Oğuz Çetinoğlu: Çeşitli vesilelerle şahsınıza takdim edilen pek çoğu çok değerli, hattâ paha biçilmez nâdide armağanlarınızı Gebze Güzeller Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan Âdem Ceylan Final Meslek Lisesi bünyesindeki ‘Akkan Suver Müzesi’ne bağışladınız ve törenini Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirdiniz. Hayırlı olsun.
Törenin, neden müzede değil de Boğaziçi Üniversitesi’nde yapıldığını merak edenler olmuştur. Sohbetimize, onların merakını gidermekle başlayabilir miyiz?
Dr. Akkan Suver: Neden Boğaziçi Üniversitesi, buyurmuşsunuz. Arz edeyim. Müze henüz yüzde doksan civarında bitti. Bu ay sonu son rötuşlarını yapıyoruz. Kısmet olursa Aralık ayının ilk haftasında açacağız. Müze çalışmalarımızın duyulması dolayısıyla böyle bir dâvet oldu. İcâbet ettim. Tanıtımı ve müzeler camiası arasında duyulması açısından iyi de olduğunu söyleyebilirim.
Çetinoğlu: Meraklı okuyucular adına teşekkür ederim.
Ölüm, soğuk bir kelime… Çok kişi bu kelimeyi kullanmak istemez, kullananlardan da uzak durur. Hâlbuki ölüm, hayatın değişmez ve şaşmaz vakıasıdır. Dünyâya gelen herkes yaşasaydı, kimse ölmeseydi… dünyâ hayatı nice olurdu? Düşünmek gerek. Ölüm güzel bir vakıa olmasaydı, Peygamber Efendimiz ölmezdi. İnsanlar, ebedî âleme intikal ettikten sonra da yaptığı iyi işlerle anılabilmek için güzel ve faydalı işler yapıyor. Bu işlerle dünyâ hayatını güzelleştiriyor. O güzellikleri paylaşanlar için, hizmet maksadıyla yapılan hayır işlerinden faydalananlar için büyük nimet.
‘Dünyâda tek hakikat ölümdür’ denilir. Bu sözün doğruluğu tartışılabilir. Çünkü ölen bedendir. Ruh yaşamaya devam eder. İnsan, toprağa verildiğinde değil, adının anılmadığı zaman ölmüş demektir. Yaptığı iyiliklerle, vatana ve millete hizmetleriyle anılan, adından bahsettiren insan, yaşamaya devam ediyor demektir. Mânevî varlığı her zaman ve her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter.
Soğuk bulunan o kelimeden hoşlanmayanlara saygının gereği, meseleyi noktalayıp, müzeye dönersek efendim…
100+1 İz Bırakanlar Konferans ve Sergisi münâsebetiyle Doç. Dr. Mutlu Erbay ve Prof. Dr. Fethiye Erbay tarafından Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenen etkinlikteki konuşmanızı, orada bulunmak fırsatını elde edemeyenle için özetler misiniz?
Dr. Akkan Suver: Müzeler dünü yarına intikal ettiren hâtıraların huzur evleridir. Konferansta Hv. Albay Seyran Gamsız İstanbul Hava Müzesi’ni anlatırken, İnal Aydınoğlu da yaptırdığı hayır kurumları hakkında bilgi sunumunda bulundu. Sıra bana geldiğinde Sayın Prof. Dr. Fethiye Erbay’ın takdir ölçüleriyle bulunmanın büyük mutluluğu içinde hazır bulunanları saygıyla selamladıktan sonra, beni hüzünlendiren bir hâtıramı naklettim:
Fırsat buldukça Beyazıt Meydanı’nın altında bulunan Çınaraltı Kahvelerinin devamındaki Sahaflar Çarşısına giderim.
Orada eski kitaplar arasında vakit geçirmek beni her zaman dinlendirmiştir.
Gene bir gün Sahaflar Çarşısı ziyaretimde, yerde 1969 yılında yazdığım kitabımı gördüm.
Takdir ettikleri fiyat olan on lirayı ödedim. Kitabımı yerde sürünmekten kurtardım.
Ağabey bir meslektaşıma imzalayıp sunduğum kitabım, onun vefatından sonra varisleri tarafından ya satılmış ya da sokağa atılmıştır.
Çetinoğlu: Kitaba meraklı aile reisi vefat ettiğinin kırkıncı veya elli ikinci günü okunan mevlidinden sonra eşyalarının dağıtımı hazırlığı başlar, takım elbiseler, gömlekler, kravatlar, kazaklar ve çoraplar ile ayakkabılar mahalledeki ihtiyaç sâhiplerine dağıtılır.
