Bu önemli günle alakalı araştırmalarımızdan bahisle;
Aşağıdaki hikâyeyi okuyalım ve sadece sıradan bir günmüş
gibi kutlamayalım.
Ülkemin her anı her günü çok önemli değerler barındırıyor.
Kurtuluş Savaşı’nda sayısız şehit çocuğu öksüz ve yetim
kalmıştı. Bu kutsal emanetlere sahip çıkabilmek için, bizzat Mustafa Kemal’in
himayesinde 1921’de Ankara Himaye-i Etfal Cemiyeti kuruldu.
*
23 Nisan henüz “Hâkimiyeti Milliye” bayramıydı. Çocuk bayramı
değildi.
*
23 Nisan 1923’te TBMM’de yapılan
Hâkimiyeti Milliye Bayramı töreninde, Mustafa Kemal’in
isteğiyle, Himaye-i
Etfal Cemiyeti Başkanı’na protokolde yer verildi.
*
Bir sene sonra, 23 Nisan 1924 törenlerinde Himaye-i Etfal
Cemiyeti’ni Mustafa Kemal’in eşi Latife hanım temsil etti.
*
23 Nisanlar cemiyetin tanıtımı için fırsat olarak
değerlendiriliyordu. Mesela… Gelir elde etmek için rozet satılıyordu, 23 Nisan
törenlerine katılan herkes bu rozetleri takıyordu. Gazeteler teşvik edici
yayınlar yapıyordu, her rozet, bir şehit çocuğuna destek manasına geliyordu.
*
23 Nisanlar, Himaye-i Etfal’le özdeşleşmişti. 23 Nisan
denilince şehit çocukları, şehit çocukları denilince 23 Nisan akla geliyordu.
*
Milliyet gazetesi 23 Nisan 1926’da
“Çocuk Bayramı” manşeti attı. Alt başlığında “bugün istiklal
günü, vatanın kimsesiz çocuklarına yardım edelim” deniliyordu. Bağış patlaması
oldu. Cemiyet, yardım kutuları koydu, para atmak için kuyruklar oluştu.
Ankara’nın lokantacı, kahveci, otomobilci esnafı 23 Nisan hâsılatlarını
Himaye-i Etfal’e verdi.
*
23 Nisan 1927… Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin yayınladığı
bildiri gazetelerin manşetlerindeydi: “Büyük Gazimiz, çocuklarımızın 23 Nisan
bayramını daha sevinçli geçirmelerine vesile olacak büyük bir jestte
bulunmuşlardır. Mustafa Kemal Paşa, otomobillerinden birini, törenlerde
çocuklara tahsis etmiş, Cumhurbaşkanlığı bandosunun çocuk bayramı için görev
yapmasını sağlamıştır. Çocuklarımız ne kadar övünse ve sevinse yeridir.”
*
Himaye-i Etfal aynı zamanda şu çağrıyı çıkardı, “çocuk
haftası” ilan edildi. Etkinlikler çığ gibi büyümüş, tüm yurda yayılmıştı.
Himaye-i Etfal’in bu organizasyonu tek başına yapabilmesi artık mümkün değildi.
Balolar, konferanslar, anne eğitimleri, müsamereler, yarışmalar, şenlikler
içeren kapsamlı kutlamaların organizasyonu, dönemin en büyük sivil hareketi
olarak kitap, elbise, çamaşır, oyuncak, süt, yemek ve şeker dağıtır hale
gelmişti.
*
Himaye-i Etfal sayesinde herkes gücü ölçüsünde amca, teyze,
dayı, hala olmuş, şehit çocuklarının elinden tutmuştu. Mustafa Kemal vizyonuyla
“dünyanın en büyük ailesi” kurulmuştu.
*
23 Nisan Çocuk Bayramı’nın varlık sebebi şehit çocuklarıdır.
*
23 Nisan, kendi çocuğumuzu şefkatle bağrımıza basarken,
şehit çocuklarını unutmayalım günüdür. 23 Nisan, bizim çocuklarımızın saçının
teline zarar gelmesin diye, kendi canını hiçe sayan kahramanları unutmayalım
günüdür.
*
23 Nisan, bu milletin şehitlerine ve çocuklarına borcudur.
*
Şehit çocuklarını himaye etmek için kurulan Himaye-i Etfal
Cemiyeti, 1935’te Çocuk Esirgeme Kurumu’na dönüştü.
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram’ınızı saygı ve minnetle
kutluyorum.
