Eğitim, diyabet ve komplikasyonlarından korunmak için son derece önemlidir ve Dünya diyabet günü kampanyasının temelini oluşturmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) diyabet hastalığının artışına dikkat çekmek maksadı ile 1991 yılında 14 Kasım’ı diyabet günü ilan etmişlerdir. 14 Kasım günü insulini bulan Frederick Banting’in doğum günüdür. Kronik ve tedavi maliyeti bakımından ailelere ve ülkelere önemli bir yük getiren bu hastalıkla mücadelede insanların konuya dikkatini çekip bilgilendirmek gerektiği, böyle bir özel günün vesile ile de toplumları uyaran çalışmaların yoğunlaşacağı düşünülmüştür. Bu tarih bu konudaki çalışmalar hususunda gittikçe daha da önemsenmektedir.
14 Kasım Diyabet günü vesilesi ile 2004 ‘de Diyabet ve aşırı şişmanlık, 2005 ‘de Diyabet ve ayak bakımı 2007 ve 2008 ‘de çocuklarda Diyabet konusu yoğun olarak işlenmiştir. 2009 – 2013 yılları ise Diyabet Eğitimi ve Diyabet’ten korunma konusu üzerinde kutlamalar ve etkinlikler yapılacaktır.
Diyabet Nedir?
Diyabet pankreasın yeteri kadar İnsulin üretemediği zaman oluşan bir hastalıktır. Ayrıca üretilenin insulinin vücut tarafından etkin bir şekilde kullanamadığı zaman oluşur. İnsulin pankreas tarafından üretilen bir hormon olup hücrelerin kandaki glukozu alıp enerjiye çevirmelerini sağlar. İnsulin üretiminde bir aksaklık, etkinliğinde sorun ya da her ikisinin de var olması kandaki glukoz düzeyinin artmasına sebep olur (hiperglisemi). Bu sorun vücuda uzun dönem içerisinde zarar verir. Organların ve dokuların yapısını bozarak o organların yetersizliklerine yol açar.
İki çeşit Diabet vardır;
Tip 1 Diyabet
Tip 1 Diyabet bir otoimmun (bağışıklık sisteminin kendi dokuları ile savaşması) hastalık olup pankreasta İnsulin üreten hücrelerin yok olması ile tanımlanır. Bu nedenle, Tip 1 Diyabet olan kişiler çok az ya da hiç İnsulin üretemezler ve hayatta kalabilmek için dışarıdan insulin almak zorundadırlar zorundadırlar.
Tip 2 Diyabet
Tip 2 diyabet insuline karşı gelişen dirençle ortaya çıkar. Tip 2 Diyabet olan kişiler kendi ürettikleri insulini etkin bir şekilde kullanamazlar. Durumlarını çoğu zaman egzersiz ve perhiz yolu ile idare edebilirler. Buna rağmen, birçok vakalarda ağız yolu ile alınan ilaçlara ihtiyaç vardır. Ağızdan alınan ilaç ile kontrol mümkün olmadığı zaman bunlarda da insulin kullanımı gerekebilir. Diyabetlilerin çoğu bu gruptan olup dünyadaki 246 milyon Diyabet vakasının %90’nını oluşturmaktadırlar. Her yıl 7 milyon kişiye diyabet tanısı konmaktadır. Bunun için risk altında olduğunu düşünen herkesin mutlaka kontrol testleri yaptırması gerekir.
Diğer bir diyabet türü gebelikte gelişen gebelik diyabetidir.
Hafif diyabet diye bir şey yoktur.
Diyabet belirtileri
- – Sık idrara çıkma
- – Aşırı susama
- – Kilo kaybı
- – Halsizlik
- – İlgisizlik ve dikkat dağılımı
- – Görmede bulanıklık
- – Kusma ve karın ağrıları (genelde grip ile karıştırılır)
- – El ve ayaklarda karıncalanma ve uyuşukluk hissi
- – Bulanık görme, sık enfeksiyonlar, geç iyileşen yaralar
Sağlıklı bir kişide bu belirtilerden bir veya ikisi görüldüğünde şeker kontrolü yaptırmasında fayda vardır. Özellikle ailesinde şeker hastası olanların konuyu daha önemsemesi gerekir.
Diyabetin komplikasyonları;
Diyabet hastalığı insanda yaşam boyu süren kronik bir rahatsızlık olduğu için dikkatli tedavi ve takip gerektirir. .
- – Kalp damarlarını etkileyerek koroner kalp hastalığı ve kalp krizlerine sebep olur.
- – Beyin damarlarını etkileyerek inme gibi sakatlığa ve ölümcül sonuçlara sebep olabilir.
- – Böbrek yetmezliğine yol açarak hastayı diyalize mahkum edebilir yada böbrek naklini zorunlu kılar.
- – Diyabet uç damarlarımızın yapısını bozduğundan parmaklarda, ayak ve bacaklarda iyileşmeyen uzayan yaralara sebep olur, hatta bu yaralar sebebiyle bu organlarımızın kaybına kadar giden sonuçlara yol açar.
- – Aynı şekilde gözümüzün damar sistemini de etkileyerek görme kaybına kadar gidebilecek retina hasarlarına yol açar.
Diyabeti Anlayalım Riskleri Bilelim
Tip 2 Diyabet için Risk faktörleri
- – Obesite ve fazla kilolar
- – Egzersiz yapmamak
- – Bilinen bir glukoz intoleransı
- – Sağlıksız diyet
- – İleri yaş
- – Hipertansiyon ve yüksek kan kolesterolü
- – Ailede Diyabet öyküsü
Yapılan araştırmalar göstermektedir ki günde 30 dakikalık egzersiz, tip 2 Diyabetin gelişme şansını %40 azaltır.
Tip 2 Diyabet Riskini Azaltalım
Hareketsiz yaşamdan uzaklaşalım
- – Doğa yürüyüşleri
- – Yüzme
- – Dans
- – Bisiklet gibi beden hareketleri sağlayan alışkanlıklarla diyabet olma şansımızı azaltabiliriz.
“Hiç bir şey yapmamak bir seçenek değildir“