Sıra kitaplara gelmiştir. Kimileri okullara götürüp teslim eder, kimileri atar, kimileri de (alıcı bulursa) satar. Alacağı para için değil. Fuzulî işgalciden kurtulmak için. Boşalan yere, kristal vazolar, gümüş tepsiler yerleştirilir.
Devam buyurur musunuz?
Dr. Suver: Bir ömür boyunca itina ile toplanmış kitaplar, sâhiplerinin ölümünden sonra tâlihsiz bir şekilde muhtelif ellere gidiyor. Hiç şüphe yok ki, kıymet bilmezlerin hor görüşlerinde günün birinde yok oluyorlar.
Bu düşünce sâhip olduğum kitapların akıbeti ile ilgili olarak beni uzun süre meşgul etti.
Evlatlarım beş bin civarında kitabımı nasıl muhafaza edebileceklerdi?
Nerede barındıracaklardı?
Bu düşüncemi uzun uzun değerli dostlarımla paylaştım.
Gene böyle bir sohbetimiz sırasında dostum Prof. Dr. Ali Bardakoğlu ile konuyu konuşurken, ‘29 Mayıs Üniversitesi’ne bağışlamayı düşünür müsün?’ diye sordu. O zaman Üniversite’nin Mütevelli Heyet Başkanlığı’nı yapmaktaydı.
Kabul ettim.
Ama kitapların evden çıkmasına eşim de ben de çok üzüldüm.
Kitapları hediye etmiştim.
Çetinoğlu: Hediye edecekleriniz bitmemiştir…
Dr. Suver: Bitmedi… Bu arada başkanlığını yaptığım Marmara Grubu Vakfı’ndan dolayı geride bıraktığım 28 yılda aldığım hediyeleri, nişanları, cübbeleri, kaftanları, hâtıra eşyaları, şapkaları, madalyaları ne yapacaktım?
Onları şimdilik muhafaza ediyordum. Ama yarın akıbetleri ne olacaktı? Değerli arkadaşım Oğuzhan Ceylan, Gebze Güzeller Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan yönettiği Âdem Ceylan Final Meslek Okulu’nda bir müze oluşturmayı teklif ettiğinde samimiyetle itiraf etmeliyim ki, dünyâlar benim oldu.
Bugün mütevazı ama o nispette anlamı olan bana göre pek değerli hâtıraları sergilemenin, gözler önüne sermenin engin mutluluğu içindeyim.
Çetinoğlu: Neler vardı?
Dr. Suver: Mütevazı Müzemizde yurt içinden ve dışından sunulan armağanları bulabilirsiniz. Süleyman Demirel’in imzalı fötr şapkasını, Atatürk’ün ebediyete intikal ettiği günün gazetelerini, Patrik Bartholomeos’un Asası’nı, Papa Benedictus’un Süryani Katolik Patrik Vekili Monsenyör Yusuf Sağ’a armağan ettiği Papalık Tacı’nı, Azerbaycan Şeyh-ül İslamı Allahşükür Paşazade’nin armağanlarını, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in, Karadağ, Makedonya, KKTC Cumhurbaşkanlarının hediyeleri ile Azerbaycan’dan, Özbekistan’dan Kırgızistan’dan, Fas’tan, Afganistan’dan hediye edilen cübbe ve kaftanların yanı sıra Balkan ülkelerinden verilen hediyeleri de görebilirsiniz.
Yüz civarında özel fotoğrafın da yer aldığı Müze’de Özbekistan, Çin Halk Cumhuriyeti, Azerbaycan, Moğolistan, Karadağ ve Balkanlara ait sayısız özel eşya da bulunmaktadır.
Gene Müze’de Süleyman Demirel’e, Alparslan Türkeş’e ait hâtıra eşyalarının yanı sıra şahsıma sunulan Etem Çalışkan’ın el yazması Büyük Nutuk’u, Elmalı Hamdi Yazır’ın el yazması Kur’ân-ı Kerim’i, Karaman Ortodoks Türklerinin Türkçe İncil-i Şerifi, Kâbe’nin ve Kudüs’ün tamamını anlatan dev kitapları, Romanya’dan, Azerbaycan’dan ve Kırgızistan’dan Fahri Doktoraların cübbeleri ile sayısız kaftan ve geleneksel giysiler de sergileniyor.
Ayrıca Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinden gelen orijinal hediyeler ile İlham Aliyev’in imzalı kravatı, Karabağ Kravatı ve hediyeler görenlerin dikkatini çekmektedir.
