Küçük Türk toplulukları tarih, sosyoloji ve strateji meraklıları için tam bir meşher..
107 – KÜÇÜK TOPLULUKLAR (Devamen İkinci Kısım) :
- DERİLÜLER – İran’ın kuzeybatısındaki Astara (Ansarud) Ormanlarında yaşayan Derilüler Anadolu’daki Bozulus aşiretlerindendirler. Sayıları birkaç bin kadardır.
- DİDOLAR – Çez’ler olarak da bilinir. Dağistan’da Andi-Koysu Nehrinin üst taraflarında yaşarlar. Sayıları 10 bin kadardır.
- DONGSİANG MOĞOLLARI – D.Türkistan’ın Kansu bölgesinde yaşayan Müslüman topluluklardandırlar.
- EVENKLER – Eski adıyla Tunguzlar. 40 bini Rusya’da (Sibirya, Sakha, Buryat ve Evenk Özerk Yöresi), 32 bini Çin’de (İç Moğolistan) olmak üzere toplam sayıları 75 bin civarındadır.
- EYNALLULAR / İNALLILAR – Hamse Türklerinden olup İran’da Şiraz’ın güneydoğusunda yaşamaktadırlar. Sayıları 20-25 bin civarındadır.
- FÜYULAR – Füyu Kırgızları olarak da bilinirler, kendilerine özgü bir dille konuşurlar. Çin’de yaşarlar ve sayıları bin kadardır.
- GOUDARİLER / GÖDERLİLER – İran’ın Cürcan / Gürgen Eyaleti’nde yaşayan ve Temirtaşlarla akraba bir topluluk. Sayıları 20 bin civarında.
- GRIZLAR – Azerbaycan Guba’da kendi adlarıyla isimlendikleri köyde yaşarlar. Sayıları 5 bin kadardır ve farklı lehçeleri vardır. Kır-ız kelimesinden bozma..
- HINALIK – Azerbaycan’ın Guba Bölgesinde nerdeyse her köyde ayrı bir dil var. Hınalıkça da bunlardan biri. Hınalıkların sayısı ise 2-3 bin civarında.
- HOTONLAR – Kazak & Kırgız karışımıdırlar. Müslüman olup 10 bin kişi olarak Kuzeybatı Moğolistan’da yaşarlar.
- HÜDABENTLÜLER – İran’ın Hemedan Eyaleti’nde yaşayan Şiî Türklerdendirler. Sayıları 12 bin civarındadır.
- İLİLER – Çin’in İli yöresinde yaşayan ve ayrı bir Türkçeye sahip birkaç yüz kişilik bir topluluk. Kore’deki İlu yerlileriyle akrabadırlar.
- İMARLULAR – İran’da başkent Tahran’ın güneyindeki Varamin’de yaşayan Sayıları 10 bin civarındadır.
- İTELMENLER – Diğer adıyla Kamçadallar yani Kam-çatka-lılar. Sayıları 3 bin kadardır.
- KAÇLAR – Abakan Vadisinde Kas Irmağı boylarında otururlar. Sayıları 25 bine yakındır.
- KAMASİNLER – Samoyetlerin ve Karagasların bir koludur. Krasnoyarsk Eyaletini Man ve Kan ırmakları civarında yaşarlar.
- KANDAKLAR – Yenisey ile Çulım Irmağı arasında yaşarlar.
- KARAÇORLULAR – İran’ın Nişabur bölgesinde yaşarlar, sayılarıysa 160 binden fazladır.
- KARAGANLAR / KARAGASLAR – Sayan Dağları doğusunda ve Yenisey Irmağı kenarında yaşayan eski Türk halklarından olup sayıları bin civarındadır.
- KARAGÖZLÜLER – Ahmet Caferoğlu Hoca’ya göre Fars ve Hemedan Eyaletlerinde yaşamaktalar. Hacivat olmasa da Karagöz bu kökten geliyor olabilir.
- KARAYÎLER – İran Horasanı’nda yaşayan Türkler. Musevî Karay Türkleriyle aynı köktendirler. Sayıları 50 bine yakındır.
- KENGERLÜLER – İran’da Tahran, Varamin ve Kum civarında yaşayan Türk topluluğu. Bir kısmı da Azerbaycan’da Gence’de yaşıyor. Sayıları 50 bin civarındadır.
- KETLER – Orta Sibirya’da (Krasnoyarsk) yaşayan ve Amerikan Kızılderilileriyle aynı dili (Atabaşkanca) konuşan Ketlerin sayısı bin 500 civarındadır. Şamanist Ostyakların bir koludurlar.
- KIZILLAR – Hakas Türklerinden olup Ak ve Kara Yüs Ormanları boylarında yaşarlar. Sayıları 20 binin üzerindedir.
- KOYBALLAR – Kendilerine Tuba derler. Ute Irmağı ile Abakan arasında yaşarlar. Sayıları 2 – 3 bindir.
- KREŞİNLER – Mişerlerin Ortodoks olanlarıdır. Ağırlıklı olarak Tataristan, Başkurtistan ve Çuvaşistan’da yaşarlar.
- KUMANDILAR – Yenisey Irmağı’nın Angara Kolu havzasında yaşarlar. Altay Türklerindendirler. Sayıları 10 bin civarında olup Şamanizme mensupturlar.
- KUMARILAR – Şor Bölgesinde yaşayan ve sayıları 6 bin civarında olan bir başka Türk topluluğudur.
- KUNDURLAR – Nogayların bir kolu olup Astrahan’da yaşarlar. Karaağaç Nogayları da denilir ve sayıları 10 binin üzerindedir.
- KURAMALAR – Özbekistan’ın başkenti Taşkent yakınlarında kendi adlarıyla isimlenen yerde yaşarlar. Radloff, 19.yy sonundaki sayılarını 20 bin olarak verir.
- LAKLAR – Dağistan’ın güneyinde Avarlar ile Dargınlar arasında yaşayan bir halk. Sayıları 90 bine yakın.
- LAKAYLAR – Nadir Han zamanında Afganistan’ın Hilmend Eyaletine yerleştirilen Özbek Türkleridir.
- LAMUTLAR – Tunguzların Evenklerle de akraba bir kolu. Sayıları 6 bin olup Kamçatka, Ohotsk ve Lena Nehri civarında yaşarlar.
- LAPLAR / LAPONLAR – Fin ve Kola (Rusya) Lapları olarak ikiye ayrılır. Ural – Moğol karışımıdırlar. 70 binlik nüfuslarının büyük kısmı Lapland’da (Finlandiya), 2 bin kadarı da Rusya’dadır (Kola Yarımadası).
- LEBEDLER – Rusça ‘Kuğu Kuşu’ anlamındaki Lebed Nehri boyunca yerleşik bu Türk topluluğunun özge adı Kû Kiji yani Kuğu/Kun Kişi’dir.
- MİŞERLER – İdil / Ural Tatarlarının bir kolu olup Tataristan, Başkurtistan, Mari, Umdurt gibi cumhuriyetler ile Saratov ve Samara gibi bölgelerde yaşamaktalar.
- MİŞKİN TÜRKLERİ – Güney Azerbaycan’da 5 bin kişilik bir topluluk. Geyiklu ve Beylu gibi kolları vardır.
- MUKADDEMLER – Güney Azerbaycan’da Meraga’da yaşayan Türkler. Akkoyunlu kökenlidirler ve Mukaddamlar olarak da bilinirler.
Sibirya’dan, Cilt I, Sayfa 218.
