Önceki yazımda, Türkiye’nin en borçlu belediyesi olan, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 6 milyar TL borcunun kaynağının Yuvacık Barajı olup olmadığını anlamaya çalışmıştık.
Yuvacık Barajının maliyetinin emsallerinden çok fazla olduğu, bunun “gelir garantili Yap İşlet Devret” finansman modeli yüzünden olduğu kanaatimi paylaştım.
Zaten Sayıştay Raporunda, İzmit Su Projesi’nin isale hattı ve su arıtma tesisi maliyet bedellerinin benzer projelere nazaran 3 ila 9 kat daha yüksek olduğu iddia edilmişti.
Proje için alınan 860 milyon USD kredinin KDV ve faizler dâhil maliyeti: 2 milyar 300 milyon USD oldu.
Aynı finansman modeliyle yaptırılan Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli, Şehir Hastaneleri, 3. Havaalanı gibi dev projelerin maliyetlerinin emsallerinden aynı şekilde 3 ila 10 kat fazla olması tesadüf değil.
Maliyeti yüksek de olsa, bugünkü 6 milyar TL borcun 2004 öncesi Sefa Sirmen’in başkan olduğu CHP’li belediyeden kaldığını açıklamaya yetmiyor.
2014 yılında yazdığım yazıdan alıntı yaparak, bu konuda Sefa Sirmen’in iddialarını hatırlayalım:
CHP İzmit Belediye Başkan Adayı Sefa Sirmen bana bir belge verdi.
İbrahim Karaosmanoğlu Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı olduktan sonra oluşturulan 23.12.2005 tarihli bu belge “Uzlaşma Komisyonu Kararı“. Başta İbrahim Karaosmanoğlu olmak üzere, Hazine, İller Bankası, Sayıştay, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları, DPT ve SSK yetkililerinin imzası var.
“Uzlaşma Komisyonu Kararı” ile Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile yan kuruluşlarının (İzgaz, Kent Konut, Belde A.Ş., İzaydaş, Kent Sigorta, Altınnal, Antikkapı) devlete olan borçlarının dökümü çıkarılmış. Yani Karaosmanoğlu’na devredilen borç tespit edilmiş.
Buna göre Karaosmanoğlu’nun devraldığı borç tutarı 3,11 milyar TL. (1,7 milyar TL anapara + 1,4 milyar TL yeniden değerleme tutarı)
2005 yılının döviz kuruna göre (1 USD = 1,35 TL) 3,11 milyar TL toplam borç 2,3 milyar USD‘ye tekabül ediyor.
Sirmen’in Belediye Başkanlığından sonra görev yapan CHP’li Hikmet Erenkaya (2002-28.03.2004) ve AKP’li İbrahim Karaosmanoğlu’nun (29.03.2004-23.12.2005) arası SGK, Stopaj ve Şirket borçları da bu rakama dâhil edilmiş. Sirmen AKP’nin bu döneminin borçlarının 300-400 milyon USD olabileceğini düşünüyor.
Sirmen çok kabaca bir hesap yaparak kendi döneminde yapılan ve yeni yönetime devrettiği İzgaz’ın satışından 559 milyon USD gelir elde edildiğini ve İSU‘nun 2004-2014 arası yaklaşık 1 milyar USD gelir elde ettiğini, bu gelirlerin bıraktığı borçlardan düşülmesi gerektiğine işaret ediyor. (2014-2018 arasında da İSU’nun ne kadar gelir sağladığını da Karaosmanoğlu açıklarsa iyi olur.)
Böylece Sirmen, Karaosmanoğlu’na sıfıra yakın bir borç bıraktığını iddia ediyor.
Dahası Sefa Sirmen “artık Belediyenin en önemli gelir kaynağı Yuvacık Barajıdır, (2014 rakamlarıyla) yıllık geliri 400 milyon USD ve barajın değeri 8 milyar USD‘dir” diyor.
Yani Sefa Sirmen, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 6 milyar TL’lik devasa borcunun tamamının, AKP’li İbrahim Karaosmanoğlu tarafından yapıldığını iddia ediyor.
************************************
Karaosmanoğlu Bu İddiayı Cevaplamalı
2014 yılındaki yazılarıma KBB Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu veya KBB yetkililerinden bir cevap verilmedi. Bu defa cevap vereceklerdir ümit ediyorum.
Marmaray yapımına yetecek kadar müthiş bir borç yapıldığı halde, Kocaeli’de bu çapta büyük eser veya eserler yapılmadığını biliyoruz.
O halde tekrar soralım: 6 MİLYAR TL NEREDE?
***
Nasrettin Hoca fıkrasındaki gibi. Hoca aldığı bir kilo eti “kedi yedi” diyen eşine inanamaz. Kediyi tartar bir kilo gelir. “Hanım bu kediyse et nerede, bu et ise kedi nerede?” dediği gibi bir durum var.
Eğer Sirmen’in açıklamaları doğruysa, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu “6 milyar lira ile ne yaptınız?” sorusuna anlaşılır net açıklama yapmak zorundadır.
Yapılanlar borcu izah etmiyorsa, cevabı aranan soru şu olacak: Eti kim yedi?
Biz bu tartışmanın siyasi tarafı değiliz. Yazıda ismi geçenlere karşı olumlu veya olumsuz bir ön yargımız bulunmamaktadır.
Maksadımız seçim öncesi böylesine temel bir konunun aydınlatılmasına yardımcı olmaktan ibarettir.
Seçim öncesi bunu öğrenmek seçmenlerin en tabii hakkıdır.
Dilerim mantıklı ve makul açıklamalar yapılır. Biz de yayımlarız.
************************************
Bugünkü Borç Karaosmanoğlu’nun Harcamalarının Eseri
İbrahim Karaosmanoğlu “2004 tarihinden itibaren hiçbir hizmet ve yatırımı için Belediye olarak borç almadık” diyor.
Demek ki, Karaosmanoğlu 14 yıl içinde önceden devraldığı borçları ödememiş, o dönemde yapılan yatırımlardan İZGAZ’ın satışından elde edilen gelir ile İSU’nun Yuvacık Barajından su satışından elde edilen paraları harcamış.
Önceliği 2004 öncesinin borçlarını ödemek olsaydı, sonraki harcamaları için yine 6 milyar TL civarında bir borç almış olacaktı. Yani bugünkü borcun tamamı Karaosmanoğlu’nun harcamalarının eseri.
Ben olayı böyle anladım.
Taraflar farklı iddialara sahipse açıklamalarını yayımlamaya hazırım.