Çin Halk Cumhuriyeti’ne ait muhteşem hediyeler ve KKTC’ye ait hâtıralar ise ayrı bir dikkat merkezi oluşturmaktadır.
Karadağ’a ait eski paralar, İsmet İnönü, Celal Bayar ve Alparslan Türkeş’e ait kitaplar da görülmesi gereken hâtıralar arasında yer almaktadır.
Bütün bunları sıraladıktan sonra önemle belirtmek isterim ki, Müzeler târihin sessiz şâhitleridir. Müzeler düne, bugüne ve yarına yaşayarak intikal eden ölümsüz kuruluşlardır.
Gene Müzeler; eşyaların kıymetini bilenlerin, hâtıralara değer verenlerin sessizce târihe şâhitlik ettikleri mekânlardır.
Bir başka deyişle Müze dünü yarına intikal ettiren hâtıraların huzur evleridir.
Bu düşüncenin yaşamasına önderlik eden muhterem Fethiye Erbay Hanımefendi’ye târihin dünden bugüne, bugünden yarınlara intikalindeki yüksek hizmetlerinden dolayı teşekkür ederek sözlerimi bitirdim.
Çetinoğlu: Çok mükemmel, muhteşem. Tebrik ederim. Konuşmanız berceste cümlelerle kulakları ve gönülleri dolduruyor. İfâdelerinizi gölgede bırakmayacak ve fakat kelimelerinizin parlaklığını yansıtan bir çerçeve içerisinde nâdide bir tablo gibi müzenin bir köşesini süslese yeridir.
Candan tebrik diyorum.
| Dr. AKKAN SUVER: Dr. Akkan Suver, 1998 yılından beri uluslararası alanda faaliyet gösteren Marmara Grubu Vakfı’nın Genel Başkanlığı’nı yapmakta olan Dr. Akkan Suver; Mayıs 2008 ile Aralık 2019 tarihleri arasında İstanbul’da Montenegro (Karadağ) Devleti’ni on iki yıl Fahri Konsolos olarak temsil etti. 2020 yılının Ocak ayında Dr. Akkan Suver, Montenegro (Karadağ) Devleti’nin İstanbul’da resmi konsolosluk açması ile görevinden ayrıldı. Fahri Konsolosluk görevini yaptığı süre zarfında Dr. Akkan Suver, Türkiye’nin ilk ve tek Basın Kartlı Gazeteci diplomat unvanına sahipti.1998 yılından beri aralıksız olarak gerçekleşen ve uluslararası alanda bir prestij birlikteliği olarak benimsenen Avrasya Ekonomi Zirveleri’nin kurucusu olan Dr. Akkan Suver; Barış ve Kültürlerarası diyalog çalışmalarıyla dünyada kabul gören bir sivil toplum önderidir. Dr. Akkan Suver, 2001 yılında Azerbaycan Tefekkür Üniversitesi tarafından Fahri Doktora, 2010 yılında Kırgızistan Bişkek Üniversitesi tarafından Fahri Profesörlük, 2013 yılında Romanya Köstence Devlet Denizcilik Üniversitesi tarafından Fahri Doktora unvanı ile taltif edilmiştir.Geride bıraktığımız yıllarda, Türkiye’de başlattığı daha sonra uluslararası barış alanında gerçekleştirdiği kültürlerarası diyalog çalışmalarından dolayı 2007 yılında Papa 16. Benedict tarafından Papalık Madalyası ile onurlandırılan Dr. Suver’e bugüne kadar Azerbaycan Devleti tarafından TERAKKİ MADALYASİ (2006) ile DOSTLUK ORDENİ (2011), Moğolistan Devleti tarafından CENGİZ HAN MADALYASI (2006), GÜMÜŞ YILDIZI MADALYASI (2009) ve KUTUP YILDIZI MADALYASI (2012) verilmiştir.2011-2012 yıllarında merkezi Bükreş’te bulunan Karadeniz Hazar Denizi Uluslararası Vakfı (BSCIF) dönüşümlü Başkanlığını yaptı.2012 yılında Akkan Suver’in “MONTENEGRO” kitabı yayınlandı.Akkan Suver’in “MONTENEGRO” kitabı Karadağ dilinde Prof. Dr. Şerbo Rastoder’in önsözüyle, Podgorica’da yayınlandı.Kültürlerarası Diyalog çalışmaları ile uluslararası alanda kabul gören Dr. Akkan Suver’e 14 Şubat 2013’de Balkan Barış Kulübü tarafından BALKAN BARIŞ MADALYASI verilmiştir.14 Ekim 2014 tarihinde Dr. Akkan Suver’e Moldova Gagavuzya Yeri’nin en yüksek Nişan’ı olan “GAGAVUZYA YERİ ORDENİ” verilmiştir.20 Kasım 2014 tarihinde Komünizm’in bitişinin 25. Yılı münasebetiyle, Dr. Akkan Suver’e Bükreş’te Romanya Başbakanı Victor Ponta tarafından “ROMANYA DEVLET NİŞANI” verilmiştir. 