“İnsanım, insanî olan hiçbir şey bana yabancı değildir.” Düşüncesinden hareketle tüm insanlarla irtibat kurmak; onları tanımak, bilmek ve keşfetmek istiyorsak; ki umumiyetle isteriz.
Aslında her milleti, her insanı tanımak demek; hakikatte kendimizi tanımak, bilmek demektir. Çünkü bizler -kendimiz için- meçhul birer bilmece, bilinmez ve çözülmemiş birer yumağız.
Kendimiz kendimizin, nefsimiz nefsimizin meçhulü. Evet bizzat kendimiz kendimizin meçhulüyüz. Zira hikmet icabı, az veya çok her vasıf ve nitelik, her insanda mevcut. Fakat onların potansiyel durumdan kinetiğe evrilmesi, dönüşmesi; para ister, pul ister, imkân ister, sıhhat ve âfiyet ister. Bunların hepsinin herkeste bulunması imkânsız. İstek dışı ve irade edemiyeceğimiz şeyler.
Binaenaleyh yapmak isteyip de yapamadığımızı, görmek isteyip de göremediğimizi, duymak isteyip de duyamadığımızı, gezmek isteyip de gezemediğimizi; kısaca temennî edip / isteyip de irade edemediğimiz nice şeyleri başkaları yapmıştır, yapmaktadır.
Öyleyse o gibileri tanımakla; bizlerde potansiyel olarak olup ta kinetiğe çeviremediğimiz, kendi hayatımızda gerçekleştiremediğimiz bir hasleti, bir duyguyu, bir istek ve arzuyu; onların şahsında müşahhas / somut olarak görür, bilir, tanır, idrak eder / algılar; onları kendimiz yapmış gibi oluruz.
Kaldı ki bu bileceklerimiz; başkalarının çok zaman hayatları pahasına kavuşulan netice ve sonuçlardır. Bu öğretici, tecrübe kazandırıcı vasıfları bizler; hiçbir tehlikeyle karşılaşmadan, hayatımızı tehlikeye atmadan; kısaca başkalarının kanı, canı pahasına edindiklerini bizler oturduğumuz yerde elde etmiş, kendimize bir kazanım sağlamış oluruz.
Bundan dolayıdır ki, hayatı ve sağlığı pahasına insanlığa yenilikler sunan, tekniğe katkılarda bulunan insanların; bu alkışlanacak çalışmaları karşısında asrın âlimi “Nev’imle (benim gibi insan olan fakat insanlığa icatlar, buluşlar gibi kazanımlar sağlayanlarla) iftihar ediyorum (milliyeti ve inancı ne olursa olsun onlarla övünüyorum).” Demekten kendini alamamıştır.
X
Madem ki insanım, insanî olan her şeye âşinayım
İnsanın sahip olduğu her şey, sanki Güneş’im ve Ay’ım
Dostlar! İşte ben bunun için, uzakta değil buradayım
Hayal ve tasavvuren de olsa, onlarla bir aradayım
İnsanım, insanî olan her şey, ilgilendirir beni
Olsa da gemim fezada yüzen bir dünya gezegeni
Her millet ferdinin yaptığı, yapacağı insan olarak
Her şahsı; ulusun övüncü, sevinci, gururudur ancak
İnsanım, insana ve insandan olana, değilim yabancı
Ey Dünya denilen, Kıyamet yolcusu insana, köhne hancı
