Başlıktaki sözü söyleyen bir Amerikalı. Hem de sıradan bir ABD vatandaşı değil. ABD’nin Avrupa Kuvvetleri Komutanlığı (EUCOM)’a bağlı, ABD’nin Avrupa ve 7’inci Ordusu olarak bilinen Kara Komutanlığı’nın önceki dönem (2014-2017) komutanı Ben Hodges.
Hodges Türkiye’ye yabancı değil. 2010 yılında NATO’nun tek Kara Kuvvetleri Komutanlığı Karargâhı haline getirilen İzmir Şirinyer’deki Müttefik Kara Komutanlığı’na atanan ilk isim.
Hodges’in, S-400 füzelerinin Türkiye’ye gelmesinin ardından yaptığı, açıklamasından benim en çok dikkatimi çeken kısmı şöyle:
“S-400 alımının Türkiye’nin kurumsal kararı değil, Erdoğan’ın kişisel siyasi tercihi olduğunu” öne süren Hodges,
“Erdoğan’dan sonrasını düşünerek hareket etmeliyiz.
Türk-ABD ilişkilerinin 1.0 versiyonu muhtemelen bu yaz ölecek. Türk-ABD ilişkilerinin 2.0 versiyonunu ve Erdoğan’dan sonraki hayatı düşünmeye başlamamız gerekiyor” dedi.
Hodges, “Peki ya Erdoğan yönetimde kalmaya devam ederse?” sorusu üzerine de şunu söyledi:
“Bu büyük bir zorluk ve ciddi bir risk. Ama umuyorum ki, iki taraf da yeni bir jeostratejik çerçeveden hareket eder. Türkiye’yi kaybetmeyi göze alamayız.”
Odatv’de Müyesser Yıldız‘ın yazdığı bu bilginin dikkatlerden kaçmaması lazım.
Çünkü bu türden adamların açıklaması resmi olarak ifade edilmesinde sakınca duyulan hallerde ABD’nin görüşünü yansıtan beyanlar olabiliyor.
***
Türkiye’de siyasi değerlendirmeler genellikle bilgi, analiz ve mantık yürütme üzerinden değil, daha çok duygular üzerinden yapılır.
Bu bakımdan Tayyip Erdoğan hayranlarının çoğu “O’nun adeta ölümsüz olduğuna, yorulmaz, yanılmaz, yenilmezliğine” inanmıştır.
Erdoğan karşıtlarının bir kısmı dahi O’nun “yanılan, yanlış yapan bir insan olduğunu” bilir. Ama öğrenilmiş çaresizlik içerisinde olduklarından onlar da Erdoğan’ın “yenilmez ve ölümsüz” olduğu kanaati içindedir.
Buna karşılık ABD’li yetkililer duygusal değildir. Bir takım bilgilere dayanarak veya bazı projeler tasarlayarak geleceğe dair planlar yapıyor olabilirler.
Hadi iyimser olalım, belki de Anayasa ve demokrasi kurallarına göre meşru görev süresinin bitmesine göre plan yapıyorlardır diyelim.
*******************************
Anayasaya Göre Erdoğan Dönemi Nasıl Sona Erer?
Erdoğan’ın sağlığı üzerinden yapılan spekülasyonları ve “dış güçlerin” planlarına dair üretilen “komplo teorilerini” bir yana bırakalım.
Hastalık veya ölüm gibi olağanüstü bir sebep olmazsa, normal olarak Erdoğan sonrası ne zaman başlayabilir?
T.C. Anayasasının 101. Maddesine göre, “Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.”
R. Tayyip Erdoğan 10 Ağustos 2014 ve 24 Haziran 2018 iki defa seçildi. Normal şartlarda 2023 yılında görev süresi dolacak. Bir daha aday da olamayacak.
Fakat erken seçim olursa iş değişiyor.
Bu durumda Anayasa’nın 116. Maddesi’nde yer alan “Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir” hükmü devreye giriyor.
Cumhurbaşkanının ikinci döneminde, TBMM erken seçime karar verirse, Cumhurbaşkanı bir daha aday olabilir! Bunun için 360 milletvekilinin erken seçime “evet” demesi gerekiyor. Şu anda AKP+MHP milletvekili toplamı 340 olduğu için, muhalefet destek vermeden TBMM erken seçim kararı alamaz.
Fakat Cumhurbaşkanının ikinci döneminde, erken seçime Cumhurbaşkanı tarafından karar verilirse, mevcut Cumhurbaşkanı (Erdoğan) bir daha aday olamaz!
Ben mevcut ekonomik kriz şartlarında iki sene içinde erken seçim beklemiyorum. İktidar bu şartlarda seçime girmek istemez. Muhalefet de ekonomide düze çıkmak için gerekli acı reçeteyi mevcut iktidarın vermesini bekleyeceğinden erken seçim istemez.
Eğer iki yıl içerisinde ekonomide bir toparlanma sağlanabilirse hem iktidar ve hem de muhalefet erken seçim isteyebilir.
İktidar yani Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanlığı süresinin bir kere daha uzaması için, muhalefet ise iktidarı (AKP/Erdoğan’ı) devirmek için erken seçim isteyecektir.
Bu durumda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olarak görev yapabileceği süre için matematik olarak 3 ihtimal var:
Erken seçim olmazsa: 4 yıl,
İki yıl sonra erken seçim olur ve Erdoğan aday olamaz veya aday olur da seçilemezse: 2 yıl,
İki yıl sonra erken seçim olur ve Erdoğan aday olur ve seçilirse: 7 yıl.
Bence sadece ABD değil, içeride de siyasi hesap yapanların gözettiği en önemli husus bu.
Yeni kurulacağı söylenen iki partinin de zamanlamasını bu hesaplara göre yaptığından kimse kuşku duymasın.