23 Kasım 2014 tarihinde Dr. Akkan Suver’e Viyana’da Viyana Ekonomi Forumu tarafından “STRATEJİK PARTNER ÖDÜLÜ” eski Şansölye Dr. Erhard Busek tarafından verilmiştir.17 Aralık 2014 tarihinde Romanya’nın Ankara Büyükelçisi Radu Onefrei, Dr. Akkan Suver’e “TÜRK-ROMEN İLİŞKİLERİ DOSTLUK ÖDÜLÜ”nü kendi eliyle sunmuştur.21 Ocak 2014 tarihinde Gagavuzya Başkanı Mihail Formuzal, Gagavuzya’nın Moldova Parlamentosunca 23 Aralık 1994 tarihinde kabul edilen Özerkliği’nin 20. yılı münasebetiyle tertiplediği etkinlikler çerçevesinde Dr. Akkan Suver’e, “20. YIL HÜRRİYET MADALYASI” sundu.2016 yılında Azerbaycan Devleti tarafından “ENERJİ İŞÇİSİ” nişanıyla onurlandırıldı. Gene aynı yıl Slovenya’da bulunan Hayat Boyu Eğitim Akademisi tarafından “Bilge Büyükelçi” diploması verildi.2017 yılında İstanbul İstinye Üniversitesi Akademik kadrosuna intisap etmiştir.2017 yılında Dr. Akkan Suver, 20. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni gerçekleştirdi.9 Haziran 2017 günü Arnavutluk Devleti, Cumhurbaşkanı Bujar Nishani eliyle Dr. Akkan Suver’e “DEVLET SİVİL LİYAKAT NİŞANI” verdi.Gene 2017 yılında Dr. Akkan Suver’e, Avusturya Devleti Viyana Ekonomik Forumu tarafından Balkanlarda ortaya koyduğu Barış ve Diyalog çalışmalarından dolayı Yılın Stratejik Partneri Ödülü sunuldu.2018 yılında Romanya Kraliçesi Majeste Margareta tarafından KRALİYET MADALYASI ile taltif olunmuştur. 11-12 Nisan 2018 günleri 21. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni başarıyla yönetmiştir.12 Kasım 2018 günü Ankara’da Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen tarafından “AVUSTURYA DEVLETİ ALTIN ŞEREF MADALYASI” ile onurlandırıldı.18 Kasım 2018 günü Viyana’da Viyana Ekonomik Forumu’nun Şeref Konuğu olarak açılışını yaptı.6-7 Şubat 2019 günleri İstanbul’da 22. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni başarıyla yönetti.3 Mart 2019 Merkezi Sofya’da bulunan Uluslararası Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma Vakfı tarafından Marmara Grubu Vakfı Genel Başkanı Dr. Akkan Suver’e ÜSTÜN HİZMET MADALYASI verildi.21 Mart 2019 günü Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov tarafından “ÜSTÜN HİZMET MADALYASI” verildi.2020 yılının Ocak ayında 12 yıldır sürdürdüğü Karadağ İstanbul Fahri Konsolosluk görevinden, İstanbul’da resmi konsolosluk açılması münasebetiyle ayrıldı.6-7 Ekim 2020 günleri, koronavirüs salgınına rağmen 47 ülkenin katılımıyla (Kuşak ve Yol Girişiminin Aydınlığında) başlığıyla 23. Avrasya Ekonomi Zirvesini tertipledi.16 Aralık 2020 günü Karadağ Devleti tarafından yeniden Balıkesir Fahri Konsolosluğuna atandı.24 Aralık 2020 günü Azerbaycan Devleti Diaspora Bakanlığı tarafından Karabağ Harekâtında gösterdiği dayanışmadan dolayı TEŞEKKÜRNAME BERATI ile onurlandırıldı.5 Mart 2021 günü Montenegro (Karadağ) Cumhurbaşkanı Milo Dukonovic, Podgorica’da düzenlenen bir merasimle Dr. Akkan Suver’i Montenegro (Karadağ) Vatandaşı yaptı. Aynı Törende Cumhurbaşkanı Milo Dukonovic Dr. Akkan Suver’e Montenegro (Karadağ) LİYAKAT MADALYASI sundu ve Pasaportunu verdi.8 ve 9 Temmuz 2021 günleri pandemiye rağmen Dr. Akkan Suver “İnsanlık daha iyisini hak ediyor” temasıyla 24.Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni gerçekleştirdi. Zirve’ye 42 ülke katıldı.Azerbaycan Gazeteciler Birliği Dr. Akkan Suver’e 24 Avrasya Ekonomi Zirveleri sırasında “EMEKTAR JURNALİST ALTIN MADALYASI” verdi.13 Ağustos 2021 günü Çin Halk Cumhuriyeti Dr. Akkan Suver’i Türkiye Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerinin 50. yıl dönümü münasebetiyle iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesi konusundaki çalışmalarından dolayı “ALTIN KALEM” ile onurlandırdı.7, 8, 9 Haziran 2022 günleri 25.Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni 43 ülkenin katılımıyla gerçekleştirdi. Aynı Zirve’de kendisine Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Sevgi ve Barış Birliği tarafından “BARIŞ MADALYASI” verildi. Gene aynı Zirve’de Dr. Akkan Suver’e Azerbaycan Cumhuriyeti tarafından FAHRİ DOKTORA ve VECTOR NİŞANI verildi. 2022 yılının Ağustos ayında “80 Yaşın Ardından” adlı kitabı yayınlandı.13,14,15 Mart 2023 günleri İstanbul’da 44 ülkenin katılımıyla 26.Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni tertipledi.10 Kasım 2023 günü Akkan Suver’in yeni kitabı “Keşkesi Olmayan Bir Geçmiş “adıyla yayınlandı.12 Kasım 2023 günü Viyana Ekonomik Forumu’nun açılışını yaptı.4 Ararlık 2023 günü Çin’in Guandong şehrinde Dünya Medya Konferansı’nın açılışını yaptı.21-22 Şubat 2024 günleri Dr. Akkan Suver 45 ülkenin katılımıyla 27. Avrasya Ekonomi Zirvesi’ni tertipledi.4 Mart 2024 günü Dr. Akkan Suver’e merkezi Birleşmiş Milletler ’de olan FOWPAL (Sevgi ve Barış Federasyonu) tarafından SEVGİ VE BARIŞ MADALYASI verildi.6 Nisan 2024 Akkan SUver’in “80 Yılın Ardından” kitabı Azerbaycan dilinde Bakü’de yayınlandı.15 Mayıs 2024, (PABSEC) Karadeniz Ekonomik İş Birliği Teşkilatı Parlamenterler Asamblesi, dönem başkanı Arnavutluk Meclis Başkanı Lindita Nikolla ve Genel Sekreteri Prof. Dr. Asaf Hadjıyev tarafından Tiran’da ONUR MADALYASI verildi.6 Ağustos 2024 Dr. Akkan Suver’e MOĞOLİSTAN DEVLETİ ONUR MADALYASI verildi. Moğolistan Ankara Büyükelçisi tarafından İstanbul’da büyük bir törenle takdim edildi.Dr. Akkan Suver, geride bıraktığımız yıllar içerisinde ulusal ve uluslararası çeşitli kuruluşlar tarafından yılın gazetecisi, yılın sivil toplum örgütü lideri gibi unvanlara layık görülerek taltif edilmiştir.Geride bıraktığımız yıllarda Azerbaycan’da, Çin Halk Cumhuriyeti’nde, Romanya’da, İspanya’da, Avusturya’da, Moldova’da, Gagavuzya’da, Moğolistan’da, Kırgızistan’da, Özbekistan’da Makedonya’da, Karadağ’da, Bulgaristan’da, Polonya’da, Slovenya’da, Arnavutluk’ta, Montenegro’da, İtalya’da, Fransa’da, Belçika’da, Yunanistan’da, Türkmenistan’da, Surbistan’da, Gürcistan’da ve Birleşmiş Milletler’de katıldığı çeşitli uluslararası toplantılarda Türk sivil toplumunun görüşlerini aksettirdi.Gene Türk sivil toplumu adına Azerbaycan’da, Özbekistan’da, Bulgaristan’da, Kırgızistan’da, Kazakistan’da, Gürcistan’da ve Ukrayna’da çeşitli zamanlarda gerçekleştirilen seçimlerde ‘Gözlemci’ statüsünde yer almıştır.Türkiye’nin tanınmış gazeteci ve yazarlarından olan Dr. Akkan Suver’in kitapları Türkçe’nin dışında Azerice, İngilizce ve Karadağ’ca dillerinde de yayınlanmıştır. Halen İzmir’de yayınlanan Gözlem Gazetesi’nde makale yazmaktadır. |
