İstanbul’un orta yerinde, bir avukat suikasta uğradı. Bu, basit bir cinayet değil. Çünkü olayın failleri, azmettirenleri ve maktulün kişiliği sosyal, siyasi ve hukuki boyutlarını karmaşıklaştırıyor.
Suç örgütlerinin pervasızlığını ve devletin caydırıcılığının kaybolduğunu bir kere daha gördük. Bu olayda kurşunlar bir kişiyi değil, hukuka olan güveni de vurdu.
Daha da kötüsü bu olayla, bir kere daha, suçun “yasadışı” olmaktan çıkıp meşrulaşan bir güç ilişkisine dönüştüğü kanaatine sürükleniyoruz.
Serdar Öktem cinayeti bu yapının yalnızca dışa sızan bir parçası.
Bu tür olaylarda, tetiği çeken ellerden, o tetiği çekmeye cesaret verenler daha önemlidir. Belli ki tetikçiler yeni nesil suç örgütlerinden birine mensup çocuk ve genç suç makineleri. Fakat -Sinan Ateş cinayetinde olduğu gibi- azmettirenler belli değil.
Bazı yorumcular “bu iktidar döneminde azmettiricilere ulaşılmasının mümkün görünmediğini” söylüyor. Suçluların korunduğu izlenimi kendiliğinden ortaya çıkmadı. Bir sürecin sonucudur bu.
Türkiye, uzun süredir hukuk devleti olmaktan çok “güç devleti” anlayışıyla yönetiliyor.
Gücü elinde tutanlar için kurallar esnetildi; yasa dışı ile yasa içi arasındaki çizgi bulanıklaştı. Gazetecilere, muhalif siyasetçilere saldırı ve suikast teşebbüsünde bulunanlardan hiç ceza alan olmadı.
Çünkü yargı siyasete bağımlı hale geldi. Ardından siyaset sermayeyle iç içe oldu.
Son halka olarak da suç ekonomisi meşrulaştı.
Yıllardır siyasetin, sermayenin ve medyanın iç içe geçtiği bu sistem, artık suç örgütlerini değil, suçla yönetilen bir düzeni konuşur hale getirdi.
Bugün mesele mafyanın varlığı değil; onun neden bu kadar rahat yaşadığı, neden bu kadar korunabildiği.
Çünkü hukuk çekildiğinde boşluğunu korku, suskunluk ve gayrimeşru çıkar ağları dolduruyor.
Türkiye’de artık mafya denilince akla sadece karanlık sokaklarda tabanca taşıyan kabadayılar gelmiyor. Yeni mafya kravat takıyor, kamu ihalelerine giriyor, televizyon ekranlarında yorum yapıyor, kimi zaman da siyaset kürsülerinde boy gösteriyor.
****
Toplumda artık güç odaklarına yakınlığı bilinen kişi ya da grupların işledikleri suçların cezasız kalacağına dair yaygın bir kanaat var.
Bu kanaati güçlendiren örnekler hafızalarda tazeliğini koruyor.
“Hesap sorulmaz” inancı, sadece adalete olan güveni değil, suç işleme eşiğini de düşürdü.
Böylece hukuksuzluk bir yönetim tarzı haline geldi.
Bir zamanlar mafyatik yapılar devletin gölgesinde var olmaya çalışırdı. Yasalar etkisiz kaldıkça güç ilişkileri derinleşiyor; yasadışılık sistemin dışına değil, içine yerleşiyor.
************************************
MHP ve Ülkü Ocakları’nda Derin Sessizlik
Avukat Serdar Öktem’in öldürülmesinin ardından ülkücü camiada derin bir sessizlik hâkim.
Cinayetin, Sinan Ateş suikastıyla ilgisi ve benzer yönleri olduğu konuşuluyor. Sinan Ateş Ülkü Ocakları Genel Başkanlığı yapmıştı. Serdar Öktem de MHP ve Ülkü Ocaklarında üst düzey görevlerde bulunmuş ve milletvekili adayı olmuş biri. Ama buna rağmen her iki cinayette de MHP ve Ülkü Ocakları yönetiminden neredeyse hiç ses çıkmadı.
