtihanı kazanmanın yolu ise sabırlı olmaktır. Kur’an’da, her türlü sıkıntı ve belaya karşılık sabredenler “Sabretmenize karşılık selam sizlere. Dünya yurdunun sonucu (olan cennet) ne güzeldir!” (Ra’d, 13/24) buyrularak cennetle müjdelenmiştir.
Merhametlidirler
Merhamet, olgun mü’minlerin alametlerindendir. “Âlemlere rahmet” olarak gönderilen (Enbiya, 21/107) Hz. Muhammed (s.a.s.)’e gönülden bağlanan mü’minlerin kalbi bütün yaratılmışlara karşı şefkat ve merhametle dopdoludur. Onlar, Peygamber Efendimiz (s.a.s.)’in, “Merhamet etmeyene merhamet edilmez” (Buhari, Edeb, 18) buyruğu gereği bütün varlıklara özellikle de din kardeşlerine karşı engin bir şefkat ve merhamet gösterirler. (Fetih, 48/29)
8. Öfkelerini yenerler, insanları affederler
İnsanın öfkelendiğinde nefsine hâkim olması çok zor bir durumdur. Bundan dolayı bir anlık öfkeyle nice üzücü olayın meydana geldiğini görmekteyiz. Öfkeyi yenebilmek, zarar gördüğü kimseyi affedebilmek ancak olgun mü’minlerin özelliğidir. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de, “Onlar bollukta ve darlıkta Allah yolunda harcayanlar, öfkelerini yenenler, insanları affedenlerdir. Allah iyilik edenleri sever” (Âl-i İmrân, 3/134) buyrularak mü’minlerin bu davranışları övülmüştür.
Takva sahibidirler
İmanın kemaline eren gerçek mü’minler, Allah’a derin sevgi besler, bununla beraber Allah’tan son derece sakınırlar. Kalplerini her türlü nifaktan ve kötülükten korurlar, böylece takvaya ulaşırlar. Kur’an’da muttakiler şu ifadelerle övülmektedir: “Allah muttakileri sever.” (Âl-i İmrân, 3/76; Tevbe, 9/4); “Allah muttakilerle beraberdir. (Bakara, 2/194; Tevbe, 9/36); “Muttakilerin dostu Allah’tır.” (Câsiye, 45/19); “Cennetler ve her türlü nimetler muttakiler içindir.” (Nebe’, 78/31-36; Kalem, 68/34) Hz. Peygamber (s.a.s.) de, insanların en değerlisinin “En çok takva sahibi olan kimse” olduğunu bildirmiştir. (Müslim, Fedâil,168)
9. Haramlardan sakınırlar, günahlarında ısrar etmezler
Her insan hata edebilir, nefsinin arzularına kapılarak ve şeytanın hilelerine aldanarak günah işleyebilir. Çünkü insan, iyilik yapmaya olduğu kadar kötülük yapmaya da meyilli yaratılmıştır. Ama önemli olan insanın hiç günah işlememesi değil, hatasının farkına varıp işlediği günahtan vazgeçebilmesidir. Olgun bir mü’mine yakışan da budur. Nitekim Hz. Peygamber (s.a.s.) bu konuda şöyle buyurmuştur: “Her insan hata işler, hata işleyenlerin en hayırlısı tövbe edenlerdir.” (Tirmizî, Kıyâme, 49)
Allahu Teâlâ da bir ayet-i kerimede; “Yine onlar, çirkin bir iş yaptıkları yahut nefislerine zulmettikleri zaman Allah’ı hatırlayıp hemen günahlarının bağışlanmasını isteyenler -ki Allah’tan başka günahları kim bağışlar- ve bile bile, işledikleri (günah) üzerinde ısrar etmeyenlerdir. İşte onların mükâfatı Rab’leri tarafından bağışlanma ve içinden ırmaklar akan cennetlerdir ki orada ebedi kalacaklardır. (Allah yolunda) çalışanların mükâfatı ne güzeldir!” (Âl-i İmrân, 3/135, 136) buyurarak, günahlarında ısrar etmeyen ve hatasını anlayıp hemen tövbe edenleri cennetle müjdelemiştir.
Bunlardan başka olarak Kur’an-ı Kerim’de, mü’minlerin bazı özelliklerine daha işaret edilmektedir: “Mü’minler ancak o kimselerdir ki; Allah anıldığı zaman kalpleri ürperir. O’nun ayetleri kendilerine okunduğu zaman (bu) onların imanlarını artırır. Onlar sadece Rablerine tevekkül ederler.” (Enfâl, 8/2)
Olgun mü’minlerin ayet-i kerime ve hadis-i şeriflerin ışığında belli başlı bazı özelliklerini kısaca açıklamaya çalıştık. Bizlere düşen Yüce Allah’a karşı kulluk görevlerimizi samimiyetle yerine getirerek, iyi bir kul, olgun bir mü’min olmaya çalışmak ve böylece O’nun hoşnutluğunu kazanmaya gayret göstermektir.
