– Allah’ın insana verdiğinin en iyisi aklıdır.
İnsana verilebilecek başka hiçbir şeyle mukayese edilemez.
– Rahman-Allah kişinin aklını kemale erdirirse, ahlâkı ve değerleri de yükselerek artar.
– Kişi insanlar arasında aklıyla yaşar.
Bilim ve tecrübelerini aklıyla edindiği gibi.
– Kişi akıl noksanlığıyla insanlardan ayırt edildiğinde,
Ne mevkii, ne asaleti bu eksikliğin yerini doldurabilir.
– Kim ki akıl ve cesaretiyle başarılı olur.
O kişi, geçimini elde etmede de başarılı olur.
– Güzellik giyilenlerin süslülüğüyle oluşmaz.
Bilgi ve terbiyeyle güzel olunur.
– Yetim; annesi ve babası ölmüş kişi değildir.
Gerçekte yetim; akıl..güzelliğinden yoksun olandır.
– Övünmeye değer bulunacak şeyler güçlü akıl,
Utanma, nefsinden sakınma ve eğitimdir.
– Dünyanın zenginlik ve yoksulluk (iki) hâlini bilen, onu denerken;
Bu iki hâlin getirdiklerinden korkmayan akıllı insan değildir.
– Kolaylaştırıcı çâreler akıldadır.
Onunla çözüme giden yolun perdesini aralarım.
– Bilgi ile yaşamayan insan ölüdür.
Kıyametle dirilişe kadar, onu hayatta saymaya imkân yoktur.
– İlim insanın güzelliğidir, onu kazanmayı iste.
Onu edin ki, kahrıyla yaşayan bir insan olma.
– Davranışlarına ilim yön versin, Allah’a sığın ve O’nu sözünden eksik etme.
Halim selim ol ve hareketli akıllılığınla kendini koru.
– Güvenme kimseye ve tedbirli ol. Her ânında bilimle meşgulken ya da bir başka şeye dalmışken.
– İbadet eden, Allah’ı en güçlü bilen, dinine riayet eden,
İlmi bir ganîmet gibi vahşetle kapan yiğit ol.
– Kim ki eğitimle ahlâkını oluşturursa, onunla bulunduğu kavmin ileri gelenine yükselir
Ve onun gereklerinden ayrılmadıkça da orada kalır.
– Bil ki, ilmin güzelliğiyle donanmış kişi, en iyi derecelere yükselir ki,
Bilim isteyenine yüceliğinden akarak gelir.
– İlim bayrağımdır, nereye gitsem benimledir. Kalbim onun ilmiyle doludur,
Sanma ki boş bir sandıktır.
– Evde olduğumda ilmim benimledir. Çarşıda isem ilmim de çarşıdadır benimle.
– Akıllı ve bilge insan öngörülüdür.
Başına geleceği düşünüp hisseder ve ona göre de hazırlıklı olur.
– Bu nedenle, âni bir şeyle karşılaştığında telâşa kapılmaz.
Âni geleni daha önceden kestirdiğinden.
– Bilgiyi toplamış ama akıllı biri değilsen, bir nal olursun takılacak ayağı olmayan.
– Akıl sahibi olup bilgi toplamamışsan, nal takılmamış bir ayak gibi olursun.
– İnsan aklı için, bir kın ödevi görür. Kın toplayıcı (bilgiyi) değilse, onda hayır yoktur.
– Bilgi çaba harcamadan dilekle elde edilseydi, çölde cahil bir tek insan bile kalmazdı.
– Yakındır mal biter, ilimse bizimle sürer.
– Bilgin ve yorumcu; kendi durumunu açıklayabilen kişidir…
– Zamanı değilse çok konuşmayın, söze başvurma. Suskunlukla süsle aklını.
– Cehlin insanıysa; günlerin güvenliğiyle, iniş ve çıkışlarını düşünmez yaşamın.
(HAZRETİ ALİ DİVANI, Arapça Çeviri: Vedat Atila)