Türk Hava Yolları Kosova Genel Müdürü Gökhan Hacıibrahimoğlu’nun davetlisi olarak Kosova’ya gittim. Kosova, camileri ve türbeleriyle tam bir Osmanlı şehri. Oraları görünce dedelerimle gurur duydum.
Priştine Kosova’nın başşehri. Orada Sultan I. Murad Hüdavendigâr’ın türbesi var. Osmanlı – Türk Hakanlarının Osmangazi, Orhangazi’den sonra gelen üçüncü Sultanı olan I. Murad (Hüdavendigâr)ın türbesi Priştine – Mitroviça yolunun 6. kilometresi, Mazgit Köyünde bulunmaktadır. Balkanlardaki en eski Osmanlı eserlerinden birisi olan ve Kosova’nın en yoğun ziyaret edilen tarihi, dini ve kültürel mekanların başında gelen Türbe, “Meşhed-i Hüdavendigar” olarak adlandırılmaktadır.
Osmanlı ve Sırp orduları arasında 10 Ağustos 1389 tarihinde Kosova Ovasında meydana gelen savaşı Osmanlı ordusu kazanmıştır. Sultan I. Murad Hüdavendigar, savaşın ardından savaş meydanındaki askerlerinin durumunu incelerken; bir Sırp asılzadesi olan Miloş Obiliç’in saldırısı sonucunda şehit olmuştur. Sultan I. Murad Hüdavendigar’ın şehit edildiği bu yerde iç organları gömülmüş, oğlu Sultan Yıldırım Beyazıt’ın emriyle ilk türbe inşa edilmiştir. Sultan’ın tahnit edilen cesedi ise Bursa’ya getirilerek Çekirge’deki türbesine gömülmüştür.
Sultan I. Murad Hüdavendigar Türbesi 1660 ve 1854 tarihlerinde tamir görmüştür. 1854 yılında türbe esaslı bir onarımdan geçirilmiş ve Sultan Abdülmecit’in bir beratı ile aslen Buharalı olan (Özbekistan) Hacı Ali Bey, türbedar olarak atanmıştır. Hacı Ali Bey’in ailesi Türbedar soyadını almıştır ve halen Türbe’nin Türbedarlığı’nı bu ailenin mensupları büyük bir özveri ile yapmaktadır. 1896 yılında Sultan II. Abdülhamit tarafından türbeyi ziyaret edenlerin konaklamaları için Selamlık binası inşa edilmiştir. Sultan Mehmet Reşat 12 Haziran 1911 tarihinde gerçekleştirdiği Kosova ziyaretinde Meşhed-i Hüdavendigar’ı ziyaret etmiş ve kendi adını taşıyan bir çeşme yaptırmıştır.
2005 yılında Türbe, Türkiye Diyanet Vakfı tarafından restore edilmiştir. Türbe kompleksi içerisinde atıl durumda bulunan selamlık binası TİKA (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı) tarafından Sultan I. Murad, Kosova Savaşı ve Balkanlarda Osmanlı Mirası konulu bir Kültür ve Tanıtım Evine dönüştürülerek 04 Kasım 2010 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından resmi olarak hizmete açılmıştır.
Bu tarihten itibaren gelen ziyaretçilere daha iyi bir hizmet verilmesi amacıyla Sultan I. Murad Hüdavendigar Türbesi’nin işletmesi ve bakımı TİKA’nın katkıları ile Meşhed-i Hüdavendigar Derneği tarafından yapılmaktadır.
TÜRBE KOMPLEKSİ İÇERİSİNDE YER ALAN TARİHİ ESERLER
1-Sultan Murad Hüdavendigar Türbesi, 2- Kültür ve Tanıtım Evi (Selamlık Binası), 3- Türbe ile yaşıt dut ağacı, 4- Rıfat Paşa’nın mezarı (Silistre Kumandanı-1859), 5- Hafız Mehmet Paşa’nın mezarı (Kosova Valisi-1903), 6- Hacı Ali Buhara’nın mezarı (İlk Türbedar), 7- İsmail Ağa’nın mezarı, 8- Sultan Abdülaziz Çeşmesi ve Kitabesi, 9- Ali Hacı Yakova Çeşmesi ve Kitabesi -1898), 10- Sultan Mehmet Reşat Çeşmesi ve kitabesi -1911)
SULTAN I. MURAD HÜDAVENDİGAR’IN HAYATI
Sultan I. Murad Hüdavendigar1326 -1389 tarihleri arasında yaşamıştır. Dedesi Osman Gazi olup Osmanlı Devleti’nin kurucusudur. Osmanlı Devleti’nin üçüncü Padişahı olan I. Murad Hüdavendigar; Osmanlı Devleti’nin Avrupa’ya doğru kapılarını açan ilk padişahtır. Sultan I. Murad Hüdavendigar, babası Orhan Gazi’nin vefatında 95.000 kilometrekare olan Osmanlı Devleti’nin sınırlarını 500.000 kilometrekareye çıkartmıştır.
SULTAN I. MURAD’IN DUASI
Ya Rab! Bunca kere duamı kabul edip beni mahcup etmedin.
Duamı yine kabul eyle. Bir yağmur verip şu tozu toprağı def et,
ta ki düşman askerini gözümüzle görüp yüzyüze cenk edelim.
Ya İlahi! Mal ve mülk senindir, kime istersen verirsin.
Benim durumun sana malumdur ki mal ve mülk istemem.
Yalnızca senin rızanı isterim.
Ya Rab! Beni bu Müslümanlara kurban eyle. Tek bu müminleri
küffar diyarında mağlup ve helak eyleme. Beni bunca insanların
ölümüne sebep eyleme. Bunları üstün ve muzaffer et, onlar için
ben bu canımı kurban ederim.
Yeter ki sen kabul eyle: İslâm askeri için ruhumu teslim
etmeye hazırım.
İlahi! Beni kendi yanına alıp; müminlerin ruhuna benim ruhumu
feda kıl. Beni önce gazi kıldın sonunda da şehadeti göster…
* * *
Sultan ı. Murad’ın bu içten duası Allah katında kabul edilmiş olacak ki yağan yağmur tozu-toprağı yatıştırdı sisler dağıldı. Sabah olduğunda Osmanlı Ordusu savaşa hazırdı. Sekiz saat süren şiddetli savaştan sonra düşman büyük bir ölçüde imha edilmiş, kaçabilenler kaçmıştı, sıra savaş alanına gelmişti ki olan oldu.
Her şey Sultan Murad’ın duasına göre oluyordu. Miloş Obiliç isimli Sırp asılzadesi, Sultan I. Murad’ı hançerle yaraladı ve Sultan Murad oracıkta şehit oldu.