Bu sessizlik, yalnızca ihtiyatlı bir tutum gibi görünmüyor. Toplumda, özellikle ülkücü tabanda “bazı şeylerin gizlendiği ve konuşulmasının yasak olduğu” hissini güçlendiriyor.
Kamuoyunda oluşan kanaat şu: MHP yönetimi, bu tür olaylarda kurumsal olarak tartışılmak istemiyor. Ancak bu tercih, partiyi iktidarın gölgesinde görünmez hale getiriyor. Hatta MHP’yi teröristbaşı Öcalan’ın taleplerinin karşılanması gibi kritik dönüşümlerde kullanılan bir aparat olarak gösteriyor.
Oysa ülkücü hareketin tabanında, “adalet” duygusu ve “vatanın birliği ve milletin bekası” fikri güçlüdür.
Kardeşlik ve dava bilinciyle yetişmiş insanlar, kendi çevrelerinden çıkan isimlerin, kendi camiasından insanların katledilmesinden sorumlu olması ihtimalinden bile çok rahatsız.
Sessizlik uzadıkça bu rahatsızlık, yerini kırgınlığa ve iç sorgulamaya bırakıyor.
****
Ülkücü taban, uzun yıllar boyunca “devletin bekası” inancıyla siyasete bağlı kaldı.
Ancak son yıllarda MHP’nin geleneksel politikasına tam zıt yöne savrulması, yaşanan güç ilişkileri, suikastlar ve derin sessizlik bu inancı sarsmaya başladı.
Çünkü insanlar artık yalnızca “kimin vurduğuna, vurulduğuna” değil, “kimin sustuğuna” da bakıyor.
Sinan Ateş ve Serdar Öktem cinayetleri, ülkücü camianın vicdanında travmatik bir etki yarattı.
Her iki olayda da kurbanlar “camiadan biri” idi; buna rağmen kendi camialarından güçlü bir sahiplenme sesi çıkmadı.
Bu durum, “bizim değerlerimiz gerçekten hâlâ geçerli mi?” sorusunu tetikledi.
Genç ülkücülerde bu sorgulama daha belirgin.
Sosyal medyada artık “lider-doktrin-teşkilat” sloganının yerini, “adalet, liyakat, vicdan” arayışı alıyor.
Bu dönüşüm sessiz ama derin: Dışarıdan bakıldığında bir sükûnet var; içeriden bakıldığında ise bir inanç depremi yaşanıyor.
************************************
AKP Kanadı da Sessiz
Sadece ülkücü çevreler değil, iktidar partisi de bu cinayetler karşısında sessiz.
Ne Cumhurbaşkanlığı’ndan ne de AKP sözcülerinden kamu vicdanını rahatlatacak bir açıklama duyuldu.
Oysa aynı çevreler, kendi tabanlarına yönelen en küçük eleştiride dahi anında sert cevaplar verebiliyor.
Bu seçici sessizlik, “bazı ölümler daha az önemli” tavrı siyasetin adalete bakışını gösteriyor.
İnsanlar artık öldürenlerin ve/veya öldürülenin hangi safta olduğuna bakılarak adalet dağıtıldığına inanıyor.
Bu inanç, devletin eşitlik iddiasını aşındırıyor; “adalet duygusu” yerini “taraftarlık duygusu” alıyor.
İktidar kanadındaki sessizlik toplumsal vicdanı kanatıyor.
Serdar Öktem ve Sinan Ateş cinayetleri, tekil suçlardan ibaret değil.
Bunlar, devletin adalet damarlarının tıkandığı, siyasetin ahlak pusulasını kaybettiği bir dönemin göstergesi.
Bugün Türkiye’de artık mesele “suçluların kim olduğu” değil; suçun neden bu kadar korunur, kollanır ve cezasız kalabildiğidir.
Bu tabloyu değiştirmek ancak toplumsal bir uyanış, korkunun yerini vicdanın almasıyla sağlanabilir.
Adaleti mahkemelerde ve toplumun ortak vicdanında yeniden inşa etmeliyiz.
Türkiye’nin bugün en büyük ihtiyacı, güçlü liderler değil, güçlü kurumlar, cesur hukukçular ve adalete inancını kaybetmemiş insanlardır.
Çünkü, MİLLETİ HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ YAŞATIR.
